Mezardaki anama sorun

Tansu Çiller, servetinin kaynağı olarak ailesinden veraseten intikal eden mirası gösterdi. Çiller, ‘‘Ailenizin bu serveti hangi yolla edindiğini biliyor musunuz?’’ sorusuna ‘‘Bu sorunun muhatabı ben değilim. Keşke annem yaşasaydı da size yanıt verebilseydi’’ dedi.

DYP Genel Başkanı Tansu Çiller, servetinin kaynağı olarak gösterdiği babasından kalan mirasın bugünün rakamlarıyla trilyonlara ulaştığını söyledi. Çiller, ailesinin bu serveti nasıl edindiği sorusunun muhatabı olmadığını belirterek, ‘‘Keşke annem yaşasaydı da ona sorsaydınız’’ yanıtını verdi. Çiller, ABD'de eşi ve oğluna ait olan iki cipin mal bildiriminde neden bulunmadığı sorusu karşısında bocaladı.

Soruşturma komisyonlarının gizlilik ilkesine uymadığını, bilgilerin yalan yanlış basına sızdırıldığını belirten Çiller, ‘‘Şimdiye kadar bu nedenle toplantılara katılmayı uygun görmedim’’dedi. Çiller, Meclis'in soruşturma komisyonunun adli makam gibi çalışması gerektiğini ifade ederek, ‘‘Maliye Bakanlığı'nın bir taraftan rapor hazırlayıp, çalışmalara gölge düşürmesi kurallara son derece aykırı’’ dedi. Çiller, kendisinin ekonomi proseförü olması nedeniyle, en iyi bildiği konunu ekonomi olduğunu vurguladı. Çiller, ‘‘Size mal varlığımızla ilgili her türlü bilgi ve belgeyi gönderdik. Edindiğimiz her mal belgelidir ve önünüzdedir’’ dedi.

BABAM TRİLYON BIRAKTI

Veraseten intikal eden miras hakkında da gereken bilgiyi verdiklerini anımsatan Çiller, ‘‘Babam, kızına bu kadar para bıraktıysa, eşine bıraktığı parayı siz tahmin edersiniz. Babamın bana bıraktığı parayı, DİE ölçüleriyle yeniden değerlendirirseniz, trilyonları bulur’’ dedi.

Çiller, aile geleneği olarak mal varlıklarını eşi ile yüzde 50 ortak aldıklarını belirtti. Çiller, komisyon üyelerinin ‘‘Eşinizin mahkumiyet alması sizi de bağlar mı’’ sorusuna, ‘‘Eşim aklanacak. Ancak tabiki mahkumiyeti beni bağlar. Tabi adalet ve siyaset birbirine karıştırılmazsa’’ yanıtını verdi.

Komisyon üyeleri, Çiller'e mal varlığının yanısıra bakanlığı ve başbakanlığı dönemindeki icraatlarıyla ilgili sorular da yönelttiler. Bu sorular özellikle batan bankalar, 5 Nisan kararlarından kâr elde edenler üzerinde yoğunlaştı. Komisyon üyeleri bu sorularla, Çiller'in görevini kötüye kullandığı iddialarını sorguladılar.

BİLMİYORUM, HABERİM YOK

Çiller, şirketleriyle ilgili teknik sorulara yanıt vermekte güçlük çekince, ‘‘Benim bu konulardan bilgim yok, yazılı verin şirketlere göndereyim’’ dedi. Çiller, kendisine yöneltilen 90 sorudan yarısına ‘‘Ayrıntı bilgim yok, yazılı yanıt vereyim’’ diyerek yanıtlamadı. komisyon üyeleri Çiller'in duygusal haline de tanıklık ettiler. DSP'li Arif Sezer'in ‘‘Bir genel başkanı buraya çağırarak, ifadesini almak çok üzücü’’ sözleri üzerine gözleri doldu.

ANAP ve CHP'lilerin bazı soruları DYP'lileri kızdırdı. DYP'li Ömer Barutçu, ‘‘Bu ne biçim soru, bunlar siyasi yaklaşımlar’’ deyince Çiller müdahale ederek, ‘‘Lütfen siz karışmayın ben yanıtlayayım’’ dedi. Komisyon Başkanı Suha Tanık ile Ömer Barutçu arasında da tartışma geçti. Çiller bu tartışmayı sessizce izledi.

ÇİLLER'E YILMAZ SORUSU

Komisyonda ilginç bir olay yaşandı ve DYP milletvekilleri, bir başka komisyon toplantısıyla ilgili olarak Çiller'e soru sordular. DYP'li Ömer Barutçu, ‘‘Efendim, Mesut Yılmaz, daha önceki mal bildiriminde 900 milyon olarak gösterdiği kooperatif hissesini son bildiriminde 141 milyara sattığını bildiriyor. Bu mümkün mü’’ dediler. Çiller ise ‘‘Zannetmiyorum, bana aradaki fark makul gibi gelmedi’’ karşılığını verdi.

Bilemiyorum hatırlamıyorum

Çiller'e komisyonda yöneltilen sorular ve yanıtları özetle şöyle:

Mal varlığınızın kaynağı ailenizin çıkını mı?

- Çıkın sözü bize ait değil, tutanaklara da bakarsanız Özer Çiller'in böyle bir sözü olmadığını görürsünüz. Bir arkadaşınız benzetme yapmış.

1995'te grup konuşmasında getirdiğiniz ek gayremunkul vergisi nedeniyle kendi gayreminkulleriniz için bir milyar 800 milyon lira ek vergi ödeyeceğinizi söylediniz.

- Evet söyledim.

Ancak ondan sonraki sürede gayrimenkullerinizle ilgili ek vergi olarak bir kere de 3 milyon, daha sonra da 181 milyon ödediğiniz biliniyor. Arada büyük bir fark var? Bu nereden kaynaklanıyor?

- Böyle olduğunu sanmıyorum. Bir yanlışınız olabilir. Buna ilişkin dokümanları çıkarıp size gönderirim.

Sizin sahibi olduğunuz ABD'deki GSD İNC firmasının ortağı olduğu BMT şirketi aynı şirket olabilir mi?

- Onu bilmiyorum. Başka bir şirket mi, buna baktırmam gerekir. Size yazılı olarak bildireyim.

GCD'nin ortakları kimler, sermaye payları ve değişimi nasıl?

- GCD'nin kurucu ortakları Marsan ile BMT'dir. Sermaye payları da yüzde 50-50'dir. Şirketin sermaye yapısı 1993'de değişti. Marsan, BMT'nin hissesini satın aldı.

GSD'yi ortaklarınızla birlikte aldığınızı belirtiyorsunuz. 1992'de bu alımlar için gerekli paranın 1 milyon 550 bin dolar olduğu bildiriliyor. Siz 900 bin doların çıkışını belgelediniz. Geri kalan kısmı ise parça parça götürdüğünüzü belirttiniz? İcrada peşin para ile yapılan bir satışı nasıl taksitlendirdiniz?

- Bunlar son derece teknik sorular. Bunu şirketin ilgili yöneticilerinin yanıtlaması gerekir. Siz yazılı verin, ben şirketler aracılığıyla yanıtı size veririm.

ABD'de Newhampshire'de oğlunuz Mert Çiller'e ait, 1992 model, Nissan marka DBT 938 plakalı araç ile eşinizin kullandığı 1996 model Range Rover marka CEX 658 plakalı aracın mal bildirimizde olmadığı, ABD'de vergi dairesine bildirilmediği doğru mudur?

- Bilemiyorum, yazılı yanıt vereyim.

GCD'nin malvarlığı kısa sürede 10 milyon dolara nasıl ulaştı? Sizin, eşinizin veya şirketlerinizin ABD veya Avrupa'da kredi mevduat hesabı var mı?

- Olabilir, bilemiyorum.

İsviçre, Lüksemburg gibi ülkelerde hiç kredi kullandınız mı?

- Bilemiyorum.

Oğlunuzun mezuniyeti için ABD'ye yaptığınız gezinin masrafını kim ödedi?

- Bu olay 4 yıl önceydi, hatırlamıyorum.

5 Nisan sonrası Hazine tarafından ihraç edilen yüzde 400 faizli bonoları kimlerin aldığını biliyor musunuz?

- Bilemiyorum. Önceden bankalar satın alıyordu, o dönemde ilk kez şahıslar da aldı.

Eşim beni bağlar

Siz aile geleneği olarak eşinizle mal ortaklığına sahipsiniz. Bu konuda eşinizin mahkumiyet alması durumunda siz de sorumlu olur musunuz?

- Eşim dokunulmazlık kapsamında değil. İddialar ortaya atıldığında adli merciler harekete geçiyor. Ancak kendisi aklanıp gelecektir.

Eşinizin hüküm giymesi sizi bağlar mı?

- Tabii ki bağlar, ama böyle bir şey olmayacak. Umarım adalet ile siyaset birbirine karışmaz.

(DYP'lilerin itirazları)

Emirlerinize hazırız başkanım

TBMM'de kendisine yapılan çağrılara ilk kez olumlu yanıt vererek, malvarlığı hakkında kurulan soruşturma komisyonuna ifade vermeye gelen Çiller, 40 dolayında milletvekili tarafından karşılandı. Çiller, tören kıtası gibi sıraya dizilen milletvekilleriyle tek tek tokalaştı. DYP'li Ömer Bilgin, ‘‘Emir ve komutanıza hazırız genel başkanım’’ diyerek, Çiller'in elini sıktı. Çiller, çok sayıda milletvekilinin kendisini karşılamasından duyduğu memnuniyeti, ‘‘Maşallah, maşallah’’ sözleriyle ifade etti. Krem rengi bir tayyör giyen ve sürekli gülümseyen Çiller, komisyon toplantısına girmeden önce DYP Genel Sekreteri Nurhan Tekinel'in odasında yaklaşık yarım saat dinlendi. Çiller, saat 10.30'da komisyona gelerek ifade vermeye başladı. Üyelerin ellerini tek tek sıkan Çiller, toplantıda 3 saat kalarak soruları yanıtladı. Çiller toplantı başında kısa bir sunuş konuşması yaptı.