Meteor yağmuru hüsran yarattı
Güncelleme Tarihi:
Meteor yağmuru, gökyüzünde şenlik bekleyenleri hayal kırıklığına uğrattı. Asya'nın en iyi izlenecek yerlerinde bile yağmurlu havadan ötürü hevesler kursakta kaldı. Umulanın aksine göktaşı yağmurundan uydular hemen nemen hiç zarar görmedi. Yıldızı şöleni en iyi Güney Kore'nin İnçon kentinde izlendi.
Dünyanın dört bir yanında heyecanla, merakla beklenen meteor yağmuru hayal kırıklığı yarattı. 32 yılda bir görülen meteor yağmurunun en iyi izleneceği Asya kıtasında da Türkiye'de olduğu gibi yağmurlu havadan ötürü meraklılar şimdilik hüsrana uğradılar. Yıldız şöleni en iyi Güney Kore'nin İnçon kentinden izlenebildi.
Meteor şöleninin Asya'da en iyi izlenebilecek ülkelerinden olan Tayland'da gece boyu dağların yüksek yerlerine çıkanlar, çatılarda titreye titreye bekleyenler dahi bir şey göremediler.
Japonya'da ise başkent Tokyo yakınında şafak öncesi karanlığında şöleni bekleyen 19 yaşındaki bir kız, vadiden aşağı düşerek öldü. İki arkadaşı ile yıldız yağmurunu görebilmek için bir duvar kenarında oturan Japon kız, rüzgarın uçurduğu paltosunu tutmaya çalışırken dengesini kaybedip 15 metreden aşağı düştü.
Dünya, 32 yılda bir, Aslan Takımyıldızı'ndan (Aslan Burcu'ndan) Tuttle Tapınağı kuyruklu yıldızı ve arkasına takılan milyonlarca irili ufaklı göktaşının yarattığı meteor şölenine tanık oluyor. Bu göktaşı kuyruğuna Aslan Burcu'nun Latince adından dolayı ‘‘Leonid Bombardımanı’’ deniyor.
YDULAR VE MİR
Bu arada umulanın aksine, dünya yörüngesinde bulunan, meteorolojiden haberleşmeye, askeri istihbarattan bilimsel araştırmalara kadar çok geniş sahada hizmet veren uyduların meteor yağmurundan hemen hiç zarar görmediği bildirildi.
ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA yetkilileri ile dünya telekomünikasyon şirketlerinin kaygılandığı gibi, yörünge araçlarına ciddi göktaşı çarpması saptanmadı. Uydularda sadece çok minik hasarlar meydana geldiği kaydedildi. NASA, bugüne kadar göktaşının harap ettiği tek uydunun, 1993 yılında yörüngede seyreden Avrupa Uzay Ajansı'nın uydusu Olympus olduğunu hatırlattı.
Rus uzay yetkilileri dünya yörüngesinde dolaşan Mir İstasyonu'ndaki kozmonotların bile Leonid yağmurunu farke demediklerini açıkladılar. ITAR-Tass, göktaşlarının Mir'e çarpabileceğinden korkulduğunu hatırlatırken, Rus Yer Kontrol Merkezi de gerekli önlemleri aldı. Kontrol Merkezi, Mir'deki kozmonotlar Gennadi Padalka ile Sergey Avdeyev'e, kuyruklu yıldızın kalıntısı olan milyonlarca göktaşınının yaratabileceği olası tehlikeye karşı geçici olarak Mir'e kenetli ‘‘Soyuz’’ kurtarma kabinine geçmeleri talimatını vermişti. Dünya, Leonid bombardımanına maruz kaldığında Mir'in konumu, yağmuru mümkün olduğunca dar açıdan atlatmak üzere ayarlanmıştı. Geçen haftaki uzay yürüyüşlerinde kozmonot Padalka ile Avdayev, Fransız yapımı ‘‘meteorit kapanını’’ Mir'in dış yüzeyine monte etmişlerdi. Göktaşı parçacıklarını kapmak için yapılan aygıtla yakalanan taşlar daha yakından incelenebilecek. 1999'da ömrü sona erecek Mir'e gelecek yılın ilk aylarında Fransız bir astronot giderek meteorit aygıtını dünyaya indirecek.
32 YIL ÖNCEKİ REKOR
1966 yılında, Leonid bombardımanında Dünya çok yoğun bir yıldız yağmuruna tanık olmuştu: Saatte 150 bin göktaşı girmişti atmosfere...
Japonya'da önceki gece ise Pasifik kıyısını saran bulutlar yüzünden meraklılar, az sayıda ve göz kırpması gibi bir manzara gördüler. Japonya Ulusal Astronomi Gözlemevi'nden Asistan Cuniçi Watanabe, saatte 40-60 göktaşı saptayabildiklerini, Avrupa astronomi merkezlerinin ise saatte 2000 yıldız kayması saptadıklarını nakletti.
Geneldeki hüsrana rağmen, önceki gece TSİ 23:00 sularında muazzam parlak bir göktaşı saptanabildi. Çeşitli ülkelerde hayalkırıklığı yaşayanlar yine de gecenin bir yarısı toplu halde bu heyecanı paylaşmaktan mutlu oldular.
Beklenenden az sayıda olmasına rağmen, kayan yıldız şölenindeki gök parçacıklarının arkalarındaki uzun ak kuyruklarını sallayarak kaymaları karşısında toplu seyre dalanlar sevinç çığlıkları attılar.
ŞANSLI YER İNÇON
Meteor şöleninde en şanslı yer, Güney Kore'nin liman kenti İnçon oldu. Başkent Seul'den İnçon'a giderek burada 10 bin yıldız hayranıyla birlikte kayan yıldız şölenini izleyen ilkokul 4. sınıf öğrencisi Li Muun-mok, talihini şöyle dillendirdi: ‘‘Çok berrak gördüm. Çok çok güzeldi...’’ Yıldız yağmuru doruğa TSİ ile önceki geceyarısına doğru yaklaşmaya başladı. Tüm Kore Yarımadası'nı ansızın yakalayan şiddetli soğuğa karşın, izlemeyi kolaylaştırsın diye birçok teleskop kuruldu. Astronomlar, Dünya atmosferine saatte 4 bin-5 bin göktaşının girmesini beklerken, NASA'dan alınan ilk haberler bu sayının bin civarında kaldığını gösterdi.