Melikşah kimdir, nasıl ve ne zaman öldü? Selçuklu Sultanı Melikşah'ın hayatı ve çocukları

Büyük Selçuklu Devleti Hükümdarı Sultan Melikşah, son günlerde hayatı merak edilen isimlerin başında geliyor. Anadolu'dan Umman'a Kafkaslar'dan Hindistan önlerine kadar Selçuklu'nun sınırlarını genişleten Melikşah, Gazneli ve Karahanlı devletlerini yenerek, Karahanlı Devleti'nin ikiye ayrılmasında etkili oldu. İşte, ayrıntılar.

SULTAN MELİKŞAH KİMDİR?

Melikşah adı ile bilinen Sultan Melikşah, 1072 ile 1092 yılları arasında tahtta kalmıştır. Saltanatının ilk yıllarında, Sultan Alparslan zamanında da iki defa isyan etmiş ve affedilmiş olan amcası Kavurt tekrar isyan etti. Bu isyan bastırılarak Kavurt yayının kirişiyle boğdurularak idam olundu. Karahanlılar ülkesine yürüyen Melikşâh Semerakant’a kadar olan bölgeyi ele geçirdi.

Melikşah, 16 Ağustos 1055 pazar günü doğmuştur. Çocukluğu İsfahan ve civarında geçmiştir. Babası Alparslan, kabiliyeti ve cesareti ile dikkati çeken Melikşah ile yakından ilgilendi. Melikşah uzun boylu, biraz şişmanca ve beyaz tenli olarak tasvir edilmiştir.

Melikşah babası ile birlikte küçük yaşta Gürcistan seferine katıldı. Aynı yılda Karahanlılar Han'ının kızı Terken Hatun ile evlendirildi. Alparslan 1066 tarihinde Melikşah'ı veliaht tayin etti ve "ikta (veya timar)" olarak İsfahan şehri verildi.

Her iki hanedanın arasında akrabalık kuruldu. Gazneliler de aynı akıbete uğradılar ve Melikşâh’ın yüksek hâkimiyetini kabul etmek zorunda kaldılar. Kutlamış’ın oğlu Süleyman Şâh’ı Anadolu’ya göndererek O’nu bu ülkeye emîr olarak atadı. Kutlamış-oğlu Süleyman Şâh kısa zamanda baştan başa bütün Anadolu’yu ele geçirdi. İzmit başkent olmak üzere (1077) Anadolu Selçuklu Hanedanı’nın temelini attı.

Melikşâh zamanında Selçuklu İmparatorluğu en geniş sınırlarına ulaştı. Doğuda Seyhun Nehri ve Tanrı Dağları’ndan batıda Akdeniz ve Boğazlar’a, kuzeyde Kafkas Dağları’ndan güneyde Hint Denizi’ne kadar ulaşılmıştı. Melikşâh döneminin en önemli iç olaylarından birisi de Hasan Sabbah’ın lderi olduğu Batınî hareketidir.

Hasan Sabbah, Alamut Kalesi’nde kurduğu yalancı cenneti ile bir tarikat kurmuş, tarikatına mensup fedailerle birçok Türk ve Müslüman ileri gelenlerine karşı suikastlar düzenlemeye başlamıştı. Saltanatının son yıllarında Batınîler’le uğraşan Sultan Melikşâh 38 yaşında iken zehirlenerek öldü (1092).
Sultan Melikşâh’ın ölümünden kısa bir süre sonra Vezir Nizam’ül-Mülk de Batınîler tarafından öldürüldü. Melikşâh’tan sonra yerine 5 yaşındaki oğlu Mahmud tahta çıkarıldıysa da Berkyaruk onu tanımadı.

SULTAN MELİKŞAH'IN EŞLERİ

Terken Hatun
Zübeyde Hatun
Taceddin Seferiyye Hatun

ÇOCUKLARI

Berkyaruk
Muhammed Tapar
Muizeddîn Sencer
Nasıreddîn Mahmud
Adudüddevle Ahmed
Davud
Tuğrul
Humar
Mah Melek Hatun
Sitara
Cevher Hatun