Melez motorlu araçlar yakında yollarda

Otomobil sanayii sonunda hem ekonomik hem de performansı yüksek, elektrikli-benzinli melez motorlu arabalar üretmeyi baÅŸardı. Gerçi 3 bin dolar daha pahalı olacaklar, ama orta vadede çok avantajlı olan melez motorlu bir aracı da Ford piyasaya sürecek.Honda’nın prototip olarak ürettiÄŸi Dualnote’un (büyük resim) en önemli özelliÄŸi kaputun altında gizli. Bu bir hibrit (melez) motor. BaÅŸka bir deyiÅŸle büyük bir elektrik motoru, aracın iç yakımlı motoruna destek saÄŸlıyor.Honda Dualnote’u geliÅŸtiren mühendisler melez teknolojinin en önemli dezavantajının üstesinden gelmeyi baÅŸardı. Kısaca, bu motora, tek eksiÄŸi olan yüksek performans özelliÄŸini kazandırmayı baÅŸardılar. Aracın yüksek performansına tanık olanlar ona ‘Elektrikli türboÅŸarj’ adını taktılar. Honda, diÄŸer oto üreticilerine büyük ölçüde esin kaynağı oldu. ABD’nin üç büyük oto üreticisi de önemli mesafe katetti. Gelecek yıl melez motorlu kamyonet ve otomobiller otoyollarda boy gösterecekler.Melez motorlu otomobilleri diÄŸerlerinden üstün kılan özellik, daha hızlı gidebilmeleri deÄŸil. Aslında elektrik tüboÅŸarj maksimum hızını artırmıyor, yalnızca 0’dan 100 kilometreye çıkış süresini kısaltıyor. Bu da pek çok sürücü için maksimum hızdan daha makbul bir özellik. Bunun açıklaması da şöyle: Elektrik motorları düşük hızlarda maksimum güce ulaşırlar, fakat yüksek hızlarda bu özelliklerini yitirirler. Bu özelliÄŸe, Dualnote’ta olduÄŸu gibi, dört tekerden çekiÅŸ ilave edilirse ivme artar, çünkü güç dört tekerleÄŸe gider. BMW’nin melez araÅŸtırma laboratuvarı ÅŸefi Hans Glonner, ‘Ekstra tork ile 3.0 litrelik bir motorun, randımanını yitirmeden kendini 6.0 litrelik bir motor gibi hissetmesini saÄŸlıyoruz’ diyor.100 km’de 5.2 litreGeçen yılın sonlarında kamuoyuna sunulan Dualnote, kaportasının altında 400 beygir güç barındırıyor. Ancak bunun 300’ü 3.5 litrelik V6 motorundan gelirken, kalan kısım üç adet elektrik motorundan saÄŸlanıyor. Üçünün içinden büyük olanı ÄžHonda buna entegre motor yardımcısı adını takmış- ortaya monte edilmiÅŸ motorun yakınlarında, daha küçük olan ikisi ise ön tekerleklerde yer alıyor. Arabanın dış görünüşüne bakıp benzini su gibi içtiÄŸi kanısına kapılmayın. Aslında bir litre benzin ile 18-19 kilometre gidebilen otomobil, bugün benzini en randımanlı kullanan araçların başında geliyor (100 Km de 5.2 litre benzin yakıyor).Dualnote, klasik akülerin yerine büyük boy ultrakapasitör kullanıyor. Ultrakapasitör burada yüksek-performanslı enerji depolayan aygıt anlamında. ‘Ultrakapasitör, aküden daha hızlı ÅŸarj ve deÅŸarj olur’ diye konuÅŸan Honda’nın Teknoloji Departmanı baÅŸkanı Ben Knight, ‘Ultrakapasitör sürücüye aracının daha duyarlı olduÄŸu duygusu vermesinin yanısıra, daha yüksek bir ivme saÄŸlıyor’ diyor. Önce elektrikli motorlarDualnote durduÄŸu zaman, çok geliÅŸmiÅŸ bir bilgisayar kontrol sistemi motoru kapatıyor. Gaz pedalına basıldığı zaman devreye önce elektrik motorları giriyor. Elektrik motorları ve benzinli motor araca hız verirken, geri kalan elektrik motorları ultrakapasitörden aldığı enerji ile dört tekerleÄŸe güç iletiyor. Bir bilgisayar, tekerleklerin çekiÅŸine baÄŸlı olarak ne kadar gücün nereye gitmesi gerektiÄŸine karar veriyor. Ä°ÅŸin ilginç yanı bütün bunların neredeyse bir anda olup bitmesi.Ön tekerleklerdeki elektrik motorları ivmeye katkıda bulunsa da bunların temel iÅŸlevi hız kesme sırasında ortaya çıkıyor. Bu aÅŸamada, motorlar tersine dönüp ultrakapasitörü yeniden ÅŸarj ediyor. Elektrik motorları dönüşlerde bile enerji depoluyor, çünkü içteki, daha hızlı dönen tekerleÄŸin tork gereksinimi dıştaki tekerleÄŸe göre daha az olduÄŸu için tasarruf edilen mekanik enerji elektrik enerjisine dönüştürülüp ultrakapasitörü yeniden ÅŸarj ediyor.Dualnote’un yüksek teknoloji ürünü iç yakımlı motoru da ayrıca performansı yükselten bir unsur. Bu, tümüyle alüminyum V6 motorda, bir bilgisayar, motor hızına baÄŸlı olarak silindirlere giden yakıt miktarını ayarlıyor. Aynı zamanda yakıt tasarrufu saÄŸlamak için eksantrik milinin zamanlamasına sürekli ince ayar çekiyor.Konsept olarak Dualnote’un tek bir eksiÄŸi var; o da üzerindeki fiyat etiketi. Üç adet elektrik motorunun maliyeti, fiyatın gereÄŸinden fazla ÅŸiÅŸmesine yol açabilir.Melez Ford geliyorÄ°lk etapta melez teknolojide hedef, benzini su gibi içen kamyonet ve spor arabalarla sınırlı tutulacak gibi görünüyor. Bu tip araçları üreten ÅŸirketler, aracın gücünden fedakarlık etmeden daha küçük ve yakıttan daha fazla tasarruf saÄŸlayan motorlardan yararlanabilir. ÖrneÄŸin Ford 2004 yılı için Escape SUV modelinin melez versiyonunu üretmeyi planlıyor. Elektrik motoru ile 2.0 litrelik dört silindirli 127 beygir gücündeki melez Escape, bugünkü 3.0 litrelik 201 beygir gücündeki V6 versiyonun ivmesini yakalayacak. Wallace bu konuda son noktayı şöyle koyuyor: ‘Tüketiciler artık yakıt ekonomisi ile performans arasında bir tercih yapmak zorunda kalmayacak. Melez motor, aracın maliyetini yaklaşık 3.000 dolar kadar arttırsa da uzun vadede bu ekstra maliyet kendi kendini amorti edecek.Â