Mekke'deki Osmanlı Kalesi'ni yıktılar
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 05, 2002 01:57
Suudi Arabistan'ın Mekke şehrindeki kutsal topraklarda Osmanlı'dan kalan tek eser olan Ecyad Kalesi buldozerlerle yıkıldı. Yüzlerce yıllık geçmişi olan ve 1600'lü yılların sonunda Türkler tarafından baştan aşağı yeniden inşa ettirilen kale, Arap yarımadasının elimizden çıktığı Birinci Dünya Savaşı'na kadar Türk garnizonu olarak kullanılmıştı.
Kábe'yi koruma amacıyla Mekke'nin en yüksek tepesinde inşa edilen Ecyad Kalesi'nin yerine 1200 yataklı dev bir otel yapılacak.
Kalenin yıkılacağı yolunda bundan birkaç ay önce bazı duyumlar alınmış, Dışişleri ve Kültür Bakanlıkları Suudi yönetimi ile temas kurarak ‘‘yıkımı önlediklerini’’ ileri sürmüşlerdi. Ancak Türkiye'nin Riyad Büyükelçiliği ile Kültür Bakanlığı'nın geçen hafta Suudi makamları nezdinde yaptıkları son girişimler de sonuçsuz kaldı ve Türk kalesi bugün buldozer kepçeleriyle yerle bir edildi. Haberin duyulması sırasında ise tam bir skandal yaşandı. Kanal 7 televizyonu, dün akşamki haber programında Ecyad Kalesi'nin bundan birkaç gün önce çekilmiş ve buldozerlerle çevrili görüntülerini yayınladı. Programa katılan Kültür Bakanlığı Müsteşarı Fikret Üçcan, ‘‘Suudi makamlarıyla gerekli temasların yapıldığını ve kalenin yıkılmayacağını’’ söyledi. Ancak Üçcan'ın açıklamasından hemen sonra Mekke'den telefonla canlı yayına katılan Türk vatandaşları kalenin yerle bir edildiğini ve ‘‘Kábe'nin üzerinin bir toz bulutuyla örtülü olduğunu’’ haber verdiler.
Ecyad Kalesi'nin yıkılmasından sonra, Mekke'de Kábe'deki Sultan Abdüláziz ve Abdülhamid tarafından inşa ettirilen revaklar dışında başka tek bir Türk eseri kalmadı. Suudi yönetimi, Kábe'deki diğer Türk eserlerinin tamamını daha önce yıkmış, bu arada Medine'de Hazreti Muhammed'in türbesinin etrafındaki tarihi Türk yapıları da yerle bir edilmişti.
Ziya ül Hak kadar olamadık
Murat BARDAKÇI
SUUDİ yönetimi, Mekke'deki Türk Kalesi'ni yıkarak, Türkiye'den tam 145 yıl öncesinin intikamını almış oldu: Şerif Abdülmuttalib ayaklanmasının intikamını...
Hazreti Muhammed'in soyundan geldiğine inanılan Şerif Abdülmuttalib 'Mekke Emiri'ydi, yani Babıali tarafından Mekke'nin yöneticiliğine getirilmişti. 1850'li yılların başında Türk yönetimine başkaldırdı, Taif taraflarını eline geçirdi, üstelik Avrupa'nın da desteğini aldı ve beş yıl boyunca Babıali'nin başına dert oldu. Daha sonra Bedevi birlikleriyle Mekke'yi işgal etti.
Abdülmuttalib'in hedefi şehirdeki Türk garnizonu yani Ecyad Kalesi'ydi. Peygamber soyundan gelen bir kişiye kılıç çekmek istemeyen Türk yönetimi ayaklanmayı görüşmeler yoluyla çözmeye çalıştıysa da sonuç alamadı. Bir gece kaleden gizlice şehre inen Türk askerleri, Abdülmuttalib'i evine baskın yaparak ele geçirdiler. Baskında çok sayıda askerimiz ölmüş ama isyancı lider tek bir yara almamıştı. Abdülmuttalib önce Ecyad Kalesi'ne kapatıldı, sonra İstanbul'a yollandı ve 'peygamber torunu' olduğu gerekçesiyle ceza bile görmedi, sadece konağına hapsedilmesiyle yetinildi.
Ecyad Kalesi, o günden sonra Arap yarımadasında Türk düşmanlığının sembollerinden biri haline geldi. Suudi yönetimi kaleyi ilk yıkma girişimini 1980 yılında yaptı, üstelik Türkiye'yi projeden haberdar bile etti ancak işin garip tarafı, Ankara hiç tepki göstermedi. Yıkım, Pakistan'ın o dönemdeki lideri olan Ziya ül Hak'ın ‘‘Bu kale İslam tarihinin bir parçasıdır, yıkılması tarihe saygısızlık olur’’ diyerek araya girmesiyle önlendi.
Şimdi, Suudi yönetiminin Mekke'ye ‘‘Suudi kimliği verme’’ projesinin son aşamasındayız. Kimliğin tamamlanmasına bir operasyon kaldı: Kábe'deki Türk revaklarının da yerle bir edilmesi. Devlet olarak gösterdiğimiz bu aczimiz Suudi dostu siyasilerimize, Araplar aleyhine tek bir söz ettirmeyen ‘‘kardeşlerimize’’ ve özellikle de ‘‘Kaleyi kurtardık’’ diyen Kültür Bakanlığı Müsteşarı Fikret Üçcan'a hayırlı olsun.
Kalenin yıkılacağı yolunda bundan birkaç ay önce bazı duyumlar alınmış, Dışişleri ve Kültür Bakanlıkları Suudi yönetimi ile temas kurarak ‘‘yıkımı önlediklerini’’ ileri sürmüşlerdi. Ancak Türkiye'nin Riyad Büyükelçiliği ile Kültür Bakanlığı'nın geçen hafta Suudi makamları nezdinde yaptıkları son girişimler de sonuçsuz kaldı ve Türk kalesi bugün buldozer kepçeleriyle yerle bir edildi. Haberin duyulması sırasında ise tam bir skandal yaşandı. Kanal 7 televizyonu, dün akşamki haber programında Ecyad Kalesi'nin bundan birkaç gün önce çekilmiş ve buldozerlerle çevrili görüntülerini yayınladı. Programa katılan Kültür Bakanlığı Müsteşarı Fikret Üçcan, ‘‘Suudi makamlarıyla gerekli temasların yapıldığını ve kalenin yıkılmayacağını’’ söyledi. Ancak Üçcan'ın açıklamasından hemen sonra Mekke'den telefonla canlı yayına katılan Türk vatandaşları kalenin yerle bir edildiğini ve ‘‘Kábe'nin üzerinin bir toz bulutuyla örtülü olduğunu’’ haber verdiler.
Ecyad Kalesi'nin yıkılmasından sonra, Mekke'de Kábe'deki Sultan Abdüláziz ve Abdülhamid tarafından inşa ettirilen revaklar dışında başka tek bir Türk eseri kalmadı. Suudi yönetimi, Kábe'deki diğer Türk eserlerinin tamamını daha önce yıkmış, bu arada Medine'de Hazreti Muhammed'in türbesinin etrafındaki tarihi Türk yapıları da yerle bir edilmişti.
Ziya ül Hak kadar olamadık
Murat BARDAKÇI
SUUDİ yönetimi, Mekke'deki Türk Kalesi'ni yıkarak, Türkiye'den tam 145 yıl öncesinin intikamını almış oldu: Şerif Abdülmuttalib ayaklanmasının intikamını...
Hazreti Muhammed'in soyundan geldiğine inanılan Şerif Abdülmuttalib 'Mekke Emiri'ydi, yani Babıali tarafından Mekke'nin yöneticiliğine getirilmişti. 1850'li yılların başında Türk yönetimine başkaldırdı, Taif taraflarını eline geçirdi, üstelik Avrupa'nın da desteğini aldı ve beş yıl boyunca Babıali'nin başına dert oldu. Daha sonra Bedevi birlikleriyle Mekke'yi işgal etti.
Abdülmuttalib'in hedefi şehirdeki Türk garnizonu yani Ecyad Kalesi'ydi. Peygamber soyundan gelen bir kişiye kılıç çekmek istemeyen Türk yönetimi ayaklanmayı görüşmeler yoluyla çözmeye çalıştıysa da sonuç alamadı. Bir gece kaleden gizlice şehre inen Türk askerleri, Abdülmuttalib'i evine baskın yaparak ele geçirdiler. Baskında çok sayıda askerimiz ölmüş ama isyancı lider tek bir yara almamıştı. Abdülmuttalib önce Ecyad Kalesi'ne kapatıldı, sonra İstanbul'a yollandı ve 'peygamber torunu' olduğu gerekçesiyle ceza bile görmedi, sadece konağına hapsedilmesiyle yetinildi.
Ecyad Kalesi, o günden sonra Arap yarımadasında Türk düşmanlığının sembollerinden biri haline geldi. Suudi yönetimi kaleyi ilk yıkma girişimini 1980 yılında yaptı, üstelik Türkiye'yi projeden haberdar bile etti ancak işin garip tarafı, Ankara hiç tepki göstermedi. Yıkım, Pakistan'ın o dönemdeki lideri olan Ziya ül Hak'ın ‘‘Bu kale İslam tarihinin bir parçasıdır, yıkılması tarihe saygısızlık olur’’ diyerek araya girmesiyle önlendi.
Şimdi, Suudi yönetiminin Mekke'ye ‘‘Suudi kimliği verme’’ projesinin son aşamasındayız. Kimliğin tamamlanmasına bir operasyon kaldı: Kábe'deki Türk revaklarının da yerle bir edilmesi. Devlet olarak gösterdiğimiz bu aczimiz Suudi dostu siyasilerimize, Araplar aleyhine tek bir söz ettirmeyen ‘‘kardeşlerimize’’ ve özellikle de ‘‘Kaleyi kurtardık’’ diyen Kültür Bakanlığı Müsteşarı Fikret Üçcan'a hayırlı olsun.