Mekânı ce... olsun

İNGİLTERE’de 1979’dan 1990’a kadar başbakanlık yapan ve 8 Nisan’da, 87 yaşında felç geçirip hayata gözlerini yuman Margaret Thatcher için cenaze töreni dün TSİ 12.00’de parlamento binasında başladı. Barones’in naaşı önce cenaze arabasıyla St Clement Danes Kilisesi’ne götürüldü. Burada Kraliyet Atlı Topçu Birliği’nden 6 atın çektiği bir top arabasına aktarılan naaş, bayrakların yarıya indirildiği Londra’daki St Paul Katedrali’ne yolculuğuna başladı. 700 askeri personel yollarda saygı duruşunda bekledi. Tabut katedrale gelene dek top atışları yapıldı. Big Ben Saat Kulesi’nin çanları susturuldu.

DEMİR KÜL OLDU

Bin 800 medya mensubu ve 4 bin polisin görev yaptığı cenazeye, İngiltere Kraliçesi İkinci Elizabeth, Başbakan David Cameron, eski başbakanlar Tony Blair ve Gordon Brown da katıldı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger da dahil 170 ülkeden temsilciler, St. Paul Katedrali’ndeki 2 bin 300 davetli arasında yerlerini aldı. Kraliçe dışında tek devlet başkanı, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev oldu. Törende Türkiye’yi Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik temsil etti. Thatcher’in naaşı özel bir törenle yakılıp külleri, eşi Denis Thatcher’ın yanına, Chelsea semtindeki Royal Hospital’ın mezarlığına defnedildi.

48 yıl sonra ilk kez Kraliçe törendeydi

TÖRENE eşi Prens Philip’le birlikte gelen Kraliçe 2’nci Elizabeth, 1965’te Winston Churchill için yapılandan bu yana ilk kez bir İngiliz başbakanının cenazesine katıldı. Prenses Diana ve Kraliçe’nin annesi için yapılan cenaze törenleri gibi “seremonik” olan cenazede, ordu da eski başbakana saygılarını sundu. Parlamento onayı gerektiğinden ve Thatcher siyasetçileri bölen bir figür olduğundan, devlet töreni yapılmadı. Küçük devlet ve denk bütçe ve tasarruf tedbirleri yanlısı Thatcher’ın kendisi de devlet töreni istemiyordu. Buna rağmen cenaze devlete 10 milyon sterline mal oldu.

 

Metodist ayin

Thatcher’ın bağlı olduğu Metodist Kilise’nin usûlüne uygun yapılan 1 saatlik törende Elgar ve Vaughan Williams’ın bestelediği müzikler çalındı. Barones’in torunu Amanda ile Başbakan Cameron, Kral James İncili’nden parçalar okudu. “Love Divine, All Loves Excelling” gibi ilahiler söylendi. Metodistler, 18’nci yüzyılda Anglikan Kilisesi içinde gelişen bir inanç grubu.

Sevgi ve nefret

Londra’daki cenaze töreni sırasında Thatcher taraftarı bir adam, “Fakat biz onu sevmiştik” yazılı bir döviz taşıdı. İngiltere’nin kuzeybatısındaki Goldthorpe’de ise kutlama vardı. Thatcher döneminde yoksullaştıkları söylenen işçi sınıfını temsilen bir maden işçisi tulumu giyen İngiliz,  “ölümün şerefine” bira kadehini kaldırdı.

               �

 

Diana’nın cenazesi böyle sönük değildi

* 6 Eylül 1997 tarihinde yapılan Prenses Diana cenazesini izlemiş bir gazeteci olarak, İngiltere tarihinin en önemli başbakanlarından Margaret Thatcher’ın cenazesine de halktan büyük ilgi olacağını düşündüm ve  Erken saatlerde alana gittim.

* Normal koşullarda halk İngiltere’nin her tarafından battaniyelerini alır ve yer kapmak için bir gece önceden gelir. Ama bu kez alan o kadar boştu ki tele objektiflerimi bile çıkartmaya gerek görmedim. Zaten gelenlerin yüzde 15’i turistti.

* Trafalgar Meydanı’nda da sivil halktan çok, terör tehdidi nedeniyle alarmda olan polisleri gördüm. Ağlayan kimse görmedim. Oysa 1 milyon kişinin sokaklara döküldüğü, birçoğunun ağladığı Prenses Diana’nın cenazesinde, 8 saat önceden gitmeme rağmen güçlükle fotoğraf çekebilmiştim. / Faruk ZABCI-LONDRA