Cahit AKYOL
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 24, 2011 00:00
Dünyaca ünlü müzayede şirketi Christie’s’in Avrupa, Ortadoğu ve Rusya’dan Sorumlu Başkanı ve Sanat Yönetim Kurulu Başkanı Jussi Pylkkänen, 2011’de küresel ekonomik krizden hiç etkilenmediklerini anlattı: “Satışlarımız kriz ortamında bile 3.2 milyar dolara ulaştı. Bunun nedeni farklı alanlara yatırım yapan Medici tipi yeni koleksiyonerler”
Dünyadaki ekonomik daralma özellikle Avrupa ülkelerini sarsarken sanat piyasası bundan pek etkilenmiş görünmüyor. Bilakis bu alandaki satışlarda büyük bir artış söz konusu. Ünlü müzayede şirketi Christies’in Avrupa, Ortadoğu ve Rusya genelindeki bölgesel ofislerinden sorumlu Jussi Pylkkänen de bu eğilimi doğruluyor.
Pylkkänen, beş yıldır uluslararası sanat piyasasının büyümesinde en büyük pay sahibi Ortadoğu ve Rusya pazarlarında Christie’s’in satışlarını yöneten kişi. Aynı zamanda Avrupa Empresyonist ve Modern Sanat Eserleri Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini de yürütüyor.
Pylkkänen’e göre 2011’in ilk altı ayında Cristie’s’in satış rakamları son derece çarpıcı biçimde yükseldi. Müşteri sayısı yüzde 14 oranında arttı. Küresel satışların meblağı da 3.2 milyar dolara çıktı. “Böylece 2011’in ilk yarısında yüzde 17.6’lık bir büyüme yakaladık. Avrupa’da toplam satışlarımız geçen yıla göre yüzde 24’lük artışla 1.3 milyar dolara ulaştı. Asya’daki satışlarımız da neredeyse iki katına çıkarak 482.5 milyon dolara yükseldi.” Christie’s’in müzayedelerindeki satışlarda geçen yıla göre düşüş gösteren tek bölge ise Amerika. Amerika’daki satışlar geçen yıla göre yüzde 13’lük düşüşle 941.1 milyon dolara indi.
EN BÜYÜK CİRO ARTIŞI SAVAŞ SONRASI ESERLERİNDE
Tüm bu yükselişe karşın Christie’s yönetimi sanat piyasasına ihtiyatlı yaklaşmayı da tercih ediyor. Mevcut satış düzeyinin sürdürülebilir olduğuna inanıyorlar ama makro ekonomik konjonktürün ve büyüme beklentilerinin olası etkisini de göz ardı etmiyorlar ve koleksiyonerliğin yalnızca geniş bir yelpazede gelişeceğini düşünüyorlar: “Bize göre sanat piyasası ciddi küresel bir büyüme yaşayacak. Bu süreçte ‘Medici’ tipi yeni koleksiyonerlerin yükselişiyle yeni bir döneme girilecek. Günümüzün ‘Medici koleksiyonerleri’ tıpkı 14. yüzyıl Medici Ailesi’nin büyük servetiyle çok farklı sanat alanlarına gösterdiği ilgiye benzer bir yaklaşımla resim, heykel, mobilya, dekoratif sanat gibi pek çok farklı kategoride en değerli ve en nadide eserleri topluyorlar.”
Christie’s’in yükseliş yakaladığı bir alan da özel satışlar. Özel satışlar yılın ilk yarısında geçen yıla göre yüzde 57’lik artışla 467.3 milyon dolara yükseldi. Pylkkänen, “Ayrıca yüzde 24 artışla 60 milyon dolara ulaşan on-line satışımız var. Yine bazı sanat bölümlerinde inanılmaz artışları gördük. En yüksek ciroyu ise 2. Dünya Savaş Sonrası Çağdaş Sanat Bölümü yaptı. Geçen yıla göre yüzde 52’lik artışla 702.6 milyon dolarlık satış yaptık” diyor.
TÜRKLERİN GÖZDESİ WARHOL VE ZONARO
Türkiye’den de çok sayıda müşterimiz var. Türk koleksiyonerler Londra, Paris, Dubai ile Amerika’daki müzayedelerimize bizzat gelerek ya da bir temsilcilerini göndererek eser satın alıyorlar. Türk müşterilerimiz daha çok uluslararası çağdaş sanatçıların eserlerine, İslam sanatı eserlerine, halı ve tombaklara, İznik çinilerine, dekoratif objelere, hat sanatlarına, oryantalist tablolara ilgi gösteriyor. Uluslararası sanatçılar arasında çağdaş dönemden Andy Warhol, Tracey Emin ve oryantalistlerden de Zonaro yine Türklerin ilgi alanı içinde. Bir tespitim de şu: Şarap müzayedelerine de Türklerin ilgisi yavaş yavaş artıyor. Ayrıca, saat ve mücevherat satışlarımıza yönelik bir ilgileri de var.