Medeniyetler buluÅŸuyor

11 Eylül'ün ardından gerginleşen medeniyetler arasındaki ilişkinin çatışma değil, uyum temeli üzerinde yükseldiğini vurgulamak için Türkiye'nin önayak olduğu iki günlük dev zirve yarın başlıyor. İslam Konferansı Örgütü ve Avrupa Birliği üyesi toplam 71 ülke doğuyla batı arasında bir köprü gibi uzanan İstanbul'da, Çırağan Sarayı'nda buluşuyor.

İLK ÖNERİ 2001 EKİM'DE

11 Eylül sürecinin ardından, AB ve İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) ülkelerinden siyasi ve akademik çevrelerin katılımıyla ''medeniyetler uyumu'' konusunu ele alan bir konferans düzenlenmesi önerisini, ilk kez geçen yıl Ekim ayında Dışişleri Bakanı İsmail Cem, gündeme getirdi.

'UYGARLIKLAR ÇATIŞMASI'NA EN İYİ YANIT

DışiÅŸleri Bakanı Ä°smail Cem, AB-Ä°KÖ Ortak Forumu önerisini aynı ay içerisinde önce Katar'ın baÅŸkenti Doha'da yapılan Ä°KÖ DışiÅŸleri Bakanları Toplantısı'nda, daha sonra da Belçika'nın baÅŸkenti Brüksel'de düzenlenen Avrupa Konferansı'nda dile getirdi.    Â

Toplantılarda, bir uygarlık çatışması yaratmaya yönelik eÄŸilimlere verilecek en iyi yanıtın, ortak bir giriÅŸimde bulunmak olacağını kaydeden Cem, dinler ve kültürler arasında sorunlar yaratmaya yönelik çabalara karşı ortak mücadele edilmesinin önemine iÅŸaret etti.  DışiÅŸleri Bakanı Cem, toplantı için dinsel ve kültürel hoÅŸgörünün baÅŸkenti olmuÅŸ, tarih boyunca din ve kültürlerin barış içinde birlikte yaÅŸamasına hizmet etmiÅŸ Ä°stanbul kentini önerdi.Â
   Â
ULUSLARARASI CAMÄ°ADAN DESTEK
   Â
Cem, önerisini katıldığı uluslararası toplantılarda yinelemeye devam etti. Önce, Kasım ayında Brüksel'de yapılan AB-Akdeniz toplantısında, daha sonra da New York'ta düzenlenen BM Genel Kurul çalışmaları sırasında.Â

New York'daki BM toplantıları çerçevesinde yapılan AB ve aday ülkeler toplantıları ve Ä°KÖ yıllık koordinasyon toplantılarında temsilcilere önerinin birer yazılı kopyası dağıtılırken, AB ve Ä°KÖ ülkelerini ''ilk kez'' biraraya getirecek konferans için olumlu tepkiler gelmeye baÅŸladı.Â

Ä°KÖ koordinasyon toplantısı sonunda yayınlanan bildiri, Türkiye tarafından önerilen konferans fikrine tam destek verildi.Â
   Â
TÜRKİYE'NİN ÖNERİSİ
   Â
AB ve Ä°KÖ ülke temsilcilerine yazılı olarak dağıtılan öneride, bu ülkeleri yakından ilgilendiren sorunların çözümü için ortak anlayış, uyum ve halklararası barışın önemine dikkat çekilirken, siyasi düzeyde düzenlenecek bir platformda ortak konuların, deÄŸerlerin ve yaklaşımların tartışılmasının herkesin yararına olacağı görüşü yer aldı.Â
       Â
ANKARA'DA HAZIRLIK SÃœRECÄ°
   Â
Uluslararası platformda öneri geniÅŸ yankı uyandırırken, Ankara'da da AB-Ä°KÖ Ortak Forumu için çalışmalar hızlandırıldı.Â

Önerinin hayata geçirilmesi için bakanlıkta bir çalışma grubu oluÅŸturulurken, DışiÅŸleri Bakanlığı yetkilileri konuyu önce AB Troykası ve Ä°KÖ dönem baÅŸkanı Katar'ın temsilcileriyle bir çalışma yemeÄŸinde ele aldılar.Â

Aralık ayında ise Ankara, Ä°stanbul'da yapılacak zirvenin ön hazırlık toplantısına sahne oldu.  Â

Toplantıya, AB-Ä°KÖ Ortak Forumu toplantısının, barışa ve anlayışa katkı getirmesine yönelik iyi niyet mesajları verildi.Â

Toplantıya, Ä°KÖ Genel Sekreteri Kültür Ä°ÅŸleri Yardımcısı Ahmad Gazali, Ä°KÖ Genel Sekreteri BaÅŸdanışmanı Sadeddin Tayyib, Ä°KÖ Genel Sekreteri Danışmanı Muhammed Lamine Jerrari, Ä°KÖ Enformasyon Bölümü BaÅŸkanı Ali Ben Larabi, AB Komisyonu Türkiye Timi BaÅŸkan Yardımcısı Adriaan Van der Meer, AB Komisyonu Ankara Temsilci Yardımcısı MüsteÅŸarLuigi Narbone, Katar Devlet Bakanı Abdurrahman bin Hamad el Atiya, Katar'ın Ankara Büyükelçisi Dr. Hassan Ali Hüseyin el Nimah, Danışman Sultan Muhammed el Kuvari, Malezya'nın Ankara Büyükelçisi Datuk PadukaMelanie Leong, Belçika'nın Ankara Büyükelçisi Jean Matthysen ve Ä°spanya'nın Ankara Büyükelçisi Manuel de la Camara katıldı.Â

Son olarak geçen hafta, Ä°spanya'nın Ankara Büyükelçisi Manuel de la Camara, DışiÅŸleri Bakanlığı MüsteÅŸar Yardımcısı Büyükelçi Sencar Özsoy'la biraraya gelerek, zirve öncesi son hazırlıkları kontrol ettiler ve zirve sonunda yayınlanması öngörülen ortak bildirinin detayları üzerinde görüştüler.Â
  Â
İSTANBUL'A 44 DIŞİŞLERİ BAKANI GELİYOR
   Â
DışiÅŸleri Bakanlığı verilerine göre, 71 ülkeden katılımın beklendiÄŸi AB-Ä°KÖ Ortak Forumu'na, 44'ü dışiÅŸleri olmak üzere 51 bakan katılacak.Â

Toplantıya Ä°KÖ'den Bosna-Hersek, Malezya, Katar, Ä°ran, Fas, Azerbaycan, Sudan, Mısır, Bahreyn, Umman, Filistin, Yemen, Tunus, Libya, Ãœrdün ve Suriye dışiÅŸleri bakanları düzeyinde katılacak.Â

Kazakistan, BangladeÅŸ, Endonezya, Kuveyt, Kırgızistan ve Pakistan'ın toplantıya devlet bakanı, dışiÅŸleri bakan yardımcıları ve diÄŸer düzeylerde katılması bekleniyor.Â
           Â
AVRUPA'DAN 13 DIŞİŞLERİ BAKANI
   Â
Avrupa'dan ise dışiÅŸleri bakanları düzeyinde toplantıya katılacak ülkeler; Ä°spanya, Ä°ngiltere, Avusturya, Hollanda, Belçika, Fransa, Ä°sveç, Litvanya, Estonya, Letonya, Slovenya, Yunanistan ve Almanya olarak sıralanıyor.Â

Finlandiya, Danimarka, Ä°rlanda, Portekiz, Romanya, Lüksemburg ve Çek Cumhuriyeti ise toplantıda devlet bakanı, dışiÅŸleri bakan yardımcıları ve diÄŸer yetkililer düzeyinde temsil edilecek.Â

DÖRTLÜ BALKAN ZİRVESİ

Dışişleri Bakanı Cem, İstanbul'da önemli bir 4'lü toplantı da yapılacağını belirterek, Yunanistan ile birlikte, NATO üye adayları Romanya ve Bulgaristan ile bir araya geleceklerini anlattı. Bu öneriyi Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu'ya götürdüğünü, ardından da Romanya ve Bulgaristan dışişleri bakanlarıyla görüştüğünü belirten Cem, ‘‘Zannediyorum ayın 13'ünde bu 4'lü toplantıyı yapacağız. İki komşumuza nasıl katkı getireceğimizi görüşeceğiz. Gerekli görürsek bu toplantıların ikincisini Atina'da gerçekleştireceğiz’’ dedi.

Cem, KKTC'nin toplantıya gözlemci statüsünde çağrılmasına ilişkin bir soru üzerine ise bu tarz toplantılarda her zaman olduğu gibi doğrudan doğruya iki büyük kuruluşun muhatap alındığını bildirdi. Tek tek ülkelere değil bu kuruluşlara yazı yazıldığını söyledi.

IRAKLI BAKAN GELÄ°YOR

ABD'nin operasyon yapıp yapmayacağı yönünde gözlerin çevrildiği Irak'ın Dışişleri Bakanı Naci Sabri de zirve için yarın İstanbul'a gelecek. ABD ile ilgili görüşlerin bizzat birinci ağızdan açıklanması açısından Bağdat yönetiminden böylesine üst düzey bir ismin zirveye gelmesi, büyük önem taşıyor. Sabri zirvede ülkesinin ABD'ye bakışı, BM silah denetçilerine kapılarını neden açmadığı ve gelecek dönem ile ilgili planlarını anlatacağı bir konuşma yapacak.
 Â
AFGANÄ°STAN DA KATILIYOR
   Â
Diplomatik kaynaklar, 11 Eylül saldırılarının ardından dünya gündeminin zirvesine oturan Afganistan'daki geçici hükümeti temsilen de DışiÅŸleri Bakanı Abdullah Abdullah'ın toplantıya katılmasını beklediklerini ifade ediyorlar.   Â
       Â
KKTC VE KIBRIS RUM KESÄ°MÄ°
   Â
KKTC, zirveye Ä°KÖ gözlemcisi olarak katılırken, Kıbrıs Rum Kesimi ise AB aday ülke sıfatıyla temsiledilecek. Ä°ki tarafın hangi düzeyde katılacakları ise henüz kesinlik kazanmadı.Â
   Â
GENEL SEKRETERLER
   Â
AB-Ä°KÖ Ortak Forumu Toplantısı'na ayrıca, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Walter Schwimmer, Arap BirliÄŸi Genel Sekreteri Amr Musa, Ä°KÖGenel Sekreteri Abdülvahid Belkeziz, Avrupa Güvenlik ve Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı (AGÄ°T) Genel Sekreteri Jan Kubis ve Körfez Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyi(KÄ°K) Genel Sekreteri Abdurrahman Bin Hamad El Atiya katılacak.Â

Toplantıya, AB Ortak Savunma ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solona'nın da geleceÄŸi belirtildi.Â
       Â
ENTELLEKTÃœELLER
   Â
Bernard Lewis, Eduard Said, Dr. M'hamed Hassine Fantar, Thierry deMontbrial, Prof. Hassan Hanafi, Prens Hassan bin Tallal ve Prof. Dr. İlber Ortaylı da İstanbul'daki toplantıya katılacaklar arasında bulunuyor.