Medeni Kanun'a onay

Türk aile yaşamının, reform niteliğindeki değişiklerle yenilenmesini öngören Medeni Kanun tasarısı, bir yılı aşkın bir çalışmanın sonunda dün TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi. Yürürlüğe 1926 yılında giren, son 50 yıldır değiştirmek için çaba gösterilen tasarı, 1030 maddeden oluşuyor. Tasarının en çok tartışılan bölümü, ‘‘Mal ayrılığı rejimi’’ oldu. Bu hükümlerdeki uzlaşmazlık nedeniyle koalisyon ortaklarının arası açıldı. İki aylık çalışmanın sonunda kriz aşıldı ve ‘‘Edinilmiş mallara katılım’’ sistemi medeni hayatımıza girdi.

MAL REJİMİ

Komisyon dün Medeni Kanun'un hangi maddelerinin ne zaman yürürlüğe gireceğini düzenleyen tasarıyı da kabul etti. Yeni düzenlemenin, mevcut evlileri nasıl etkileyeceğine ilişkin düzenleme tartışmalara neden oldu. Sonuçta ortaklar arasındaki uzlaşma, komisyon tarafından da onaylandı. Önergeye, iktidar kanadından sadece DSP'li İsmail Aydınlı ret oyu verdi. Buna göre, yasanın yürürlüğe girmesinden sonra evlenenler, başvuru sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini beyan edecekler. Yasanın yürürlüğe girdiği tarihte evli olanlar ise 1 yıl içinde istedikleri mal rejimini seçecekler. Eğer seçim yapılmaz ise boşanma durumunda, yasanın yürürlüğe girdiği tarihe kadar edinilen mallar eski sisteme, sonrasında elde edilen mallar yeni sisteme göre paylaştırılacak.

CİNAYET ÇIKAR

FP'li Fetullah Erbaş, mevcut evlilere, 1 yıl içinde mal rejimlerini seçme hakkı tanınmasına karşı çıktı. Erbaş, ‘‘Ben bir sistem isteyeceğim, eşim kabul etmeyecek. O zaman ya silahımı kafasına dayayıp katil olacağım ya da boşanacağım’’ dedi. Erbaş, bu konuda işlenecek cinayetlerin vebalinin milletvekillerine ait olacağını ileri sürdü.

ZENGİN OLURUM

MHP'li Orhan Bıçakçıoğlu, yeni sistemi savundu. Bıçakçıoğlu, ‘‘Bütün komisyon üyeleri, yasa çıktığı zaman yeni mal rejimini bir sözleşme ile seçmeli. Ben öyle yapacağım. Çünkü malların büyük bölümü eşimin üzerine. Ben bu işten kárlı çıkacağım’’ dedi.

Ne getiriyor

Erkeğe nafaka hakkı

Koca evin reisi değil. Kadın ve erkeğe eşit söz hakkı

Evlenen kadın, isterse kocasının soyadının yanı sıra kızlık soyadını da kullanabilecek. Boşanan kadın, isterse evlenmeden önceki soyadını kullanabilecek. Bu soyadı, kızlık soyadı olabileceği gibi kadının tanındığı soyadı da olabilecek.

Daha önce erkek için 17, kadın için 15 olan evlenme yaşı, her ikisi için de 17 yaşın doldurulması, 18 yaşından gün alma şartına bağlanıyor.

Eşlerden herbiri meslek ve iş seçiminde serbest olacak. Eşler, mali sorumluluğu birlikte taşıyacak. Eşlerden her biri, kendi borçlarından dolayı üçüncü kişilere karşı bütün malvarlığıyla sorumlu olacaklar.

Evlilik dışı çocuklar da evlilik içi çocuklar gibi mirasta eşit hakka sahip olacaklar.

Onur kırıcı davranışlar boşanma sebebi sayılacak. Boşanma sebepleri arasında yer alan terkte süre 3 aydan 6 aya çıkarılıyor. Buna göre, halen 3 ay sonunda ihtar çekme zorunluluğu kaldırılıyor, bunun yerine 6 ay sonunda uyarıya gerek kalmaksızın boşanma davası açma imkanı getiriliyor.

CİNSİYET DEĞİŞTİRME ZORLAŞIYOR

Yoksunluk nafakasını sadece kadın isteyemeyecek. Kadın ve erkekler, refah düzeyi iyiyse her ikisi de nafaka isteme talebinde bulunabilecek.

Cinsiyet değiştirmek için, 18 yaşını bitirmek, bekar olmak, sağlık kurulu raporu almak, transseksüel yapıda olmak, üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun olmak ve hakimin izni şartları aranacak.

Mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılacak. Ancak, taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçeceklerini yazılı olarak bildirebilecekler.

Her eş veya mirasçıları, diğer eşe ait artık değerin yarısı üzerinde hak sahibi olacak. Alacaklar takas edilebilecek.

Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten önce evlenmiş olan eşler arasında bu tarihe kadar tabi olunan mal rejimi devam edecek.