Meclis'te çözümü zor problem
Güncelleme Tarihi:
CHP ve BDP’lilerin yemin etmemesi nedeniyle 170 üyesi “fiilen göreve başlamamış” olan Meclis’teki ilk sıkıntılı oylama ise RTÜK üyelikleri konusunda yaşanacak gibi...
Yemin kriziyle boğuşan TBMM’de ilk oylama Başkanlık için yapılacak.
TBMM Başkanlığı için yapılacak olan oylamanın, AK Parti’nin 327 milletvekili ile sorunsuz şekilde aşılması ve AK Parti grubunun üzerinde uzlaşacağı ismin seçilmesi kesin görünüyor.
CHP ve BDP’lilerin yemin etmemesi nedeniyle 170 üyesi “fiilen göreve başlamamış” olan Meclis’teki ilk sıkıntılı oylama ise RTÜK üyelikleri konusunda yaşanacak gibi...
RTÜK’ün 9 üyesi, siyasi partilerin TBMM’deki temsilleri oranına göre, partiler tarafından gösterilen adaylar arasından seçiliyor.
Temmuz ayında RTÜK’ün 3 üyesinin görev süresi doluyor. Bunlar, AK Parti'li üyeler Taha Yücel ve Vahap Darendeli ile CHP'li Korkmaz Alemdar.
Bu üç üyelik için TBMM’de seçim yapılması gerekiyor.
Ancak bu oylama çerçevesinde ufukta iki kriz görünüyor:
Krizlerden ilki, CHP’li vekillerin yemin etmemesi nedeniyle CHP’nin aday göstereceği kişinin RTÜK üyeliğine seçilmeme ihtimali. CHP’li Oktay Ekşi, geçici Meclis Başkanlığı görevini yürütmek için yemin ettiğinden CHP adına RTÜK üyeliği için aday gösterebilecek. Ancak CHP’li adayın RTÜK’e seçilmesi için AK Parti’nin desteği gerekiyor.
AK PARTİ JEST YAPACAK
AK Parti üst düzey yetkilileri, RTÜK’teki sistemin bozulmaması için AK Partili vekillerin, CHP’nin aday göstereceği kişiye destek vereceğini, bu konudaki 'centilmenler anlaşmasının bozulmayacağını' dolayısıyla bir kriz yaşanmayacağını vurguluyorlar.
ASIL KRİZ: BDP’NİN RTÜK’TE ÜYESİ OLACAK MI?
CHP’li üye krizinin, AK Parti’den gelecek jest ile çözülmesi beklenirken, RTÜK konusundaki ikinci kriz ise daha derin...
BDP destekli bağımsızlar 35 kişiyi TBMM’ye taşımayı başardılar. BDP’nin bugün TBMM grubunu kurması bekleniyor. BDP grubuna 35 bağımsız vekilden 25’i katılacak.
Bu durumda bugüne kadar uygulanan RTÜK’e üye seçme sistemine göre, BDP de 25 kişilik vekil sayısı ile RTÜK’te bir üyeliği hak edecek.
Üstelik bu üyelik, mevcut AK Partili üyeliklerden birinin BDP’ye geçmesi ile olacak.
RTÜK’ün 9 kişilik üyeliklerinin hangi partiden aday gösterileceği, 'bölme yöntemi'ne göre yapılıyor. Buna göre 9 üyelik Meclis'teki sandalye sayısına bölünüyor. Çıkan rakamdan hareketle her partinin kaç üye göndereceği belirleniyor.
RTÜK üyeliklerinin belirlenmesine ilişkin hesaplama şöyle yapılıyor:
NASIL HESAPLANIYOR?
TBMM’deki mevcut 550 sandalye, RTÜK üye sayısı olan 9’a bölünüyor. Ortaya 61 sayısı çıkıyor.
Sonra partilerin sahip olduğu her 61 sandalyeye, birer üyelik hakkı veriliyor. Kalan üyelikler ise, 61 rakamına en yakın milletvekiline sahip partiye gidiyor. Somut olarak hesap şöyle yapılıyor:
AK Parti’nin 327 milletvekili var; Bu durumda 305 vekil ile (61 x 5), RTÜK’te 5 üyeliği otomatikman kazanıyor. Geriye de (327 – 305 : 22) 22 vekili kalıyor.
CHP’nin 135 sandalyesi var. Bu durumda CHP 122 vekille (61 x 2) RTÜK’e 2 üyeliğe hak kazanıyor. Geriye de (135 – 122 : 13) 13 vekili kalıyor.
MHP grubunun 55 üyesi var. BDP grubunun ise 25. Bu sayılarla 61’i bulamadıklarından otomatik olarak RTÜK üyeliği kazanamıyorlar.
Bu durumda, CHP ve AK Parti’nin otomatik olarak aldıkları üyeliklerden sonra kalan vekil sayıları ile, MHP ve BDP’nin vekil sayıları sıraya konuyor. En çok vekil sayısına sahip iki parti, RTÜK’ün kalan iki üyeliğini alıyor.
Sıralama şöyle gerçekleşiyor; MHP’nin vekil sayısı 53, BDP’nin vekil sayısı 25, AK Parti’nin otomatik üyeliklerden sonra kalan vekil sayısı 22, CHP’nin otomatik üyeliklerden sonra kalan vekil sayısı 13. Bu sıralama uyarınca kalan iki RTÜK üyeliğini BDP ve MHP paylaşıyor.
Sıkıntı ise şurda;
CHP’ye jest yapacağını söyleyen AK Partili kurmaylar, BDP konusunda ise sessizliklerini koruyorlar. Normalde, bu hesaplama uyarınca, seçim yapılacak 3 RTÜK üyeliğinden birinin AK Parti’den BDP’ye geçmesi gerekiyordu. Ancak AK Parti’nin bu üyeliği BDP’ye vermek konusundaki isteksizliği, TBMM’deki ilk büyük sıkıntıyı yaratacak gibi görünüyor.