Meclis'in Libya kararı: 183 ret 332 kabul

TBMM Genel Kurulu’nda tezkere oturumu, CHP’nin TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a ‘Genel Kurul’u toplantıya acil çağırma yöntemi’ne yönelik itirazıyla başladı. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, Genel Kurul’un çalışmalarına ara verdiği dönemde, Şentop’un toplanma çağrısının Anayasa ve İçtüzük’e aykırı olduğunu savundu. Şentop da TBMM’yi değil, Genel Kurul’u toplantıya çağırdığını ifade etti. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oturumu başından beri izlerken, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu oylama aşamasında geldi. Görüşmelere hükümetten bakan katılmadı. Partiler adına konuşmaların ardından oylama yapıldı. Açık oylama tutanaklarına göre, toplam 589 milletvekilinin bulunduğu TBMM’de tezkere oylamasına 521 kişi katıldı. 332 milletvekili kabul oyu verirken, 183 milletvekili ise “hayır” dedi. Altı kişi ise mükerrer oy kullandı. İlk etapta TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un açıkladığı sonuçlar ile tutanaklar arasında ortaya çıkan farkın ise mükerrer oyların yeniden sayılmasından kaynaklandığı ifade edildi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, oylamanın ardından Twitter hesabından “Libya tezkeresi ülkemizin çıkarlarının korunması ve bölgenin barış ve istikrarı için önemlidir. Hayırlı olsun” mesajını paylaştı.

TATİL UZADI

Meclis’te Danışma Kurulu kararıyla tezkerenin ardından Kamu Denetçiliği raporunun görüşülmesine karar verildi. Genel Kurul’un 7 Ocak’ta bitecek tatili, 14 Ocak’a uzatıldı.

‘İSTİKRARA KATKI SAĞLAYACAKTIR'

OYLAMA öncesi parti temsilcileri kürsüden özetle şu görüşleri dile getirdi:

SEYİRCİ KALAMAYIZ

AK Parti Sivas Milletvekili İsmet Yılmaz: Türkiye’nin Libya’nın destek çağrısına seyirci kalması beklenemez. Libya bugün Türkiye’nin mücadele ettiği DEAŞ, El-Kaide gibi terör örgütlerinin barınma alanı olmaktadır. Türkiye dost ve vefalı Libya halkının resmi davetine cevap vermelidir. Bu, ateşkes ve istikrarın sağlanmasına katkı tezkeresidir. Bölgemizde barış, Libya’da siyasi istikrar ve çözüm istiyoruz. Bu tezkereyle aynı zamanda, ülkemizin Akdeniz’deki çıkarlarının milletimiz tarafından sonuna kadar savunulacağı ifade edilecektir.

VEKÂLET SAVAŞLARI

CHP İstanbul Milletvekili Ünal Çeviköz: İktidar Türkiye’yi çok büyük bir tehlikeye atmak üzeredir. Bu tezkere metni TSK’yı Libya’ya gönderen felaket çağrısıdır. Bu tezkere bir savaş tezkeresidir. Bu tezkerede milli güvenlikten bahsedilmiyor. Milli çıkar deniliyor. Silahlı Kuvvetlerimiz kimsenin özel güvenlik güçleri değildir. Libya’dan şehit haberi gelince ne yapacaksınız? Türkiye bölgedeki başka ülkelerin vekalet savaşlarına alet olmamalıdır. Anayasa’nın 92’nci maddesine de aykırıdır. Uluslararası bir şemsiye çatısı altında değildir. Türk askerinin Libya’ya gitmesi konusunda Libya’da bile kafa karışıklığı vardır. Tezkere yerine diplomasi kanalları açık tutulmalıydı. İktidar vekâlet savaşına taraf olmak istemektedir.

Tezkere görüşmelerine katılan MHP Genel Başkanı Bahçeli, aralarında Numan Kurtulmuş’un da bulunduğu milletvekilleriyle sohbet etti. Konuşmaların ardından milletvekilleri elektronik ortamda oylarını kullandı.

İSABETLİ ADIMLAR

MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay: Libya ile yapılan antlaşmalar isabetli adımlardır. Bu tezkere Libya’nın istikrar ve güvenliğine destek veren, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki haklarını muhafaza eden, bölgesel barışa katkı veren tezkeredir. Libya’ya asker gönderme uluslararası hukuk açısından meşrudur. Libya’da olanlar Türkiye’yi yakından etkilemektedir. Bu tezkere ile haklarımızı koruyoruz.

İYİ Parti İzmir Milletvekili Aytun Çıray: (Genel Kurul’daki gürültü üzerine) Şehit olmaya asker gönderiyoruz, ciddi olalım. Gürültüden duyulmuyor. Beyefendi telefonla konuşuyor. Türk milleti kahraman askerlerinin canını sokakta bulmadı. Libya’da ahlaksız bir iç savaş yaşanıyor. Bir tarafın taşeronu olmaya sürükleniyoruz. Cumhurbaşkanı buraya gelmeli ve tezkereyi savunmalıydı. Burada bir tek bakan yok, ayıp.

HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları Oruç: Bu tezkereye net biçimde hayır diyoruz. Bu tezkere hükümetin değerli yalnızlığının tescillenmesidir.
TİP Genel Başkanı Er kan Baş: Size bir şey sormak istiyorum. Evet mi diyeceğiz hayır mı? Ankara’da Libya askeri görmek ister misiniz? Buna ya evet deyin, ya hayır.

CUMHUR İTTİFAKINDA 9 FİRE

Oylama analizine göre, tezkerede birlikte hareket eden AK Parti ve MHP ittifakında 9 fire yaşandı. AK Parti’den TBMM Başkanı Şentop ile birlikte dokuz milletvekili oy kullanmadı. AK Partililer, 8 milletvekilinin mazeretli vekiller olduğunu ve bir kısmının Umre’den dönemediğini ifade ettiler. Tutanaklarda Bağımsız Samsun Milletvekili Erhan Usta ve BBP Genel Başkanı Mustafa Destici’nin de kabul oyu kullandığı görüldü. CHP’den 6 milletvekilinin mazeretli olduğu bildirildi. HDP’lilerin büyük bölümü görüşmelere katılmadı.

SP’DE BÖLÜNME

AK Parti ve MHP, Libya tezkeresine destek verirken CHP, İYİ Parti ve HDP karşı çıktı. İki milletvekili bulunan Saadet Partisi’nin tezkereye destek açıklamasının ardından partinin vekilleri farklı tutum sergiledi. SP İstanbul Milletvekili Cihangir İslam tweet atarak, görüşmelere katılmayacağını duyurdu. SP Konya Milletvekili Abdulkadir Karaduman da kürsüye çıkarak, tezkereye “hayır” oyu vereceğini söyledi. Karaduman’ın kararını CHP’liler ayakta alkışladı.

OYLAMA ÖNCESİ LEJYONER TARTIŞMASI

LİBYA tezkeresiyle ilgili tartışmalar, Genel Kurul’dan önce basın koridorunda başladı. Genel Kurul saatine kadar yayına davet edilen partilerin sözcüleri, aynı anda ya da bir sonraki yayını beklerken birbirlerine laf attılar. CHP Grup Başkanvekili Engin Altay’ın “Mehmetçiği lejyoner gibi kullanmak bu Meclis’e yakışmaz. Yapmayın, çok ayıp” diye bağırması tartışmalara damgasını vurdu. AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu ise “Mehmetçiğe böyle bir sıfat takmak çok ayıp” diye yanıt verdi. Akbaşoğlu, İYİ Parti Sözcüsü Yavuz Ağıralioğlu ile de aynı yerde tezkereyi tartıştı. Ağıralioğlu, Barış Pınarı harekâtının arkasında durduklarını ama Libya konusunda endişelerinin olduğunu söyledi.