Meclis’ten 8 Mart hediyesi

Yeni yasayla kadına karşı tehdit, baskı ve kamusal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranış da şiddetin kapsamına alındı.

MECLİS, şiddete uğrayan, tehdit alan ve baskı gören kadınları korumaya dönük Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı düzenlemesini 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde kabul etti. Meclis Genel Kurulu’nda hazır bulunan 208 milletvekilinin tamamının kabul oyuyla geçen yasayla şiddet, “Psikolojik, sözlü veya ekonomik” baskıyı da kapsayacak şekilde tanımlandı ve tehdit gören kadının tanık koruma programına benzer haklarla koruma altına alınması öngörüldü. Düzenlemeyle, 1998’de getirilen 4 maddelik yasa yürürlükten kaldırıldı ve yerini 25 maddelik ‘Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Yasa’ aldı. Yeni yasayla şiddet, “Kişinin fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan ve sonuçlanması muhtemel hareketler” olarak tanımlandı. Tehdit, baskı veya özgürlüğün keyfi engellenmesini de içerecek şekilde, toplumsal, kamusal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranış da şiddetin kapsamına alındı.

Yargıya gitmeden müdahale

Bu çerçevede baskı ve tehdit gören kadınlar, savcılık veya mahkeme aşamasından önce valiler veya kaymakamlarca korumaya alınabilecek. Gecikmesinde sakınca bulunan durumda emniyet müdürü veya karakol amiri tehdit altındaki kadını koruma altına alacak. Hayati tehlikesi bulunan kişiye polis koruması sağlanacak. Korunan kadının çocukları için 2 ay kreş yardımı yapılacak.

Asgari ücret yardımı

Korumaya alınan kadına ve çocuklarına, uygun barınma yeri sağlanacak ve geçici maddi yardım yapılacak. Maddi yardım yetişkinler için belirlenen asgari ücret kadar olacak. Her çocuk için asgari ücretin yüzde 20’si kadar ayrıca para verilecek. Toplam aylık yardım miktarı, asgari ücretin bir buçuk katını aşmayacak. Korunanlardan sağlık sigortası bulunmayanlar, gelir testi yapılmaksızın sigortalı sayılacak.

Eş evden atılacak

Aile Mahkemesi, gerekli gördüğünde şiddet uygulayan eşi evden uzaklaştırıp müşterek konutu şiddet gören kadına tahsis edebilecek. Bu durumda tapuya şerh konulacak ve mağdur kadın, tehdit sona erene veya boşanıp taşınmazdaki payını devralana kadar ortak konutu kullanacak.

Yeni kimlik verilecek

Mahkeme, tehdit görenin iş yerinin değiştirilmesine, tehdidin boyutuna göre Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre yeni kimlik edinmesine karar verebilecek. Korunan kişi ve diğer aile bireylerinin kimlik bilgileri ve adresleri resmi kayıtlarda gizli tutulacak.

Delile gerek yok

Şiddet veya şiddet uygulanma tehlikesinin varlığı halinde, herkes ihbarda bulunabilecek. Hakim koruma kararını, duruşma yapmaksızın ve şiddetin uygulandığı konusunda delil veya belge aramaksızın verebilecek. Kişi rıza göstermese bile hakim gerekli görürse tedbir kararı uygulanmaya karar verebilecek.

Kelepçe ve alarm butonu

Verilen tedbir kararlarının takibi, teknik araç ve yöntemler kullanılarak yapılabilecek. Teknik takipte ses ve görüntü kaydı yapılmayacak. Şiddet uygulayan veya uygulama ihtimali olan kişiye elektronik kelepçe veya bileklik takılabilecek. Korunan kişiye sabit ev içi ikaz cihazı ya da hareket özgürlüğü tanıyan telefon görünümlü mobil alarm cihazı verilecek.

Hastaneye havale

Şiddet uygulayanın silah taşıma yetkisi varsa tüm silahlarına polis el koyacak. Hakim, alkol veya uyuşturucu madde kullandığında eşine ve çocuklarına yaklaşma yasağı getirebilecek. Bağımlılığının olması halinde mahkeme kararıyla hastaneye yatırılabilecek.

Zorlama hapsi

Şiddet uygulayan veya uygulama ihtimali bulunan kişi, 3 günden 10 güne kadar zorlama hapsine tabi tutulacak. Karara uyulmazsa zorlama hapsinin süresi 15 günden 30 güne kadar olacak ve 6 aya uzatılabilecek.

Maaştan kesinti

Hâkim, korunan kişinin yaşam düzeyini gözönünde bulundurarak talep edilmese bile tedbir nafakası bağlatabilecek. Nafaka, ilgilinin aylık, maaş ya da ücretinden icra müdürlüğünce tahsil edilecek.

7/24 izleme merkezi

81 ilde 7 gün 24 saat esasına göre çalışan “şiddet önleme ve izleme merkezleri” kurulacak. Televizyon ve radyolar, ayda en az 90 dakika şiddetle mücadele konusunda yayın yapacak. Okullara kadın erkek fırsat eşitliği dersleri konulacak.