McChrystal Obama için büyük kayıp olacak
Güncelleme Tarihi:
Obama'nın görevden aldığı Afganistan'daki ABD ve NATO güçlerinin eski komutanı Stanley McChrystal, Başkan'ın Müslüman dünyasına verdiği sözleri gerçekleştirebilmesi adına çok önemli bir yere sahipti.
ABD Başkanı Barack Obama’nın yaptığı iki önemli atama Salı günü Senato’da tartışma konusu oldu. Biri yüksek mahkeme, diğeri de büyük bir savaşın komutanlığına aday olan iki isime gösterilen yaklaşım, birbirinden şaşırtıcı derecede farklıydı.
Yüksek mahkeme adayı Elena Kagan, senatörler tarafından ağır eleştirilere maruz kalırken, Obama’nın Afganistan’daki güçlerin başına atamak istediği Petraeus övgülerle karşılaştı.
Bu yaklaşım, senatörler ve ABD’lilerin geneline hâkim olan Afganistan’la ilgili çaresizlik hissinden kaynaklanıyor. Herkes, olayların çehresini değiştirebilecek bir kurtarıcı arıyor. Senatodaki konuşmasında, Petraeus, Başkan Obama’nın Afganistan’da izlenen politikanın aynı kalması gerektiğindeki ısrarını tekrarladı. Ancak önemli olan sadece politika değil, uygulanma biçimi.
McChrystal, ABD politikasının üzerinde çok güçlü bir imza bıraktı. General'in uzun dönemli yaklaşımı sadece olumlu sonuçlar getirmekle kalmıyor, “Af-Pak” harekat alanının (ABD’nin Afganistan ve Pakistan’ı içine alan operasyonları) ötesinde uygulanabilecek unsurlar içeriyordu.
McCHRYSTAL NEDEN ÖNEMLİYDİ
Senato’daki tartışma McChrystal’ın Afganistan’daki sivillerin can güvenliğini öne çıkaran ve COIN olarak bilinen isyancılarla mücadele doktrini üzerindeydi. Uzmanlardan erlere kadar birçok kişi, ABD güçlerini tek elleri arkalarına bağlanmış bir halde savaşmaya mecbur bırakan doktrinin yeniden değerlendirilmesini istedi.
Marjah kentinde düzenlenen Müşterek Operasyonu’ndaki başarısızlık ve kıyamet senaryoları çizen eleştirmenlere rağmen, McChrystal Afganistan’da başarı elde ediyordu. Ancak bu başarı birkaç ayda televizyonlara yansıyacak ya da ABD askerlerinin geri çekilmeye başlayacağı Temmuz 2011’den itibaren görülmesi mümkün olacak bir başarı değildi.
McChrystal, ABD ordusunun değil, Afganistan’ın geleneksel kurallarını uygulayarak başarı sağlıyordu. General, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai’den, yerel halkın yaşlılarına ve dini liderlere kadar insanlarla kişisel ilişkiler kurdu. Bu ilişkiler güven kurma, sorumluluk alma, sabır ve zaman üzerine kuruldu.
Bir zamanlar Sunday Times gazetesi tarafından “kalpsiz bir ABD özel timi avcı-katili” olarak tanımlanan McChrystal, Afganistan halkının gözünde en çok saygı gören ABD komutanı olmayı başardı.
OBAMA ONU ÖRNEK ALABİLİR
Geride kalan sorunlarla dolu dokuz yılın ardından, McChrystal Afganları, onlar için çalıştığına ikna etmesi gerektiğini biliyordu. Mütevazı bir yaklaşım gösteren ABD’li komutan, yerel halka Afgan ve ABD hükümetinin yaşam şartlarını düzeltebilmek adına ne yapabileceğini sordu. Yaşlıların katılımıyla oluşturulan geleneksel jirga toplantılarında, McChrystal konuşmaktan çok dinleyen taraf oldu.
Bu yaklaşımla etnik Paştun kabile üyelerinin Taliban’ya yakınlaşmasını önleyebileceğine inanan McChrystal, aynı zamanda Taliban’ın katkısı olmadan bölgede barış olamayacağını belirtti ve geçmişe değil ancak geleceğe odaklanan Afganlarla barış görüşmeleri yapacağını ifade etti.
McChrystal, duyarlılığı sayesinde ABD basınından yayılan İslam karşıtlığının savaşta gösterilen çabalara ne kadar zarar verdiğinin farkına vardı. Hatta askerlerinin muhafazakâr görüşlü Fox News’i izlemesine bile karşı çıktı.
Kahire’de yaptığı konuşmada amaçlarını açıkladığı günde beri Müslüman dünyasındaki desteği sürekli azalan Obama, McChrystal’ın “kalpleri ve akılları” kazanma konusunda başarılı olan diplomatik metodunu kullanabilir.
* Amerikan Üniversitesi İslam Araştırmaları Merkezi üyesi Frankie Martin'in makalesinin Türkçe çevirisidir.