Mayısta gökyüzünde ÅŸenlik var

Gökyüzü, mayıs ayında üç ilginç diziliÅŸe sahne olacak. Merkür, GüneÅŸ'in önüne geçecek, parçalı Ay tutulması gerçekleÅŸecek ve GüneÅŸ doÄŸarken tutulacak. Bu üç gökyüzü olayı, Türkiye'den de izlenebilecek. ODTÃœ Amatör Astronomi TopluluÄŸu'ndan Tunç Tezel'e göre, mayısta gökyüzü oldukça hareketli olacak. Ä°lk olarak 7 Mayıs ÇarÅŸamba günü öğleden önce Merkür, GüneÅŸ'in önünden geçecek.Bundan 9 gün sonra, 16 Mayıs Cuma sabahı GüneÅŸ doÄŸmadan önce parçalı Ay tutulması gerçekleÅŸecek. 31 Mayıs Cumartesi sabahı ise GüneÅŸ, doÄŸarken tutulacak.      MERKÃœR'ÃœN GEÇİŞİMerkür, her yüzyılda ortalama 13 kez "geçiÅŸ" yapıyor.  7 Mayıs'taki Merkür geçiÅŸi, Türkiye saati ile 08:12'de baÅŸlayacak ve 13:32'ye kadar sürecek. 5 saat 20 dakikalık süre boyunca Merkür, GüneÅŸ ile Dünya'nın tam arasında kalacağı için GüneÅŸ'in önünde görünecek. Türkiye'den de gözlenebilen son Merkür geçiÅŸi 6 Kasım 1993'te gerçekleÅŸmiÅŸti ve bundan sonra görülebilecek ilk geçiÅŸ, 9 Mayıs 2016 günü olacak.  Merkür geçiÅŸi sırasında GüneÅŸ filtresi ve teleskop kullanılması önerisinde bulunuluyor.       PARÇALI AY TUTULMASI Merkür'ün geçiÅŸinden 9 gün sonra Ay, Dünya'nın uzaydaki gölgesinin içinden geçecek ve tam Ay tutulması gerçekleÅŸecek. Tam Ay tutulması, Türkiye'den "parçalı" olarak gözlenebilecek. Çünkü, Ay bütünüyle gölgenin içine girmeden, yani saat 06:14'ten önce batacak ve GüneÅŸ doÄŸacak. 16 Mayıs Cuma sabahı batan Ay'ın sol kenarından bir ısırık alınmış gibi görünecek. Bu ısırığın büyüklüğü ise Türkiye'de bulunduÄŸumuz yere göre deÄŸiÅŸecek. Ay, Türkiye'nin batısında, doÄŸusuna göre daha sonra, yani tutulmanın daha ileri bir evresinde batacağı için, bu ısırık batıda daha derin görülecek. Samsun-Åžanlıurfa hattının doÄŸusunda ise tutulma izlenemeyecek. Tutulmanın izlenebileceÄŸi bazı merkezler ve izleme saatleri şöyle: ADANA      05:10 AFYON      05:25 ANKARA     05:10 ANTALYA    05:25 AYDIN      05:40 BALIKESÄ°R  05:35 BURSA      05:30 DENÄ°ZLİ    05:35 ESKÄ°ÅžEHÄ°R  05:25 EDÄ°RNE     05:35 GAZÄ°ANTEP  05:05 İSTANBUL   05:25 İZMÄ°R      05:35 KONYA      05:15 MUÄžLA      05:40 İSTANBUL   05:25 SAMSUN     05:05 Bir sonraki Ay tutulması ise 9 Kasım 2003 Pazar sabahı gerçekleÅŸecek. Tam Ay tutulması, Türkiye'den de gözlenebilecek.      PARÇALI GÃœNEÅž TUTULMASIMayısın son sabahı, Türkiye'nin büyük bölümünde gündoÄŸumu alışılmıştan biraz farklı olacak. Çünkü, parçalı Ay tutulması gerçekleÅŸecek.  Parçalı Ay tutulması, Türkiye'nin her yerinde, Ä°spanya, Portekiz ve Güney Fransa dışında tüm Avrupa'da ve OrtadoÄŸu'da gündoÄŸumunda izlenebilecek. Rusya, Ä°ran, Afganistan, Pakistan ve Türk Cumhuriyetleri'nde ise olay gündüz gerçekleÅŸecek. Parçalı GüneÅŸ tutulmasının izlenebileceÄŸi bazı merkezlerdeki en büyük tutulma saatleri şöyle:       ADANA    05:54        ANKARA     05:59 ANTALYA    05:56     BURSA      06:02     DÄ°YARBAKIR 05:53              EDÄ°RNE     06:05              ERZURUM    05:56     GAZÄ°ANTEP  05:53     İSTANBUL   06:03              İZMÄ°R      06:00     KONYA      05:56     SAMSUN     06:00          31 Mayıs'taki GüneÅŸ tutulması, Kuzey Ä°skoçya, Faroe Adaları, Ä°zlanda ve Grönland'da halkalı GüneÅŸ tutulması ÅŸeklinde olacak.  Bundan sonra Türkiye'den görülebilecek ilk parçalı GüneÅŸ tutulması 3 Ekim 2005 Pazartesi, ilk tam GüneÅŸ tutulması ise 29 Mart 2006 ÇarÅŸamba günü gerçekleÅŸecek. Merkür geçiÅŸinin ve GüneÅŸ tutulması olaylarının GüneÅŸ'in zararlı ışınlarını geçirmeyen bir GüneÅŸ filtresi ve bir teleskop kullanılarak gözlenmesi gerektiÄŸine iÅŸaret edilerek, GüneÅŸ'e uzun süre bakmanın, acı hissi uyandırmaksızın kalıcı göz hasarı, hatta körlüğe neden olabileceÄŸi belirtiliyor. Â