Mavi yaka nedir, kimlere denir?
Güncelleme Tarihi:
Mavi yaka, çalışma hayatı içerisinde sıklıkla duyulan terimler arasında yer almaktadır. Mavi yakalı ve beyaz yakalı çalışan, iş hayatının içerisinde işletmelerin üretim ve hizmet görevini gören personelleri ayırmak için kullandığı tanımdır. Mavi yakalı çalışan, daha çok üretim alanında yer alırken, beyaz yakalı çalışan ise işin hizmet kısmında yer almaktadır. İşte, mavi yakalı ve beyaz yakalı çalışanın vergilendirilmesi hakkında bazı bilgiler
İşletmelerde beden gücüne dayalı olarak çalışanlara mavi yakalı, ofis çalışanlarına ise beyaz yakalı çalışan deniyor. Beyaz yakalı çalışan denince ofis çalışanlarından yalnız yönetici olanlar da anlaşılabiliyor. İşletmelerde bazı uygulamalar yaka rengine göre belirlenebiliyor: Mavi yakalıların ücretleri saat üzerinden hesaplanırken beyaz yakalıların ücreti ise aylık olarak hesaplanıyor.
Bayramlarda, yıllık izinlerde verilen ikramiyeler, yakacak ve gıda yardımları gibi sosyal yardımlar da ücretlerdeki nispi düşüklüğü telafi edecek şekilde genelde mavi yakalılar için geçerlidir. Gelir Vergisi Kanunu (GVK) çalışanların yaka rengine bakmadan tüm çalışanların aldığı ücretle, ödeyeceği vergiyle ilgilenir. Ve ücreti de ‘işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir’ şeklinde tanımlar (GVK Md. 61). Dolayısıyla ücret geliri elde ediliyorsa yaka rengi önemli değil. Maliye ücretin büyüklüğüne göre değişen oranlarda vergisini işveren aracılığıyla tahsil eder. İş mevzuatı açısından da durum aynı...
Herhangi bir yaka rengi ayırımı yok. İşçiyi, ‘bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi’ olarak tarif ediyor (İş Kanunu Md. 2). 45 saatlik haftalık çalışma süresi de, yılda 14 ila 26 günlük yıllık izin hakları da, kıdem ve ihbar tazminatları da yaka rengi ayırımı olmaksızın tüm çalışanlar için geçerli.