Mavi Akım'da görüÅŸmelere devam kararı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler ile Rus doÄŸalgaz ÅŸirketi Gazprom Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Alexey Miller arasında, doÄŸalgaz fiyatlandırması ve Mavi Akım'ın yeniden faaliyete geçmesi konusunda dün yapılan toplantılardan, ''görüşmelere devam'' kararı çıkarken, taraflar, karşılıklı sundukları bilgi ve dökümanları deÄŸerlendirecek.Bakan Hilmi Güler ile Miller'in baÅŸbaÅŸa yaklaşık 5 saat süren görüşmede anlaÅŸmaya varılamazken, görüşmeler bir süre, karşılıklı iletiÅŸim kanalları vasıtası ile devam edecek, bundan sonraki görüşmenin ÅŸekli ve biçimi belirlenecek.  Bakan Güler, dünkü görüşmeler sonrası yaptığı açıklamada, bakanlık olarak uzlaÅŸmadan yana olmakla birlikte, indirim saÄŸlayacak fiyatlandırma formülünde ısrarlı olduklarını vurgulamıştı.       MAVÄ° AKIM'DAN GAZ AKIÅžI DURDU  Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Mavi Akım projesi çerçevesinde Rusya'dan doÄŸalgaz alımını 12 Mart 2003 tarihinde durdurmuÅŸ ve bu durumun AÄŸustos ayına kadar süreceÄŸini bildirmiÅŸti.  Bakanlıktan yapılan açıklamada, Mavi Akım'dan gelen doÄŸalgaz akışının durdurulmasına neden olarak, iki ülke arasında yapılan anlaÅŸmada sevkiyatın baÅŸlangıç aÅŸamasından itibaren ilk 6 aylık dönem sonuna kadarki sürenin geçiÅŸ dönemi olması ve bu süreçte tarafların gazı sevketme ve alma yükümlülüğün bulunmaması gösterilmiÅŸti.  Rusya bu altı aylık sürenin Haziran ayı sonunda sona erdiÄŸini ve bu tarihten itibaren ''al ya da öde'' hükümünün geçerli olduÄŸunu iddia ederken, Türkiye tarafı, Mavi Akım projesi çerçevesinde doÄŸalgaz alımına Åžubat ayından itibaren baÅŸlandığını ve bu sürenin Temmuz ayı sonunda sona erdiÄŸini duyurmuÅŸtu.     Bakan Güler, önceki gün Hidrojen kongresinde yaptığı konuÅŸma ile dün gazetecilere yaptığı açıklamalarda, AÄŸustos ayına kadar bir anlaÅŸmaya varılmasını ümit ettiÄŸini söylemiÅŸti.       OFFSET HÃœKÃœMLERİ  AnlaÅŸmazlık konularına bakıldığında ise Türkiye, doÄŸalgaz fiyatının düşürülmesi yanında, 2 milyar doların üzerine çıkan dış ticaret açığının düşürülmesi için, Rusya'dan 1984 tarihli doÄŸalgaz anlaÅŸmasının offset hükümlerinin uygulanmasını istiyor.      AnlaÅŸmanın, doÄŸalgaz bedelinin yüzde 70'inin Türkiye'den mal ve hizmet alımında kullanılmasına iliÅŸkin hükmü, Rusya'da ithalat ve ihracatın serbestleÅŸmesi ve ödemelerde serbest dövizin kullanılması nedeniyle 1994 tarihinden bu yana kullanılmıyor.  1994 yılından bu yana iÅŸlemeyen anlaÅŸma, Türkiye'nin doÄŸalgaz karşılığında ödediÄŸi bedelin yüzde 30'nun Türk müteahhitlerinin bu ükede üstlendikleri projelerin hak ediÅŸlerinin ödenmesinde kullanılması, yüzde 70'nin ise Rusya'nın Türkiye'den mal almasını öngörüyordu.  Rusya, offset hükümleri çerçevesinde Türkiye'den mal alımı yerine nakit para istiyor.  Ayrıca Bulgaristan üzerinden gelen hatla halen yıllık 12-14 milyar metreküp olan Rusya'dan doÄŸalgaz alım miktarının, Mavi Akım ile birlikte 2012'de 30 milyar metreküpe ulaÅŸması bekleniyor. Bu durumda sadece doÄŸalgaz alım bedelinin, petrol fiyatlarında bir artış olmasa bile 2.5 milyar dolar düzeyinde olması öngörülüyor.           TURUSGAZ  Görüşmelerde, Rusya'dan alınan doÄŸalgaz fiyatının ucuzlatılması için, bu ülkeden gaz alımına aracılık eden Turusgaz firmasının devreden çıkarılması konusu da ele alınıyor.  Türkiye'nin Rusya'dan Bulgaristan üzerinden gelen ilk hattan yılda 6 milyar metreküp, 1998 yılında yapılan anlaÅŸma uyarınca Turusgaz aracılığı ile 23 yıl boyunca 8 milyar metreküp doÄŸalgaz alması öngörülüyor.       FORMÃœL, FÄ°YAT VE TAHKÄ°M    Mavi Akım projesi çerçevesinde Rus Gaexport ÅŸirketi, ''sözleÅŸmede fiyat hesaplama formülünün'' yanlış olduÄŸunu iddia ederek, daha fazla para talep ediyor.  Rusya'dan doÄŸalgaz alımı konusunun deÄŸerlendirildiÄŸi, Ankara'da 26-27 Haziran tarihlerinde yapılan görüşmenin ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Mavi Akım hattından alınan doÄŸalgazda fiyat artışına neden olacak söz konusu fiyat formülüyle ilgili, Gazexport'un talebinin karşılanmasının mümkün olmadığı bildirilmiÅŸti.   Açıklamada, toplantıda Gaexport ÅŸirketi battı hattı fiyatları da dahil olmak üzede ''al ya da öde'' miktarlarını belirli bir süre deÄŸiÅŸtiren bir teklifle gelmesinin, BotaÅŸ'ın da battı hattı dahil tüm doÄŸalgaz alımları ile Gazexport'a bir karşı teklif sunmasına olanak saÄŸladığı belirtilmiÅŸti. Sonuçta Türkiye, Rusya'dan alınan doÄŸalgaz fiyatının yüksek olduÄŸunu savunarak, bunun düşürülmesi ve alım miktarının indirilmesini istiyor.Â