Matruşka katliamı

Heyet, ön raporda kazanın neden meydana geldiğine değinmezken, yapılan anlaşma gereği amonyak tankının ihalesini alan şirketin Eti Bakır İşletmeleri’nden habersiz başka bir kişi ya da şirkete işi veremeyeceğini, ancak bu anlaşmaya uyulmadığını tespit etti. Bilirkişi heyeti, kazada Eti Bakır’dan ihaleyi alan şirketin (Çel-Kom) yetkililerinin sözleşmeye uymayarak bir taşeron şirkete (Tekgur), onların da başka bir taşeron şirkete (Bozkur Kardeşler) işi vermesi nedeniyle, taşeron iki şirket yetkililerinin asıl kusurlu olduklarını, Eti Bakır ve çalışmaları denetlemekle yetkili şirketin (Bureau Veritas) ise tali kusurlu olduklarını belirtti. Olayla ilgili BV şirketinden makina mühendisi Barış Dündar ile Tekgur’un sahibi İlyas Aydemir tutuklanmıştı.

5 İŞÇİYE MEZAR OLDU 

Samsun’un Tekkeköy İlçesi’nde bulunan Eti Bakır İşletmeleri A.Ş.’de 22 Kasım günü meydana gelen kazada, bir platform üzerinde amonyak tankının kapağının demir parçalarının montajı sırasında platform çöktü. Kazada 5 işçi hayatını kaybederken 11 işçi de yaralandı. Olayın ardından Eti Bakır İşletmelerinde 3 savcı soruşturmayı sürdürürken, inşaat, makine ve maden mühendislerinden oluşan 3 kişilik bilirkişi heyeti de kaza yerinde inceleme yaptı. İlk incelemelerin ardından da Eti Bakır İşletmeleri A.Ş.’nin yöneticisi, amonyak tankının yapımını ihaleyle alan Çel-Kom şirketinin yetkilileri, bu şirketin işi yaptırdığı taşeron firmaların yetkilileri, buradaki çalışmaları kontrol etmekle görevli şirketin yetkilileri ve vinç operatörü olmak üzere toplam 10 kişi gözaltına alındı.

2 KİŞİ TUTUKLANDI

Sorgulamalarının ardından da nöbetçi mahkemeye çıkarılan şüphelilerden amonyak tankının yapımında kullanılan malzemeleri denetlemekle görevli Bureau Veritas şirketinde çalışan makine mühendisi 35 yaşındaki Barış Dündar ile tankı yapımı ihalesini alıp başka taşeron firmaya veren Tekgur şirketinin 38 yaşındaki sahibi İlyas Aydemir tutuklandı. Çel-Kom firmasının ortaklarından 49 yaşındaki İsmail Çöka’ya ise yurt dışına çıkma yasağı, adli kontrol altına alınması ve 15 bin TL teminatla serbest bırakılmasına karar verildi.

SUÇLAMALARI KABUL ETMEDİLER

Eti Bakır İşletmeleri A.Ş.’nin yöneticisi Ali Osman Cengiz, tank yapım sözleşmesinin yapıldığı tarihte kendisinin şirkette bir görevinin olmadığını söylerken, yüklenici şirket olan Çel-Kom’un ortaklarından İsmail Çöka ise "Benim teknik olarak herhangi bir bilgim yoktur. Şantiyeyi dahi görmedim" diye konuştu. Çel-Kom’dan yapım işini alan Tekgur şirketinin sahibi İlyas Aydemir de, işi Bozkır Kardeşler şirketine verdiğini söyleyerek, "Ben bir kusurum olduğunu düşünmüyorum. Olay anından çok kısa süre öncesinde tankın içine girmek üzereydim. Kusurum olduğunu düşünseydim böyle bir eylem içerisinde olmazdım" diyerek gerekli tedbirleri ve iş güvenliğini almaya çalıştığını dile getirdi.

BİLİRKİŞİ ÖN RAPORU; İŞ KAZASI

Üç mühendis tarafından hazırlanan bilirkişi ön raporunda kazanın neden meydana geldiğine değinilmedi. Heyet, kazanın Eti Bakır İşletmeleri A.Ş. sahası içerisinde 22 bin metreküplük amonyak depolama tankından ayrı olarak yerde yapılan kesik küre şeklindeki tank çantasının alıştırma ve montaj çalışmaları sırasında, sacların bir kısmının koparak, dağılarak ve çökerek meydana geldiğini ve iş kazası olduğunu belirtti.

TANK YAPIMI ETİ BAKIR A.Ş.’DEN İZİNSİZ İHALE EDİLMİŞ

Bilirkişi heyeti, kaza ile ilgili inceleme yaparken tank yapımı için yapılan sözleşmeleri de inceledi. Tank yapım işinin Eti Bakır İşletmeleri A.Ş. yetkilileri tarafından geçtiğimiz yıl Ocak ayında Çel-Kom şirketine verildiği ve sözleşmede yer alan 20’nci maddede "Yüklenici hiçbir sebep ve bahane ile bu sözleşme kapsamında taahhüt etmiş olduğu inşaatı işverenin yazılı muhvafakatını almadan kısmen veya tamamen bir başkasına devredemez" diye yazılmasına rağmen, yüklenici şirketin işverenden izin almadan tank yapım işini taşeron iki firmaya verdiğini tespit etti. Bilirkişi heyeti, Çel-Kom şirketinin iş emniyetini tekniğine uygun olarak yerine getirmediğinden ve işverenin iznini almadan işi taşeron firmalara vermesinden dolayı asıl kusurlu olduğunu ileri sürdü. Heyet, amonyak tankı yapım ve montajını alan iki taşeron firmanın da kazada asıl kusurlu olduğunu açıkladı.

ETİ BAKIR VE DENETLEME ŞİRKETİ TALİ KUSURLU

Bilirkişi heyeti kazanın meydana geldiği Eti Bakır İşletmeleri A.Ş.’ye ait olduğunu, yüklenicileri ile personeli denetlemediklerini ve taşeron şirketlerin kendilerinden izin alınmadan çalışmalarını denetlemedikleri için Eti Bakır İşletmeleri A.Ş. yöneticilerinin ise tali kusurlu olduğunu belirtti. Ayrıca heyet, tank yapımını ve kullanılan malzemeleri denetlemekle sorumlu olan özel şirketinde, destek, montaj sistemlerinde teknik yeterlilikte olmadığı konusunda rapor etmediğinden dolayı tali kusurlu olduğunu ileri sürdü.