A.A.
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 15, 2006 11:54
Merkez üssü Kocaeli'nin Gölcük ilçesi olan 17 Ağustos 1999 yılındaki 7.4 büyüklüğündeki Marmara Depremi'nin üzerinden 7 yıl geçti.
Kocaeli ile birlikte Sakarya, Yalova, İstanbul, Bolu, Düzce, Bursa, Eskişehir, Zonguldak ve Tekirdağ illerinin de etkilendiği depremin yaraları büyük ölçüde sarıldı. Kocaeli Valiliği kaynaklarından derlenen bilgilere göre, 17 Ağustosta saat 03.02'de meydana gelen ve yaklaşık 45 saniye süren sarsıntıda, Kocaeli'nde 9 bin 477 kişi yaşamını yitirdi, 9 bin 881 kişi yaralandı.
İl genelinde 34 bin 275 konut yıkılırken, 40 bin 460 konut orta, 45 bin 86 konut hafif hasar gördü. Ayrıca hasara uğrayan işyeri sayısı, 5 bin 770'i yıkık ve ağır, 6 bin 57'si orta ve 6 bin 128'i hafif olmak üzere toplam 17 bin 955'i buldu. Şu anda kentte enkazı kaldırılacak ve çökertme yapılacak bina sayısı 462 ve bunlardan bazıları, mahkeme başvuruları nedeniyle ihtilaflı.
KOCAELİ'NDE EKONOMİK KAYIP
Deprem, Türkiye imalat sanayinin yüzde 13'ünü karışlayan Kocaeli'ni önemli ölçüde sarstı. Kocaeli Sanayi Odasına kayıtlı faal 1062 firmanın yüzde 32'si depremden etkilendi. Yıkılan ve hasara uğrayan sanayi kuruluşlarında çalışan 295 kişi hayatını kaybetti. Enkaz haline gelen 16 sanayi kuruluşunun 15'i KOBİ, 1'i ise büyük işletme olmuştu. 862 KOBİ'den yüzde 34'ü, 200 büyük firmadan yüzde 26'sı hasar gördü. İmalat sanayisindeki maddi kaybın, üretim kaybıyla toplam 3,5 milyar dolar olduğu hesaplandı.
ÇADIR KENTLER, PREFABRİK VE KALICI KONUTLAR KURULDU
Depremden sonra ilk yapılan iş, felaketzedeler ve deprem korkusu duyan insanları açıkta bırakmamaktı. Türk Silahlı Kuvvetleri, yardım kuruluşları ile kamu ve özel sektör kuruluşlarınca, felaket bölgesinde 1 hafta içinde 14 bin kişiyi barındırabilecek 14 çadır kent kuruldu.
Afetzedelerin ağır kış koşullarına maruz bırakılmaması için Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca ilin 17 bölgesinde geçici prefabrik konutların yapımına başlandı. Kısa sürede 13 bin 954 konut tamamlanarak, toplam 49 bin 107 kişi bu konutlara yerleştirildi.
Depremde konutları yıkılan hak sahipleri için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Dünya Bankası ve hibe yoluyla il genelinde 17 bin 778 konut 2 yıl içinde tamamlanarak iskana açıldı. Bu konutlardan 17 bin 707'si hak sahibine dağıtıldı, kalan 71'i ise boş durumda bulunuyor. Ayrıca 2 bin 362 işyerinin yapımı da tamamlandı.
AFET YÖNETİMİ ANLAYIŞI
Kocaeli Vali Yardımcısı Necmettin Kalkan, yaptığı değerlendirmede, kriz yönetimi uygulamasından “afet yönetimi” anlayışına geçildiğini belirtti. Kalkan, Afet Yönetim Merkezi'nin yer seçiminin tamamlandığını ve “Kent Bilgi, Coğrafi Bilgi” projelerinin hazırlandığını söyledi. İl sivil savunma bilinçlendirme faaliyetleri kapsamında da 129 okulda 155 bin 673 öğrenciye temel afet bilinci eğitimi verildiğini ifade eden Kalkan, 2005 yılında 80 fabrika ve işyerinde çalışan 3 bin 500 kişiye eğitim verildiğini, aynı yıl örnek sivil savunma alan tatbikatı yapıldığını kaydetti.
OKULLAR VE SAĞLIK KURULUŞLARI
Kalkan, 5 yıl içinde 3 bin 223 derslik inşa edildiğini, 29 okulun depreme karşı güçlendirildiğini vurguladı.
Sağlık alanında da çok sayıda yatırım yapıldığını belirten Kalkan, 500 yataklı Gebze Devlet Hastanesi ve 50 yataklı Karamürsel Devlet Hastanesinin faaliyete girdiğini, Yuvacık Merkez Polikliniğinin bu yıl tamamlanacağını, Alikahya Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesinin de yapımının sürdüğünü bildirdi.
Depremde hasar gören Derince Devlet Hastanesi ek bina yapımıyla onarım ve güçlendirilmesinin devam ettiğini anlatan Kalkan, İzmit Devlet Hastanesine ek bina yapılarak 186 ek yatak konulacağını, Gölcük Devlet Hastanesine de ek bina yapımının bu yıl tamamlanacağını söyledi. Kalkan, Kocaeli Üniversitesinin, yıkılan yerleşkelerinin yerine, Üçtepeler köyünde deprem sismik duyarlı yerleşke ve tıp fakültesi hastanesinin de kısa sürede hizmete girdiğini kaydetti.
YALOVA
Marmara Depremi'nin en büyük can ve mal kaybına yol açtığı kentlerden biri olan Yalova'da, olası depremlere hazırlıklı olmak için çalışmalar yapılıyor. Vali Yusuf Erbay, Yalova'da depremin büyük can ve mal kaybına yol açtığını ve yaraların sarılmasının uzun süre aldığını anımsattı.
Kentte deprem nedeniyle 25 bin 980 konut ile 1375 iş yerinin ağır hasar gördüğünü belirten Erbay, ağır hasarlı konut ve işyerlerinden hak sahibi olarak kabul edilenlere daimi iskan konutları yapıldığını, ayrıca taleplerine göre konut ve inşaat kredisi verildiğini söyledi. Orta hasarlı 26 bin 875 konut ve 4 bin 190 işyeri için hak sahiplerine onarım kredisi verildiğini bildiren Erbay, az hasarlı 20 bin 156 konut ve 3 bin 651 işyerine ise Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca herhangi bir yardım yapılmadığını ifade etti.
Yalova'da deprem öncesindeki konut ve işyeri sayısının 89 bin 500 olduğuna işaret eden Erbay, deprem sonrasında 16 bin 259 konut yapıldığını bildirdi. Erbay, daimi iskan konutlarındaki doluluk oranının Soğucak bölgesinde yüzde 95, Çalıca (Koru) bölgesinde yüzde 85 ve Subaşı bölgesinde yüzde 65 olduğunu kaydetti.
YALOVA'YA YARDIMLAR
Depremden sonra çeşitli kaynaklardan toplanan yardımlardan, depolarda bekleyen yardım malzemesi bulunmadığını ifade eden Erbay, şunları söyledi:
“Deprem nedeniyle ilimize gelen ayni yardımların ihtiyaç sahiplerine dağıtımı yapılmış, afetten sonra normal yaşam düzenine geçilmesi sonucu halktan yardım malzemeleriyle ilgili herhangi bir talep gelmediğinden, 4123 sayılı Tabii Afet Nedeniyle Meydana Gelen Hasar ve Tahribata İlişkin Hizmetlerin Yürütülmesine Dair Kanun'un 3. maddesine istinaden, tabii afet bölgelerinde kullanılmak üzere depolardaki malzemeler, İstanbul Kızılay Bölge Müdürlüğüne devredilmiştir.”
DEPREME HAZIRLIK
Yusuf Erbay, Yalova Sivil Savunma Arama Kurtarma Ekibi'nin kurulması amacıyla 10 kadro tahsisi yapıldığını, afet öncesi alınacak tedbirler konusunda Afet Planı ve Afet Çalışma Rehberi'nin yeniden düzenlenerek planların uygulanabilirliği konusunda çalışmalar gerçekleştirildiğini bildirdi. Olası afetlere müdahale amacıyla K-77 Yalova Arama Kurtarma Derneğinin kurulduğuna işaret eden Erbay, Yalova Valiliği İl Sivil Savunma Müdürlüğü ile 23 Mayıs 2002 tarihli protokol çerçevesinde faaliyetlerini sürdürdüğünü belirtti.
“ACISI TAPTAZE İÇİMİZDE”
Yalova Belediye Başkanı Barbaros Binicioğlu da 17 Ağustos Marmara Depremi'nin, yüzyılın felaketi olduğunu ifade ederek, “Üzerinden 7 yıl geçmesine rağmen hemşehrilerimizi, yakınlarımızı kaybetmenin acısı hala içimizde taptaze duruyor” dedi.
Deprem kayıplarını anarken, onlara Allah'tan rahmet yakınlarına sabırlar dilediğini belirten Binicioğlu, şunları kaydetti:
“Acılarımızı unutmadan, deprem gerçeğini hiçbir zaman göz ardı etmeden gelecekle ilgili planlarımızı uyguluyoruz. Bu noktada duygusal davranmak, hele hele siyasi davranmak kesinlikle söz konusu olamaz. Çünkü söz konusu olan insan hayatıdır. Gelecekte daha güvenli bir Yalova kenti oluşturmak için yoğun çaba içindeyiz. Bunun yanı sıra alınması gereken acil tedbirleri alıyoruz. Her an hazırlıklı olmak gerektiğinin bilincindeyiz.”
DÜZCE
Depremden en fazla etkilenen illerden biri olan Düzce'de, en fazla can ve mal kaybı merkez, Gölyaka, Cumayeri, Gümüşova ve Çilimli ilçelerinde meydana geldi.
Kentte 270 kişinin hayatını kaybettiği depremde, 685 kişi enkaz altından kurtarıldı, 1157 kişi de yaralanarak çeşitli hastanelerde tedavi altına alındı.
Deprem sonucunda birçok resmi ve özel kuruluş binaları yıkılırken, Düzce Belediye binası, Düzce Devlet Hastanesi, Düzce Lisesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Orman Fakültesi ve tıp fakültelerinin de aralarında bulunduğu çok sayıda bina, ağır hasar gördü.
Devlet Hastanesinin birçok bölümünün zarar görmesi nedeniyle, acil sağlık hizmetleri, hastane bahçesinde kurulan çadırlarda verildi. Enerji hatlarındaki ağır hasar nedeniyle, deprem sonrasında ilçe merkezleri ve köylere 1 hafta elektrik verilemedi.
ÇADIR KENT VE PREFABRİKLER
Evleri yıkılan ve hasar görenler için kentin 12 noktasında çadır kentler hazırlandı. Altyapısı oluşturulan, sağlık hizmeti verilen çadır kentlerde karakollar da kuruldu.
Depremzedeler, çadır kentlerin yanı sıra kendi imkanlarıyla evlerinin yakınlarına kurdukları çadırlarda barındılar. Devam eden artçı sarsıntılar nedeniyle, evi sağlam olan vatandaşlar da uzun süre çadırlarda kalmayı tercih ettiler.
Daha sonra depremzede ailelerin barınması için 9 noktada prefabrik konutlar kuruldu. Prefabrik konutlar, sahiplerine kura çekimiyle dağıtıldı.
Ayrıca kesin hasar tespit raporuna göre, konutu yıkık ve orta hasarlı olanlara, mal sahibi ya da kiracı olduğuna bakılmaksızın, ayda 100 YTL olmak üzere bir yıl süreyle barınma yardımı yapıldı.