Mal rejimi için geri sayım

Yılbaşına kadar yeni Medeni Kanun'da öngörülen mal rejimlerinden birinin tercih edildiÄŸine iliÅŸkin noterden sözleÅŸme yapmayan eÅŸlerin boÅŸanma durumunda, yasal mal rejimi olarak benimsenen ''edinilmiÅŸ mallara katılma rejimi'' uygulanacak.Â

Adana Barosu BaÅŸkanı Necati Erdem, yeni Medeni Kanun'un en fazla tartışılan hükümlerinin ''mal rejimi'' konusundaki düzenlemeler olduÄŸunu söyledi.Yasanın mal rejimine iliÅŸkin hükümlerinin 1 Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe gireceÄŸini anımsatan Erdem, çiftlere, bu tarihe kadar noterden yapacakları sözleÅŸmeyle tercih olanağı getirildiÄŸini kaydetti.Â

Erdem, yılbaşından önce kadın ya da erkeÄŸin notere baÅŸvurup, ''evlilik süresince edindiÄŸimiz tüm malların ortak paylaşımını istiyoruz'' demeleri halinde, yapılacak sözleÅŸmeyle mal ortaklığından yararlanabileceklerini dile getirdi.Â

SözleÅŸme yapanların 1 Ocak 2003 tarihinden önce edinilmiÅŸ tüm mallar için ''mal ortaklığı'', yapmayanların ise ''mal ayrılığı'' rejimini kabul etmiÅŸ sayılacağını belirten Erdem, sözleÅŸme teklifinin taraflar arasında bir sorun yaratmaması dileÄŸinde bulundu.Â
   Â
GÃœVEN DUYGUSU VARSA SORUN OLMAZ
   Â
Erdem, birbirlerine karşılıklı güven duygusuyla yaklaÅŸan çiftlerin, mal ortaklığı anlaÅŸmasında herhangi bir sorun yaÅŸamayacağına inandığını belirterek, ''Mal ortaklığı teklifi, adına mal kayıtlı olan taraftan gelirse daha şık olur'' dedi.Â

Necati Erdem, mal ortaklığının, kiÅŸilerin ailesinden kalan miras ile evlenmeden önce edindiÄŸi malları kapsamadığını, bu kapsamda karşı tarafın hak talep etmesinin mümkün olmadığını kaydetti.Â
   Â
SÖZLEŞME İÇİN GEÇ KALMAYIN
   Â
Osmaniye Barosu BaÅŸkanı Mümin Acar ise yaptığı açıklamada, yeni yasanın ''daha çok kadınların maÄŸduriyetini ortadan kaldıracağını'' savundu. Acar, ''SözleÅŸme yapma konusunda geç kalınmasın. 1 Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe girecek mal rejimi hükümlerine göre, boÅŸanma halinde eÅŸlerinin mallarından yararlanmak isteyen kadınların bir ay içinde noterden sözleÅŸme yaptırması gerekiyor'' dedi.Â
Eski düzenlemede ''mal ayrılığı', yeni yasada ise ''mal ortaklığı'' ilkesinin benimsendiÄŸini anlatan Acar, evli kadınların, boÅŸanma halinde, eÅŸlerinin adına kayıtlı malların yüzde 50'sine sahip olabilmeleri için noterden sözleÅŸme yapmaları gerektiÄŸini bildirdi.Â

Acar, noterden sözleÅŸme yapılmaması halinde 1 Ocak 2003 tarihine kadar edinilmiÅŸ olan mallar kimin üzerine kayıtlı ise boÅŸanma halinde diÄŸer tarafın hak talebinde bulunamayacağını vurguladı. Acar, yasa yürürlüğe girdikten sonra ise edinilmiÅŸ tüm mallar üzerinde eÅŸlerin ortak hakları bulunacağını kaydetti.Â
   Â
BÄ°R YILLIK SÃœRE
   Â
Türk Medeni Kanunu Tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda yaklaşık bir ay''temel yasa'' olarak görüşülmüş ve 22 Kasım 2001 tarihinde kabul edilmiÅŸti. Türk Medeni Kanunu, aile hukukunda önemli deÄŸiÅŸiklikler içeren 1030 maddeden oluÅŸuyor ve 1926 tarihli kanununda önemli deÄŸiÅŸiklikler getiriyor.Â

1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu'ndaki önemli düzenlemelerden birini de ''mal rejimi''ne iliÅŸkin hükümler oluÅŸturuyor.Â

Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanunu ile yeni düzenlemenin yürürlük tarihinden önce evlenmiş çiftlerin, mal rejimi tercihi konusunda sözleşme yapmaları konusunda bir yıllık süre tanınmıştı. Yasa uyarınca, bu sürede sözleşme yapmayançiftler yasal mal rejimi olarak benimsenen ''edinilmiş mallara katılmarejimi''ni seçmiş sayılacaklar.  
     
Türk Medeni Kanunu'nda ''edinilmiş mallara katılma rejimi'',  yasal mal rejimi olarak kabul ediliyor.      Evlilik birliğinin boşanma, ölüm veya diğer sebeplerle sona ermesihalinde ''edinilmiş mallara katılma'', yasal mal rejimi olarak kabul ediliyor. Yasa, eşlere, istedikleri takdirde ''mal ayrılığı'', ''paylaşmalı mal ayrılığı'' ve ''mal ortaklığı'' rejimlerinden birini noterde yapılacak mal rejimi sözleşmesiyle seçme olanağı da getiriyor.
   Â
MAL REJÄ°MÄ° TERCÄ°HÄ°
   Â
EdinilmiÅŸ mallara katılmada iki tür mal esas alınıyor. Buna göre; ''kiÅŸisel eÅŸya, mal rejimi kurulmadan önce kazanılan mallar, miras olarak kazanılan mallar, manevi tazminat alacakları, kiÅŸisel malların yerine geçen mallar'' kiÅŸisel mallar olarak sıralanıyor.Â

EdinilmiÅŸ mallar, ''çalışmayla elde edilen kazanç, sosyal güvenlik, sosyal yardım ve kuruluÅŸlarının veya personele yardım amacı ile kurulmuÅŸ sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler, çalışma gücününkaybı nedeniyle ödenen tazminatlar, kiÅŸisel malların gelirleri ve edinilmiÅŸ mallar yerine geçen deÄŸerler'' olarak tanımlanıyor.Â

Mal rejimi sözleÅŸmesi, noterde düzenleme veya onaylama ÅŸeklinde yapılacak. Ancak, taraflar evlenme baÅŸvurusu sırasında hangi mal rejimini seçeceklerini yazılı olarak bildirebilecekler.Â

EÅŸler, sözleÅŸmede, seçilen mal rejimini evliliÄŸin baÅŸlangıç tarihinden itibaren geçerli sayabilecekler. Bir yıl içinde öngörülen mal rejimlerinden birini seçilmezse yasal mal rejimini kabul edilmiÅŸ sayılacak.Â

Bu arada, Anayasa Mahkemesi, Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlüğü ve Uygulama Åžekli Hakkında Kanun'un ''mal rejimi''ni düzenleyen 10. maddesinin iptal istemine iliÅŸkin baÅŸvuruyu ''yetkisizlik'' gerekçesiyle reddetmiÅŸti.Â