Majestenin programı

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, daha önce Suudi Arabistan Kralı’nı ve Katar Emiri’ni ağırladı. Ancak bu ülkeler, Müslüman ülkeler olduklarından, ziyaretçilerin eşleri hemen hemen hiç ortaya çıkmadı. Dolayısıyla da Köşk’ün “kraliyet protokolü”, bir anlamda “maskulen protokol” olarak uygulandı.

Oysa bu kez gelen, hem dünyanın en eski Kraliyet ailesinin temsilcisi, hem de bir Hanım.
Dolayısıyla, gerek Çankaya Köşkü’nde, gerekse Kraliçe Elizabeth’in ziyaret edeceği Bursa ve İstanbul’da uygulanacak protokol kuralları, en çok merak edilen konular haline geldi.

İşte, Ankara’da Kraliçe ziyareti konusunda sorulan sorular ve yanıtları:

CUMHURBAŞKANI GÜL SMOKİN GİYECEK Mİ?

Tüm dünyadaki protokol kuralları gereği, Kraliyet ailesi üyelerinin “taçlarını taktıkları” resmi yemeklerde, erkeklerin smokin, bayanların ise uzun gece elbisesi giymesi zorunlu. Bu durum, Kraliçe Elizabeth’in ziyareti öncesinde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e de iletildi. Kraliçe’nin, Türkiye’ye “resmi ziyaret” için geldiği, dolayısıyla Cumhurbaşkanı Gül’ün onuruna vereceği yemekte “Kraliyet taçlarından birini takacağı” bildirildi. Ev sahibi olarak Gül’e, davetiyenin “kıyafet kısmına” ne yazılmasını istediği soruldu.
Gül de, protokol görevlilerine danışarak, davetiyeye “smokin giyilmesi” şartının koyulmasına izin verdi.
Böylece, kendisinin de ev sahibi olarak smokin giymesinin önünü açmış oldu.

ERDOĞAN NE YAPACAK?

Gül’ün smokin giymesi neredeyse kesin. Ancak burada soru işareti, yemeğe davetli olan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ne giyeceği konusunda düğümleniyor. Ancak protokol görevlileri, davetiyede “smokin” yazmasına rağmen, davetlilerin koyu renk takım elbise ile de katılabileceğini belirterek, smokin giymekten hoşlanmadığı bilinen Başbakan Erdoğan’a bir “kapı aralamış” oldular.

EMİNE HANIM, KÖŞK’TEKİ YEMEĞE KATILACAK MI?

Kraliçe, Türkiye ziyaretine eşi, Edinburgh Dükü Philip ile geliyor. Dolayısıyla, Çankaya Köşkü’nde Kraliçe II. Elizabeth onuruna verilecek akşam yemeği, eşli olacak. Davetlileri, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve eşi Hayrünisa Hanım birlikte ağırlayacak.
Burada ise merak edilen soru, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Hanım’ın yemeğe katılıp katılmayacağı. Emine Hanım, Çankaya Köşkü’nde verilen Hayrünisa Hanım’ın da “First Lady” olarak ev sahipliği yaptığı hiçbir resmi yemeğe daha önce katılmadı.

GÜL, KRALİÇE’Yİ KARŞILAMAYA HAVAALANINA GİDECEK Mİ?

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, görev yaptığı süre boyunca hiçbir devlet başkanını karşılamak üzere Havaalanına gitmemişti. Ancak bu kuralı, Suudi Arabistan Kralı ve Katar Emiri’ni ayrı ayrı ağırlayan Cumhurbaşkanı Gül bozdu. Gül, hem Kralı, hem de Emiri, Türkiye’ye yaptıkları resmi ziyaretler sırasında, havaalanına kadar giderek, uçağın kapısında karşıladı.

Kraliçe II. Elizabeth’in ziyareti söz konusu olduğunda, Ankara’da hemen “Gül, Kraliçe’yi de havaalanında karşılayacak mı?” sorusu gündeme geldi.

Ancak bu sorunun yanıtını, bizzat Kraliçe’nin kendisi verdi; Türk protokol kurallarını bilen Kraliçe, kendisi için havaalanında bir karşılama töreni yapılmasını istemediğini bildirdi. Sadece bununla da kalmayan Kraliçe, Ankara’dan İstanbul ve Bursa’ya yapacağı ziyaretler için de, Ankara Esenboğa’da karşılama ve uğurlama istemediğini resmen Ankara’ya iletti.
Bu nedenle,Kraliçe için karşılama töreni, Türkiye’nin olağan protokol kuralları çerçevesinde, Çankaya Köşkü’nde yapılacak. Resmi tören çerçevesinde, iki ülke milli marşları dinlenecek, Kraliçe tören kıtasını denetleyecek ve Kraliçe onuruna 21 pare top atışı gerçekleştirilecek.

KÖŞK’TE YEMEĞE BAYKAL GELECEK M?

Köşk’teki resmi yemeğe katılım da, Ankara kulislerinin dilinde. Yemeğe, TBMM Başkanı, Anayasa Mahkemesi Başkanı, Genelkurmay Başkanı, Ana muhalefet Partisi lideri, eşleriyle birlikte davet edildiler.

Ancak, eşi türbanlı Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanı seçilmesini protesto eden ve bu nedenle Köşk’te yabancı konuklar için verilen hiçbir resmi yemeğe katılmayan Ana Muhalefet Partisi CHP’nin lideri Deniz Baykal, hala davete “hiçbir yanıt” vermedi. Baykal’ın “protestosunu”, Kraliçe ziyaretinde de sürdürüp, Çankaya’ya gitmeyeceği belirtiliyor.

GENELKURMAY BAŞKANI KÖŞK’E GİTMEYECEK, PEKİ NEREDE OLACAK?

Askerler de “kamusal alanda türbanı” protesto etmek için, Çankaya Köşkü’ndeki eşli davetlere katılmıyorlardı. Bu kural, Kraliçe Elizabeth’in ziyareti sırasında da bozulmayacak. Yemeğe davetli olan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, yemeğe katılmayacak. Çünkü Büyükanıt, “yurtdışında” olacak. İşin ilginci, bu konuda spekülasyon yapılmaması için, Genelkurmay ilk kez komutanın bir yurtdışı ziyaretini “önceden” kamuoyuna duyurdu. Genelkurmay Başkanı, tam da Kraliçe Elizabeth için Köşk’te verilecek yemeğe denk gelen günlerde, Brüksel’de olacak.

KÖŞK’TE RESMİ YEMEKTE KRALİÇE İÇİN “İLKLER”

Çankaya Köşkü’nde verilecek resmi yemekte ayrıca “ilkler” de yaşanacak. İngiltere kraliyet kuralları gereği, Kraliçe’nin resmi yemeklerdeki konuşmaları canlı yayınlanacak. Bu nedenle, daha önce Çankaya Köşkü’nde yapılan uygulamaların aksine, bu kez resmi yemekte hem Gül’ün, hem de Kraliçe’nin yapacağı konuşmalar, TRT tarafından naklen yayınlanacak.
Köşk’te Kraliçe onuruna bir başka “ilk” ise, bir senfoni orkestrası konseri olacak.
Daha önceki resmi yemeklerde, birkaç sanatçının katılımıyla resitaller veriliyordu. Ancak ilk kez, tam bir senfoni orkestrası Çankaya Köşkü’nde konser verecek. Üstelik bu orkestra, bir “çocuk orkestrası”.

KRALİÇE’NİN ÖZEL RİCASI

Türkiye’nin, dünyadaki en geniş çocuk orkestrasına sahip olduğunu öğrenen Kraliçe Elizabeth, Ankara’ya gelmeden özel olarak bu orkestrayı dinlemek istediğini bildirdi. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de bir jest yaparak, orkestrayı Çankaya Köşkü’nde, üstelik resmi yemekten hemen sonra, konser vermeye davet etti.

Doğuş Çocuk Senfoni orkestrası, Türkiye’nin tüm illerinden özel olarak seçilmiş ve konservatuarda okuyan, 91 üstün yetenekli çocuk sanatçıdan oluşuyor. Dünyada sadece Çin, Meksika ve İngiltere’de çocuk senfoni orkestraları bulunuyor. Ancak en geniş olanı Türkiye’de.

GÜL VE EŞİ, SAVAŞ GEMİSİNDE…

İngiltere Kraliyet kuralları gereği, Kraliçe her ziyaret ettiği ülkede, kendisine ev sahipliği yapan devlet başkanı onuruna bir resepsiyon veriyor. II. Elizabeth, bu geleneği Türkiye’de de bozmayacak ve ziyaretinin üçüncü günü, İstanbul’da, Boğaz’a demirleyen İngiliz uçak gemisinde bir resepsiyon verecek. Bu resepsiyona, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve eşi Hayrünisa Hanım da “onur konuğu” olarak katılacaklar.

BÜYÜKELÇİLİK RESEPSİYONUNA ERDOĞAN GİDECEK

Kraliçe ayrıca, ziyaretinin son günü Ankara’daki İngiltere Büyükelçiliği’nde bir resepsiyon daha verecek. Bu resepsiyona da, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan katılacak. Emine Hanım’ın bu resepsiyona katılıp katılmayacağı da, Ankara’da konuşulan bir başka protokol sorusu..

KRALİÇE’YE TÜRKİYE’DE KİM EŞLİK EDECEK?

Devlet Başkanlarının resmi ziyaretlerinde gelenekler uyarınca, ev sahibi ülkenin hükümetinin bir üyesi “refakatçi bakan” olarak görevlendirilir. Kraliçe’ye Türkiye adına hükümetten Devlet Bakanı Mehmet Aydın ve eşi, eşlik edecekler.
Ancak bunun dışında, bir başka ilk daha yaşanacak Kraliçe’nin ziyareti sırasında. Kraliçe Elizabeth’in Bursa’ya yapacağı ziyaret sırasında kendisine, Türkiye’nin First Lady’si Hayrünisa Hanım eşlik edecek.
Kraliçe’nin ziyaretine ilişkin daha önce çıkan haberlerde ise, Başbakan Erdoğan’ın eşi Emine Hanım’ın Kraliçe Elizabeth’e eşlik edeceği yer almıştı.

KRALİÇE’NİN EŞİNE ÖZEL PROGRAM

Edinburg Dükü Philip, ziyaret boyunca sürekli eşinin yanında olacak. Ancak Dük, iki kez Kraliçe’den ayrılacak; Dük’ün özel olarak görmek istediği iki konuda, kendisine özel program hazırlandı.

Bu çerçevede, Bursa’da Kraliçe olağan temaslarını sürdürürken, Dük heyetten ayrılarak, Tofaş fabrikasına gidecek, Türkiye’deki otomotiv sektörünün ne durumda olduğunu yerinde inceleyecek.

İstanbul programında ise, Dük yine eşinden ayrılarak, bu kez Boğaz’da “özel bir tekne turu” yapacak. Bu turun amacı ise, İstanbul boğazındaki deniz trafiğini yerinde incelemek olacak.

KRALİÇE, ATATÜRK MÜZESİNİ ZİYARET EDECEK

Kraliçe, Türkiye ziyareti boyunca üç kez Çankaya Köşkü’ne gidecek; Bunların ikisi ilk gün gerçekleşecek. Elizabeth ve eşi, önce karşılama töreni ve Cumhurbaşkanı Gül ile Hayrünisa Hanım ile baş başa görüşme için, ardından da aynı akşam resmi yemek için Çankaya’ya gidecek.

Kraliçe, Çankaya köşkü’ne son kez, ziyaretinin son günü olan Cuma sabahı gidecek. Bu ziyaretin amacı da hem Cumhurbaşkanı Gül ve eşine resmi olarak veda etmek, hem de Atatürk müzesini gezmek olacak.

“AMAN PROGRAMI SARKITMAYIN, KRALİÇE ÇIKMADAN ÇIKMAYIN…”

Sanılanın aksine, protokol kurallarında “esneklikten” yana olan Kraliçe’nin, iki konuda ise “tavizsiz” olduğu belirtiliyor. Bunlardan ilki, resmi programların tam zamanında bitirilmesi. II. Elizabeth’in, program sarkmasına tahammülü olmadığı belirtiliyor.

İkinci tavizsiz istek ise, hangi program olursa olsun, davetlilerin ve görevlilerin, Kraliçe’den sonra mekana gelmemeleri ve Kraliçe ayrılmadan ayrılmamaları konusunda.