Mahkemeden emsal ‘online sınav’ kararı: Kopyayı ancak sınav esnasında yakalayabilirsin
Güncelleme Tarihi:
Uzaktan ve çevrimiçi olarak gerçekleştirilen sınavlardaki kopya suçlamasına ilişkin olarak idare mahkemesi emsal bir karara imza attı. Mahkeme, elektronik ortamda kamera açık şekilde yapılan ve çevrimiçi olarak gerçekleştirilen sınavlarda, öğrencilere kopya suçlaması yapılabilmesi için sınav esnasında, gözetmenler tarafından uyarıda bulunulması ve tutanak tutulması gerektiğine karar verdi.
İstanbul’daki bir özel üniversitenin hukuk fakültesi, 9 Temmuz 2023’te elektronik ortamda kamera açık şekilde ‘HUK358 – İş Sosyal Güvenlik Hukuku II’ dersinin bütünleme sınavını yaptı. Sınavın ardından idare, sınavda kopya çekilip çekilmediğini belirlemek amacıyla öğrencilerin sınav kağıtlarını, “Turnitin.com intihal” programı aracılığıyla incelemeye aldı. Yapılan incelemenin ardından hazırlanan raporda, S.D. isimli kadın öğrencinin sınavda kopya çektiği iddia edildi. Okul yönetimi, öğrenci hakkında disiplin soruşturması başlattı.
1 YARIYIL UZAKLAŞTIRMA CEZASI
Öğrencinin kopya iddiasını reddetmesine rağmen, kendisine bir yarıyıl için uzaklaştırma cezası verildi. Verilen ceza ile ilgili olarak öğrencinin avukatı Emre Güneş kararın iptali için İstanbul 3. İdare Mahkemesi’ne dava açtı. Dava dilekçesinde daha öncesinde tesis edilen disiplin cezaları nedeniyle okul yönetiminin söz konusu öğrenciye ön yargılı davrandığı, sınav kağıdındaki bilgilerin, her öğrenci tarafından yazılabilecek nitelikte olduğu ve intihal edildiği iddia edilen kısımların, genel ifadelerden oluştuğu, öğrencinin intihal ettiği ileri sürülen sitelere sınavda girmediği ve kopya çekmediğini savundu.
Okul yönetimi, mahkemeye sunduğu savunmasında “öğrencinin sınav cevap kağıdının ‘Turnitin.com intihal’ programı ile tarandığını, intihal tespit yazılımlarının tüm yükseköğretim kurumlarından akademik çalışmaların özgünlüğünü denetiminde kullandığını, davacının intihal fiilini gerçekleştirdiğine ilişkin soruşturmacı raporu doğrultusunda tesis edilen işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğunu” savunarak açılan davanın reddini istedi.
İNTİHAL PROGRAMI TARTIŞMALI
Disiplin soruşturması neticesinde düzenlenen soruşturma raporunda, öğrencinin cevap kağıdı ile sınavda kullanılması yasak kaynaklar arasında yüzde 56 oranında benzerlik olduğu, intihal raporundan açık bir şekilde anlaşıldığı belirtilerek, “Diğer yandan intihal raporunda belirtilen yüzde 56’lık oranın tümüyle dikkate alınabilir bir oran olduğu hususu tartışmalıdır. Zira bazı kelimelerin, tamlamaların veyahut yan cümlelerin parça parça şekilde raporda yer verilen internet kaynaklarındaki metinlerle eşleşmesi, rapordaki oranları yükseltmekte, bu da benzerlik raporundaki oranın tümüyle dikkate alınmaması gerektiğini ve kopya çekme fiilinin soruşturması kapsamında raporda yalnızca şüpheye yer vermeyecek şekilde soruşturulanın cevaplarıyla birebir örtüşen metinlerin tespiti ve belirlenmesini zaruri kılmaktadır” denildi.
‘SOMUT DELİL YOK’
Mahkeme, söz konusu öğrencinin bir yarıl yıl okuldan uzaklaştırma kararının iptaline karar verdi. Kararın gerekçesinde, “Elektronik ortamda canlı olarak kamera açık şekilde yapılan sınav esnasında davacının kopya çektiğine ilişkin sınav gözetmeni tarafından herhangi bir uyarı yapılmadığı ve sınav işlemlerinin sonlandırılmadığı, zira kamera açık şekilde yapılan sınavda davacının kopya çektiğine ilişkin görüntü kaydı ve başkaca herhangi bir somut bir delilinin de bulunmadığı görüldüğünden sınav kağıdının değerlendirmesi aşamasında muhtelif internet kaynakları ile sınav kağıdındaki metin benzerliklerinden yola çıkılarak ve varsayıma dayanarak davacının kopya çektiğinden bahisle cezalandırılması hukuka aykırıdır” değerlendirilmesi yapıldı.
Öğrencinin avukatı Emre Güneş, “Mahkemece verilen karar, üniversitelerde daha çok yüksek lisans tezlerinde veya doktora tezlerinde alınan turnitin benzerlik raporlarına dayanılarak yapılan intihal suçlamaları bakamından da emsal olmuştur” dedi.