Mağara dostları ve ‘inşallah’
Güncelleme Tarihi:
Okan KONURALP
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 18, 2010 00:00
KURAN’I Kerim’in 18. Suresi olan Kehf Suresi’ne ad olan “Ashab-ı Kehf” bir grup gencin, yıllarca sığındıkları mağarada köpekleriyle birlikte uykuya dalmalarının hikayesidir; Türkçesi “Mağara Dostları” anlamına gelir.
Gençlerle ilgili bilgiler
Surenin ilgili ayetlerinde “Mağaraya sığınanların gençler olduğu, yıllarca uyudukları, köpeklerinin de yanlarında bulunduğu, uyandıklarında ‘Mağarada ne kadar kaldıklarını’ konuştukları, birinin şehre gümüş parayla yiyecek almaya gittiği, O’na mağarada 309 yıl kaldıklarının söylendiği, ancak ne kadar kaldıklarını Allah’ın bildiği” ayrıntılarına yer verilir.
Hz. Muhammed’e uyarı
Sure’nin 23- 24. ayetleriyle de Hz. Muhammed’e “Hiçbir şey hakkında sakın “Yarın şunu yapacağım” deme! Ancak, ‘Allah izin verirse/ dilerse yapacağım” de. Unuttuğun zaman Rabbini an ve “Umarım Rabbim beni, bundan daha doğru olana ulaştırır” de.” uyarısında bulunulur.
Mağara dostları
Bu iki ayetin nüzul sebebinin bazı Mekkelilerin aralarında “Ashab-ı Kehf” ile ilgili olanların da olduğu bazı sorularına, Hz. Muhammed’in “Sorduklarınızın yanıtını yarın vereceğim” demesi olduğu rivayet edilir. Rivayetin sonrası özetle şöyledir:
15 gün sürdü
“Hz. Muhammed’in beklediği vahiy gelmez. Hz. Muhammed’in vereceği cevabı bekleyenler, hakkında dedikoduya başlar. Kimi kaynaklara göre 15. günün sonunda Kehf Suresi iner. Hz. Muhammed’e yöneltilmiş sorulara gereken yanıtlar verilmiştir. Ancak, Hz. Muhammed’e de yukarıda anılan “uyarı ayetleri” gelmiştir.”
İnşallah deyimi
Türkçede yaygın olarak kullanılan ayetteki “Allah izin verirse/ dilerse” yani “İnşallah” deyiminin İslam geleneğine tamamıyla yerleşmesinin kökeni olarak da bu ayetler gösterilmektedir.
Diş tedavisi orucu bozar mı
DİN İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı’ndan:
Soru: Oruçlu kimsenin dişlerini tedavi ettirmesi orucu bozar mı?
Yanıt: Oruçlu bir kimsenin morfinli veya morfinsiz olarak dişlerini tedavi ettirmesi veya çektirmesi orucu bozmaz. Ancak tedavi esnasında, kan veya tedavide kullanılan maddelerden herhangi bir şeyin yutulması orucu bozar.
Surelere isim veren ayetler
ZARİYAT SURESİ: Mushafta sıralamada 51, iniş sırasına göre 67’nci sure, ismini ilk ayette geçen ve “Savuran, tozu dumana katan” anlamına gelen “Zariyat” sözcüğünden alıyor. Tefsircilerin hakim görüşü “Zariyat” sözcüğüyle kastedilen rüzgardır. Kimi tefsirciler ise sözcüğü “Yaratılmışların hareketini sağlayan her türlü itici güç” anlamında da değerlendirmiştir.
Sure’nin 1-6. ayetleri şöyledir:
“Tozutup savuranlara, ağırlık taşıyanlara, kolaylıkla akanlara, iş bölüştürenlere andolsun ki, size vaad olunan şey elbette doğrudur. Hesap ve ceza mutlaka gerçekleşecektir.”
Ramazan Sözlüğü
SALAVAT: Hz. Peygamber için okunan ve Allah’ın rahmet ve selamının O’nun üzerine olması dileğini dile getiren dualara denir. Salavat, salat kelimesinin çoğuludur ve genellikle “Allahümme salli...” diye başlar. Kur’an’da “Allah ve melekleri şüphesiz Peygambere salat ediyorlar. (O halde) ey iman etmiş olanlar, siz de onu kutsayın (salavat getirin) ve tam bir teslimiyetle selam verin (kendinizi O’nun rehberliğine teslim edin” (Ahzâb, 33/56.) buyrulmaktadır. (Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Kavramlar Sözlüğü)
TRT’den çocuklara “Süper Ramazan”
RAMAZAN ayına özel birbirinden farklı programlar hazırlayan TRT, minik izleyicileri için de “Süper Ramazan” adlı çizgi filmi ekrana getiriyor.
8-10 yaşlarında Ramazan adlı bir çocuğun maceralarını anlatan çizgi filmde iftar için pide almaya gittiğinde kafasına fırıncı küreğinin çarpmasıyla süper güçlerle donanan Ramazan adlı çocuğun maceraları anlatılıyor. Ramazan ayında toplumda görülen değişiklikleri, güzellikleri “Süper Ramazan”ın sakarlığı, merakı ve sevimliliğiyle harmanlanmış hikayeler üzerinden mizahi bir dille anlatan çizgi film, Ramazan süresince TRT ekranlarında minik izleyiciyle buluşacak.
NİHAT HATİPOĞLU: Soralım öğrenelim
1 - Kadınlara cuma namazı farz mıdır?
EZGİ ÖZVARDAR/İSTANBUL
Cuma namazı kılmak kadınlara farz değildir (Ebu Davud, Salat, 215). Bir hadisinde de ”Kadın, çocuk ve hasta hariç, cuma namazı her Müslüman’a farzdır” buyurmuştur. (Beyhaki, Sünen, III, 184; hd. no: 5422, 5426). Bütün âlimlerin görüşü böyledir (İbn Humam, Fethül Kadir, 11, 26). Bu bir mahrumiyet değil, bir muafiyettir. Ama kadınlar arzu ederlerse cuma namazı kılabilirler.
2- Teravih namazı kaç rekattır?
UĞUR TÜREL/BİTLİS
Peygamberimizin kıldırdığı teravih namazının kaç rekat olduğu kesin olarak bilinmiyor. Hz. Aişe’nin “On bir rekat, on üç rekat kılardı” gibi ifadeleri vardır.
Hz. Ömer döneminde ise bu namazın 20 (yirmi) veya on bir rekat olarak kılındığı (Muvatta, Malik, 85-86) söylenmiştir. Ancak Buhari’nin yorumcusu olan ‘Ayni’ isimli âlim, Hz. Ömer’in ilk döneminde teravihin on bir rekat, son dönemlerinde ise yirmi rekat olarak kılındığını söyler. Bu usul bugüne kadar böyle devam etmiştir (İbn Humam, Feth, 1, 334; Şevkani, Neykil evtar, III, 61). Hz. Osman ve Hz. Ali dönemlerinde de yirmi rekat olarak kılınmaya devam edilmiştir.
3- Oruç tutmayan teravih kılabilir mi?
FATMA GÜVEN/KAYSERİ
Oruç tutmayan bir kişi teravih namazı kılabilir. Çünkü teravih namazı orucun değil, ramazanın bir sünnetidir.
4- Cenaze başka bir şehre götürülebilir mi?
FATİH ACAR/KONYA
Cenazenin öldüğü yerde gömülmesi doğru olandır. Ancak cenazenin sahipleri arzuluyorlarsa, tıbbi tedbirler alındıktan sonra cenaze başka yere taşınabilir. Orada gömülebilir.
Surenin ilgili ayetlerinde “Mağaraya sığınanların gençler olduğu, yıllarca uyudukları, köpeklerinin de yanlarında bulunduğu, uyandıklarında ‘Mağarada ne kadar kaldıklarını’ konuştukları, birinin şehre gümüş parayla yiyecek almaya gittiği, O’na mağarada 309 yıl kaldıklarının söylendiği, ancak ne kadar kaldıklarını Allah’ın bildiği” ayrıntılarına yer verilir.
Hz. Muhammed’e uyarı
Sure’nin 23- 24. ayetleriyle de Hz. Muhammed’e “Hiçbir şey hakkında sakın “Yarın şunu yapacağım” deme! Ancak, ‘Allah izin verirse/ dilerse yapacağım” de. Unuttuğun zaman Rabbini an ve “Umarım Rabbim beni, bundan daha doğru olana ulaştırır” de.” uyarısında bulunulur.
Mağara dostları
Bu iki ayetin nüzul sebebinin bazı Mekkelilerin aralarında “Ashab-ı Kehf” ile ilgili olanların da olduğu bazı sorularına, Hz. Muhammed’in “Sorduklarınızın yanıtını yarın vereceğim” demesi olduğu rivayet edilir. Rivayetin sonrası özetle şöyledir:
15 gün sürdü
“Hz. Muhammed’in beklediği vahiy gelmez. Hz. Muhammed’in vereceği cevabı bekleyenler, hakkında dedikoduya başlar. Kimi kaynaklara göre 15. günün sonunda Kehf Suresi iner. Hz. Muhammed’e yöneltilmiş sorulara gereken yanıtlar verilmiştir. Ancak, Hz. Muhammed’e de yukarıda anılan “uyarı ayetleri” gelmiştir.”
İnşallah deyimi
Türkçede yaygın olarak kullanılan ayetteki “Allah izin verirse/ dilerse” yani “İnşallah” deyiminin İslam geleneğine tamamıyla yerleşmesinin kökeni olarak da bu ayetler gösterilmektedir.
Diş tedavisi orucu bozar mı
DİN İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı’ndan:
Soru: Oruçlu kimsenin dişlerini tedavi ettirmesi orucu bozar mı?
Yanıt: Oruçlu bir kimsenin morfinli veya morfinsiz olarak dişlerini tedavi ettirmesi veya çektirmesi orucu bozmaz. Ancak tedavi esnasında, kan veya tedavide kullanılan maddelerden herhangi bir şeyin yutulması orucu bozar.
Surelere isim veren ayetler
ZARİYAT SURESİ: Mushafta sıralamada 51, iniş sırasına göre 67’nci sure, ismini ilk ayette geçen ve “Savuran, tozu dumana katan” anlamına gelen “Zariyat” sözcüğünden alıyor. Tefsircilerin hakim görüşü “Zariyat” sözcüğüyle kastedilen rüzgardır. Kimi tefsirciler ise sözcüğü “Yaratılmışların hareketini sağlayan her türlü itici güç” anlamında da değerlendirmiştir.
Sure’nin 1-6. ayetleri şöyledir:
“Tozutup savuranlara, ağırlık taşıyanlara, kolaylıkla akanlara, iş bölüştürenlere andolsun ki, size vaad olunan şey elbette doğrudur. Hesap ve ceza mutlaka gerçekleşecektir.”
Ramazan Sözlüğü
SALAVAT: Hz. Peygamber için okunan ve Allah’ın rahmet ve selamının O’nun üzerine olması dileğini dile getiren dualara denir. Salavat, salat kelimesinin çoğuludur ve genellikle “Allahümme salli...” diye başlar. Kur’an’da “Allah ve melekleri şüphesiz Peygambere salat ediyorlar. (O halde) ey iman etmiş olanlar, siz de onu kutsayın (salavat getirin) ve tam bir teslimiyetle selam verin (kendinizi O’nun rehberliğine teslim edin” (Ahzâb, 33/56.) buyrulmaktadır. (Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Kavramlar Sözlüğü)
TRT’den çocuklara “Süper Ramazan”
RAMAZAN ayına özel birbirinden farklı programlar hazırlayan TRT, minik izleyicileri için de “Süper Ramazan” adlı çizgi filmi ekrana getiriyor.
8-10 yaşlarında Ramazan adlı bir çocuğun maceralarını anlatan çizgi filmde iftar için pide almaya gittiğinde kafasına fırıncı küreğinin çarpmasıyla süper güçlerle donanan Ramazan adlı çocuğun maceraları anlatılıyor. Ramazan ayında toplumda görülen değişiklikleri, güzellikleri “Süper Ramazan”ın sakarlığı, merakı ve sevimliliğiyle harmanlanmış hikayeler üzerinden mizahi bir dille anlatan çizgi film, Ramazan süresince TRT ekranlarında minik izleyiciyle buluşacak.
NİHAT HATİPOĞLU: Soralım öğrenelim
1 - Kadınlara cuma namazı farz mıdır?
EZGİ ÖZVARDAR/İSTANBUL
Cuma namazı kılmak kadınlara farz değildir (Ebu Davud, Salat, 215). Bir hadisinde de ”Kadın, çocuk ve hasta hariç, cuma namazı her Müslüman’a farzdır” buyurmuştur. (Beyhaki, Sünen, III, 184; hd. no: 5422, 5426). Bütün âlimlerin görüşü böyledir (İbn Humam, Fethül Kadir, 11, 26). Bu bir mahrumiyet değil, bir muafiyettir. Ama kadınlar arzu ederlerse cuma namazı kılabilirler.
2- Teravih namazı kaç rekattır?
UĞUR TÜREL/BİTLİS
Peygamberimizin kıldırdığı teravih namazının kaç rekat olduğu kesin olarak bilinmiyor. Hz. Aişe’nin “On bir rekat, on üç rekat kılardı” gibi ifadeleri vardır.
Hz. Ömer döneminde ise bu namazın 20 (yirmi) veya on bir rekat olarak kılındığı (Muvatta, Malik, 85-86) söylenmiştir. Ancak Buhari’nin yorumcusu olan ‘Ayni’ isimli âlim, Hz. Ömer’in ilk döneminde teravihin on bir rekat, son dönemlerinde ise yirmi rekat olarak kılındığını söyler. Bu usul bugüne kadar böyle devam etmiştir (İbn Humam, Feth, 1, 334; Şevkani, Neykil evtar, III, 61). Hz. Osman ve Hz. Ali dönemlerinde de yirmi rekat olarak kılınmaya devam edilmiştir.
3- Oruç tutmayan teravih kılabilir mi?
FATMA GÜVEN/KAYSERİ
Oruç tutmayan bir kişi teravih namazı kılabilir. Çünkü teravih namazı orucun değil, ramazanın bir sünnetidir.
4- Cenaze başka bir şehre götürülebilir mi?
FATİH ACAR/KONYA
Cenazenin öldüğü yerde gömülmesi doğru olandır. Ancak cenazenin sahipleri arzuluyorlarsa, tıbbi tedbirler alındıktan sonra cenaze başka yere taşınabilir. Orada gömülebilir.