Son dakika: Türkiye istediğini aldı! 4'lü zirvenin ardından imzalanan ortak bildirinin detayları belli oldu

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, İsveç Başbakanı Andersson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg'in katıldığı dörtlü zirve verilen aranın ardından devam etti.

Görüşmenin bittiği ve iki saat sürdüğü yolundaki bilgiye Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan düzeltme geldi. Buna göre; görüşmeye ara verildi ve liderler bu aranın ardından tekrar bir araya geldi. Akabinde liderlerin eşlik ettiği dışişleri bakanları kameraların karşısında Finlandiya ve İsveç'in NATO üyelik süreçleri hakkında üçlü memoranduma imza attı.

BİLDİRİNİN DETAYLARI BELLİ OLDU

1. Bugün, NATO Genel Sekreterinin kolaylaştırıcılığında bir araya gelen Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in temsilcileri müteakip hususlarda mutabık kalmışlardır.

2. NATO, müşterek savunma ve güvenliğin bölünmezliği ilkeleriyle ortak değerlere dayalı bir İttifaktır. Türkiye, Finlandiya ve İsveç Washington Antlaşması’nda belirtilen ilkelere ve değerlere bağlılıklarını ifade ederler.

3. İttifakın en temel unsurlarından biri üye devletlerin milli güvenliğinin yanısıra uluslararası barış ve istikrara doğrudan tehdit teşkil eden terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede tam dayanışma ve işbirliğidir.

4. Müstakbel NATO Müttefikleri olarak Finlandiya ve İsveç, milli güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye’ye tam destek verirler. Bu çerçevede, Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek sağlamayacaklardır. Türkiye de milli güvenliklerine yönelik tüm tehditlere karşı Finlandiya ve İsveç’e tam destek verir. Finlandiya ve İsveç terörizmi tüm biçim ve tezahürleriyle en kuvvetli şekilde reddeder ve kınar. Finlandiya ve İsveç, tüm terör örgütlerinin Türkiye’ye karşı gerçekleştirdikleri saldırıları açık ve net biçimde kınar, Türkiye’yle ve mağdurların aileleriyle en derin dayanışma duygularını ifade eder.

5. Finlandiya ve İsveç, PKK’nın yasaklanmış bir terör örgütü olduğunu teyit eder. Finlandiya ve İsveç, PKK ve diğer tüm terörist örgütlerin, bunların uzantılarının faaliyetleri ile iltisaklı kuruluşlar ve paravan örgütler içerisinde yeralan veya bu terör örgütleriyle bağlantısı bulunan şahısların faaliyetlerini engelleyeceklerini taahhüt eder. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bu terör örgütlerinin faaliyetlerini engellemek amacıyla aralarındaki işbirliğini artırmaya karar vermişlerdir. Finlandiya ve İsveç, bu terör örgütlerinin emellerini reddeder.

6. Buna ilaveten, Finlandiya 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren Ceza Yasası’nda yaptığı bir dizi değişiklikle cezalandırılabilir terör suçları kapsamına yeni faaliyetler eklemiştir. 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren bu son değişikliklerle terörist grupların faaliyetlerine katılım suçunun kapsamı genişletilmiştir. Aynı zamanda, kamusal alanda terörizmi tahrik eylemleri ayrı bir suç olarak cezalandırılmıştır. İsveç, yeni ve daha etkin bir Terör Suçları Kanunu’nun 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe gireceğini ve hükümetin terörle mücadele mevzuatını daha da tahkim edeceğini teyit eder.

7. Türkiye, Finlandiya ve İsveç aralarında artık hiçbir milli silah ambargosu bulunmadığını teyit ederler. İsveç, NATO Müttefiklerine yönelik olarak silah ihracatına ilişkin milli mevzuatını tadil etmektedir. Gelecekte, Finlandiya ve İsveç’ten yapılacak savunma sanayii ihracatı Müttefik dayanışmasına ve Washington Anlaşması’nın 3. Maddesi’nin ruhuna ve lafzına uygun biçimde yürütülecektir.

8. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bugünkü görüşmelerden sonra müteakip somut adımları atacaklarını taahhüt ederler:

* Terörizmle, örgütlü suçlar ve diğer ortak sınamalarla mücadelede mutabakat temelinde işbirliğini geliştirmek için kolluk kuvvetlerini ve istihbarat kuruluşlarını da içeren her düzeyde hükümetlerarası yapılandırılmış bir diyalog ve işbirliği mekanizması tesis edeceklerdir.

* Finlandiya ve İsveç, ilgili NATO belgelerinin ve politikalarının hükümleriyle uyumlu biçimde terörizmle mücadeleyi kararlılık ve azim içinde yürütecek ve yerel mevzuatlarını bu doğrultuda güçlendirmeye yönelik gerekli tüm adımları atacaklardır.

* Finlandiya ve İsveç, Avrupa İade Sözleşmesi’yle uyumlu biçimde, Türkiye tarafından sağlanan bilgi, delil ve istihbaratı dikkate alarak Türkiye’nin terör zanlılarına dair sınır dışı veya iade taleplerini ivedilikle ve bütün boyutlarıyla işleme koyacak ve Türkiye’yle iade ve güvenlik işbirliğini geliştirmek için gerekli ikili ahdî düzenlemeler yapacaklardır.

* Finlandiya ve İsveç, 5. paragrafta kayıt altına alındığı çerçevede, PKK terör örgütünün ve bütün uzantıları ile iltisaklı kuruluşlarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerine yönelik soruşturma başlatacak ve bunları yasaklayacaklardır.

* Türkiye, Finlandiya ve İsveç dezenformasyonla mücadele edeceklerini taahhüt edecek ve yasalarının, Türkiye’ye yönelik şiddeti kışkırtan faaliyetler dahil olmak üzere, terör örgütlerinin propagandası amacıyla istismar edilmesini engelleyeceklerdir.

* Finlandiya ve İsveç, silah ihracatına dair mevzuatlarının Müttefiklere yönelik yeni taahhütleri mümkün kılmasını ve NATO’daki üyelik statüleriyle mütenasip olmasını temin edeceklerdir.

* Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin askeri mobilite konusundaki PESCO projesine katılımı dahil olmak üzere, Türkiye ve diğer AB üyesi olmayan Müttefiklerin Avrupa Birliği’nin Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası’nın mevcut ve müstakbel girişimlerine mümkün olan en geniş şekilde dahil edilmesine destek vereceklerdir.

9. Bu adımların hayata geçirilmesi için, Türkiye, Finlandiya ve İsveç Dışişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları, İstihbarat Servisleri ve Güvenlik Kurumlarından uzmanların katılımıyla bir Daimi Ortak Mekanizma tesis edeceklerdir. Daimi Ortak Mekanizma diğer ülkelerin katılımına açık olacaktır.

10. Türkiye, NATO’nun Açık Kapı politikasına uzun zamandır devam eden desteğini teyit eder ve Madrid Zirvesi’nde Finlandiya ve İsveç’in NATO üyesi olmak üzere davet edilmelerine desteğini ifade eder. 

"GÜVENLİK TEHDİTLERİNE KARŞI TAM DESTEK TAAHHÜTÜ"

4'lü zirve sonrası ilk açıklama Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö'dan geldi. Niinistö yaptığı açıklamada, "NATO Zirvesi öncesi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ile NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in desteği ile kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdi. Uzlaşı Mutabakatı, Finlandiya, İsveç ve Türkiye'nin birbirlerinin güvenlik tehditlerine karşı birbirlerine tam destek verme konusunda taahhüt verdi. Biz NATO müttefiki olurken bu taahhüt daha da güçlendirilecek" ifadelerini kullandı.

"SON 10 YILIN GÜVENLİK KRİZİNİ AŞTIK"

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Madrid'de düzenlenen 4'lü zirve sonrası açıklamalarda bulundu:

Türkiye'nin kaygılarını gideren bir anlaşmadır bu. PKK terör örgütü gibi örgütlerden Türkiye, uzun bir dönem muzdarip olmuştur. İsveç, Türkiye ve Finlandiya hükümetleri bir anlaşmaya varmışlardır. İsveç ve Finlandiya, terör örgütleriyle mücadele etme konusunda Türkiye ile anlaşmaya varmışlardır. Türkiye de Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğini desteklemeye karar vermiştir. NATO'da her zaman farklılıklarımıza ortak bir zemin bulabileceğimizi ve görüş ayrılıklarını çözebileceğimizi gösteriyoruz. Son 10 yılın en büyük güvenlik krizini böylelikle aşmış oluyoruz. İsveç ve Finlandiya'yı yarın NATO Zirvesi'ne davet etme kararı aldık. Sonrasında tüm başkentlerde anlaşmanın onaylanma süreci devreye girecektir. Bu mutabakat zaptının onaylanma süreciyle ilgili son derece güven duygusu içerisindeyim. Kapı açık. İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği kabul edildi. 

"İSVEÇ VE FİNLANDİYA İADE KONUSUNDA ÇALIŞMAYA HAZIR"

Ortak mutabakat metni çok yakın bir süre içerisinde hepinize iletilecek. İade konuları da dahil olmak üzere. Finlandiya ve İsveç elbette Türkiye ile çalışmaya hazırlardır iade konularında. Bunun dışında iade süreçleri de Avrupa sözleşmesi kuralları içerisinde gerçekleşecektir. Önemli olan şudur: İade süreci olan bir süreçtir. Finlandiya ve İsveç için onların tabi ki yapacakları da kendilerinin hukuk çerçevesi içerisinde gerçekleşecektir.

S-400 

Bu konuyu birçok kez ele aldık. Burada müttefikler arasında farklılıklar olabileceğini saklamamıza gerek yok. 30 üyeniz olduğunda görüş farklılıkları olabilir.

"TÜRKİYE, İSVEÇ VE FİNLANDİYA ANLAŞMADAKİ MADDELERİ YERİNE GETİRECEKTİR"

Ortak çıkarlar olduğunda terörle mücadele konusunda bir uzlaşıya varabiliyorsunuz. Hiçbir ülke Türkiye kadar terör örgütünden muzdarip olmamıştır. PKK terör örgütüyle mücadele etmek için ve terör saldırılarından suçlu bireylerle mücadele edebilmek için tüm müttefiklerin önemli bir sorumluluğu var. Kabul edilmiş anlaşmada bu gerçekliği aktaran bir anlaşmadır. Liderler bir çözüme ve bir anlaşmaya bugün Madrid'de vardı. Gerek Türkiye, İsveç ve Finlandiya bu anlaşmadaki maddeleri yerine getirecektir.

NE ZAMAN ÜYE OLACAKLAR?

Şu anda olan belki aslında bugüne kadar olabilecek en hızlı süreç olmuştur. Üyeliğe başvurunun ardından bu kadar hızlı kabul edilmesi hayal olabilirdi. Putin'in açıklamaları var. Geçtiğimiz aralık ayında Putin, NATO'yla imzalanmak üzere güvenlik sözleşmelerini ele almıştı. NATO'nun gelişmesini istemiyordu. Putin artık daha fazla NATO üyesini sınırında görecek. Üyelikleri Meclis'in kararına göre olacaktır. Çalışmaları başladı fakat bununla ilgili bir söz veremem.

FİNLANDİYA VE İSVEÇ AMBARGOLARI KALDIRACAK

Her ulusun kendi yolunu seçme hakkı vardır ve egemenliklerine saygı duymak zorundasınız. Biz yıllardır İsveç ve Finlandiya'nın kararlarına saygı duyduk. Üye olmak istediklerini söylediklerinde NATO'nun kapılarının açık olduğunu ilettik. Bu da Putin'in başarmak istediğinin tam tersi olmuştur. Bu kararın doğru olduğunu düşünüyorum. Ve bizim güvenliğimizi güçlendireceğini düşünüyorum. Burada başka bir silahlara yönelik atıfta bulunmuyor. İsveç veya Finlandiya'nın artık Türkiye'ye karşı bir ambargoları olmayacak. Bu önemli bir adım. Çünkü ülkelerin birbirine karşı ambargoları olmamaları gerekir.

"TERÖRLE MÜCADELEDE TÜRKİYE İLE ÇALIŞACAKLAR"

Çok yapıcı konuşmalarımız oldu. Sonrasında birlikte anlaşmaya vardık. Ve elbette İsveç ve Finlandiya'nın davet edilmesi kararı tüm üyeler tarafından ele alınacaktır. İsveç ve Finlandiya terörle mücadeledeki kararlarını güncellemeye karar verdiler. Açıkça şu ifade edilmekte: Finlandiya ve İsveç terörle mücadelede Türkiye ile çalışacaklar. Terörün tüm biçimleriyle dayanışmayı gösterecekler ulusal barış ve güven için. Finlandiya ve İsveç PKK/YPG ve FETÖ terör örgütüne destek vermeyecekleri konusunda taahhüt verdi. Finlandiya ve İsveç ortaklar oturumuna katılacaklar. Bu siyasi karar liderlerin yarın alacağı karar ile devam edecektir Bugün Türkiye ile anlaşmaya varmış olmamızdan son derece memnunum. Tüm farklılıklarımızı çözdüğümüzü söyleyemem her zaman farklılıklarımız olacaktır. ABD'nin silah ihracatı konusunda kısıtlamaların olduğunu biliyorum. Çok önemli bir karar aldık.