Oluşturulma Tarihi: Aralık 20, 2003 00:00
Libya, kitle imha silahı üretim programını tasfiye etmeye karar verdi. Silah üretim tesislerini uluslararası denetlemeye açan Libya, batı ile arasındaki buzları eritiyor.Libya, ''ülkesinde derhal ve hiçbir koÅŸula baÄŸlı kalınmaksızın uluslararası silah denetim programı baÅŸlatılmasını'' da kabul etti. Amerikalı yetkililere göre bu ülkenin terk edeceÄŸi kitle imha silah programları 'kimyasal ve nükleer silah'' alanını kapsıyor. Libya, Kimyasal Silahların Yasaklanması SözleÅŸmesi'ne dahil olacak, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile gerekli anlaÅŸmaları yapacak.      Libya DışiÅŸleri Bakanlığı da Londra ve Washington'da yapılan açıklamalarla paralel anda bir bildiri yayımladı. Bildiride, ABD ve Ä°ngiltere liderlerinin yaptıkları açıklamaları teyit eder biçimde, ülkenin tüm kitle imha silahlarını yok edeceÄŸi, bu silahların üretimi programlarını tasfiye edeceÄŸi belirtildi. Libya lideri Muammer Kaddafi de karar ile ilgili olarak yaptığı yazılı açıklamada, ''akıllıca bir adım attığını'' belirterek, ''Tüm dünyanın kitle imha silahlarından, terörizmin her türlü biçiminden arındırılmasında, ülkemiz uluslararası bir rol üstlendi'' dedi. Libya DışiÅŸleri Bakanlığı'nın açıklamasında ise artık uluslararası ortamın deÄŸiÅŸtiÄŸi belirtildi, kitle imha silahlarına sahip olma çabalarına, ''SoÄŸuk SavaÅŸ döneminde savunma kapasitemizi geliÅŸtirmek zorundaydık'' diye bir gerekçe gösterildi. Libya'nın uluslararası topluma geri dönüş süreci, Ä°skoçya, Lockerbie üzerinde uçuÅŸu sırasında patlama sonucu düşen ve 270 kiÅŸinin ölümüne yol açan uçak faciasıyla ilgili sorumluluÄŸunu kabul etmesi, kurbanların yakınlarına tazminat ödemesi ile ivme kazandı. Bu adım üzerine BM Güvenlik Konseyi, bu ülkeye karşı uygulanan yaptırımları kaldırdı.  BLAÄ°R AÇIKLADIBlair, bu gece yaptığı açıklamada, ''Libya lideri Muammer Kaddafi,geçmiÅŸte kitle imha silahı geliÅŸtirme programlarının bulunduÄŸunu kabul etti, bu programı tasfiye edeceklerini, bu tür silahlarını yok edeceklerini bildirdi'' dedi.  ABD BaÅŸkanı George Bush, Blair'in Libya ile ilgili TV konuÅŸmasının bitmesinden bir süre sonra Washington'da Beyaz Saray'da, yine aynı konuda bir açıklama yaptı. Libya DışiÅŸleri Bakanlığı da Londra ve Washington'da yapılan açıklamalarla paralel anda bir bildiri yayımladı. ABD ve Ä°ngiltere'nin Libya ile 9 aydır görüşme halinde olduklarınıda açıklayan Blair, Kaddafi'nin attığı olumlu adımların, bu ülkenin uluslararası topluma yeniden gireceÄŸi anlamına geldiÄŸini belirtti. Blair, ''Libya, Lockerbie faciası ile ilgili baÅŸarılı görüşmelerinardından Mart ayında bize yönelik yaklaşımda bulunarak, bu ülkenin kitle imha silahı üretim programının iÅŸbirliÄŸi ortamında çözümlenip çözümlenemeyeceÄŸini yokladı'' diye konuÅŸtu.    Tony Blair'in açıklamasına göre Libya, menzili 300 kilometreden fazla füze bulundurmayacak. Blair'in açıklamasından bir süre sonra Bush da Beyaz Saray'da Libya ile ilgili konuÅŸmasına baÅŸladı. BUSH, LÄ°BYA'DA YARDIMCI OLMAK Ä°STÄ°YORKitle imha silahlarını yok etme konusunda Batı ile iÅŸbirliÄŸine giden Libya'dan ''ülke içerisinde demokratik reformlar yapmasını'' isteyen ABD BaÅŸkanı George Bush, ''Daha fazla özgürlük ve refah için Libya halkına yardıma hazırız'' dedi.  Libya ile ilgili açıklamasında Bush, ''Libya, daha barışçı bir ülke olduÄŸunda, Afrika ve Orta DoÄŸu'da bir istikrar kaynağı da olacak'' dedi. ABD BaÅŸkanı George Bush da açıklamasının devamında, Libya'nın attığı bu adımın, ABD'nin uyguladığı belirli politikaların sonuçlarından biri olduÄŸunu kaydetti. Bush, ''Irak'taki savaÅŸ ve Kuzey Kore'nin nükleer silah programının durdurulması yolunda sarf ettiÄŸimiz çabalar, Libya gibi ülkelere, kitle imha silahlarını bırakmaları gerektiÄŸi yönünde açık bir mesaj vermiÅŸtir'' dedi. George Bush, nükleer silah programında hala ısrar eden Kuzey Kore'ye de dolaylı bir mesaj göndererek, ''Umarım diÄŸer liderler de Libya'nın kararını örnek alacaklardır'' dedi. NÃœKLEER BOMBA YAPMAYA YAKINMIŞİngiliz yetkililerin açıklamalarına göre Libya, ABD ve Ä°ngiltere ile sürdürdüğü üçlü müzakere sürecinde, nükleer bomba yapmak üzere çalışma yürüttüğünü kabul etti. Reuters'ın haberine göre Ä°ngiliz yetkililer, ''Libya'nın, nükleer bomba yapmaya çok yaklaÅŸtığını'' kaydettiler. Libya'nın, kimyasal silahlara sahip olduÄŸu da anlaşıldı. Ä°ngiliz yetkililere göre bu ülke, elinde bulunan ve önemli bir miktara sahip kimyasal silahı Ä°ngiltere heyetine gösterdi. Reuters'a açıklama yapan batılı diplomatlar, ''DoÄŸu bloÄŸunun dağılmasından sonra orta ve doÄŸu Avrupa ülkelerinden nükleer silah uzmanlarını biraraya toplayarak ekip oluÅŸturmaya çalışan Libya'nın bu çabalarının, nükleer silah elde etme programının da baÅŸlangıcına iÅŸaret ettiÄŸini belirtiyorlar. Libya'nın kimyasal ve biyolojik silah programlarının da bulunduÄŸu belirtiliyor. Yetkililere göre geçen Ekim ayında ve bu ayın ilk haftası içerisinde bu ülkeye giden Ä°ngiliz heyetine Libyalılar, ''10'dan fazla tesiste devam ettirdikleri nükleer silah çalışmalarını'' yerinde gösterdiler. Bunlar arasında, atom bombası yapımında kullanılan zenginleÅŸtirilmiÅŸ uranyum elde etme çalışmaları da yer alıyordu. İngiliz heyetine ayrıca, biyolojik silah yapımını saÄŸlayacak çifte amaçlı teknolojilerin kullanıldığı tesisler de gezdirildi. Libyalılar,biyolojik silah yapımı ile ilgilendiklerini de kabul ettiler. Heyet, kimyasal silah yapımında kullanılan maddelerin depolarına ve Kuzey Kore'nin yardımıyla sürdürülen uzun menzilli füze üretimi programının yürütüldüğü tesislere de götürüldü. LÄ°BYA: AFRÄ°KA VE ORTA DOÄžU NÃœKLEER SÄ°LAHSIZ BÖLGE OLMALILibya DışiÅŸleri Bakanlığı, nükleer silahlanma programları dahil kitle imha silahlarını ve bunların üretim programlarını terk etmeleri kararının, ''Afrika ve Orta DoÄŸu'nun nükleer silahsız bölge olması'' politikalarına uygun olduÄŸunu kaydetti. Bakanlık açıklamasında yer alan bu cümle ile Libya'nın, Ä°srail'in de bu politikaya uygun adımlar atması beklentisini sürdürdüğünü ima etmiÅŸ oldu. Â
button