Laiklik anlayışınız AB'ninkine uymuyor

Avrupa Parlamentosu Dış Ä°liÅŸkiler Komisyonu dün kabul ettiÄŸi Türkiye raporunda, kökten anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi talep etti. ‘‘1982 döneminin otoriter rejiminin mührünü taşıyan anayasa korunmamalı’’ ifadesinin yer aldığı raporda, AB ile uyuÅŸmadığı öne sürülen mevcut laiklik anlayışının din özgürlüğünü kısıtladığı iddia edildi.AVRUPA Parlamentosu (AP) Dış Ä°liÅŸkiler Komisyonu, Hıristiyan Demokrat Grup üyesi Hollandalı Arie Oostlander tarafından hazırlanan Türkiye raporunu onayladı. Türk Anayasası'nda köklü deÄŸiÅŸikliklerin talep edildiÄŸi raporda, ‘‘1982 döneminin otoriter rejiminin mührünü taşıyan bir anayasanın korunması doÄŸru deÄŸil’’ ifadesi yer alıyor. Raporda ayrıca, ‘‘Türkiye'nin laik devlet anlayışının AB'ninki ile uyuÅŸmadığı’’ belirtiliyor. Rapor, 31 Mart'ta AP Genel Kurulu'nda tartışılacak ve 1 Nisan'da oylanacak.SOYKIRIMA RETAP Dış Ä°liÅŸkiler Komisyonu'nda 38 evet, 2 hayır ve 7 çekimser oyla kabul edilen rapora sunulan deÄŸiÅŸiklik önergeleriyle seçim sistemindeki yüzde 10 barajının yüksekliÄŸi de eleÅŸtiri konusu oldu ve halkın genel görüşünün sandığa yansımadığı belirtildi. Sözde Ermeni soykırımının tanınması ve Türkiye'ye ‘‘özel statü’’ verilmesi gibi öneriler ise kabul görmedi. Raporda yer alan görüşler ÅŸunlar:Yeni reform ÅŸart:Türkiye'de, ‘‘güçlü bir muhalefete raÄŸmen’’, AB'ye uyum reformları konusunda cesur adımlar atıldı. Ancak birçok alanda yeni reformlar ve bunların uygulanması ÅŸart.Kriterler eksik:Türk hükümetinin kararlılığına raÄŸmen henüz Kopenhag siyasi kriterleri yerine getirilmedi. Siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel hakları garanti altına alacak net çerçeve oluÅŸturulamadı. Köklü Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi ÅŸart. 1982 döneminin otoriter rejiminin mührünü taşıyan anayasanın korunması doÄŸru deÄŸil.Meclis'e övgü:AKP hükümeti, Irak savaşı ve terörizm tehdidi gibi unsurlara raÄŸmen reform adımlarını hızlandırdı. TBMM'nin reformlara iliÅŸkin iradesi takdir edilmeli.Kıbrıs önemli:Kıbrıs sorununun çözümü, Türkiye-AB iliÅŸkileri açısından önem taşıyor.Zihniyet deÄŸiÅŸsin:Türkiye'de reform süreci, uzun vadeli çabalar ve ‘‘zihniyet deÄŸiÅŸikliÄŸi’’ gerektiriyor. AB'nin deÄŸerlerini benimsemek isteyip istemediÄŸi, bunu yapıp yapamayacağı konusunda kararı Türkiye verecek. Askere kısıtlama:Türk Silahlı Kuvvetleri'nin siyasi ve sosyal gücünün kısıtlanması oldukça zor ancak kaçınılmaz bir süreç. Türk hükümetinin, savunma harcamalarını parlamenter kontrol altına taşıması memnuniyet verici. Ancak AP, ordunun resmi veya gayri resmi etkin ÅŸebekesinden (aÄŸlarından) endiÅŸe duyuyor.AKP orduya dirensin:AP, AKP hükümetine güveniyor ve demokratik deÄŸerleri garanti altına alacağına inanıyor. AP, hükümeti Türkiye'deki karşıt güçlere, yerel ve ulusal bürokrasiye, adli güce ve orduya karşı direnmesi için cesaretlendiriyor.Bürokraside devrim:YÖK ve RTÃœK gibi kurumların demokratikleÅŸtirilmesi, bunlara askerlerin katılımına son verilmesi gerekir. Bürokrasideki zihniyetin deÄŸiÅŸtirilmesi ve daha Avrupalı zihniyetli memurlar yetiÅŸtirilmesi gerekiyor.DEP'lilere af:DGM'lerin kaldırılması, yolsuzluklarla mücadeleye daha fazla ağırlık verilmesi, daha yetenekli ve özgür bir yargı gücü oluÅŸturulması, devam eden iÅŸkence olaylarına son verilmesi gerekiyor. Leyla Zana ve arkadaÅŸları affedilsin.Laiklik kısıtlayıcı:Türkiye'nin laik devlet anlayışı, AB'ninki ile uyuÅŸmuyor. Bu anlayış din ve vicdan özgürlüğüne kısıtlama getiriyor.Terörle mücadele: AB Türkiye'ye terörizmle mücadelede yeterli destek vermeli.Sınır açılsın:Ermenistan ile sınırları açmalı ve tarihi uzlaÅŸmayı engellememeli. Türk-Yunan iliÅŸkilerindeki olumlu geliÅŸmelerden ise memnuniyet duyuyoruz.Tarihi etkilemezBAÅžBAKAN Yardımcısı Mehmet Ali Åžahin, AP DışiÅŸleri Komisyonu'nun kabul ettiÄŸi raporun, Türkiye'nin AB ile müzakere tarihini olumsuz etkilemeyeceÄŸini söyledi. Åžahin, ‘‘Kopenhag Kriterleri'ni büyük ölçüde yerine getirdik. Bazı uygulamadan kaynaklanan sorunlar varsa ki, bunlar da münferit sorunlardır, mevzi sorunlardır, bunları da kısa sürede aÅŸacağız’’ dedi.Â