Kuzey Afrika’da neden bu kadar çok deprem oluyor?

Biliyorsunuz Åžubat’ın 4’ünde Fas’ın El Huseyma kenti 6,5 büyüklüğünde bir depremle sarsıldı. Evler iskambil kağıdı gibi yıkıldı, yollar altüst oldu ve yüzlerce insan yaÅŸamını yitirdi... Peki neden?Bir yıl kadar önce de Cezayir’de meydana gelen büyük depremde en az 2300 kiÅŸi yaÅŸamını yitirmiÅŸti. Peki kuzey Afrika niçin bu kadar çok sallanıyor?Sık sık tekrarlanan depremlerin sebebi kuzey Afrika ve doÄŸu Akdeniz’in coÄŸrafi konumuyla ilgili. Bu bölgeler kıta kenarının yakınında ve yer kabuÄŸunun birleÅŸtiÄŸi yerlerde yer alır. Afrika’nın kuzey kıyısında, Afrika ve Avrasya levhaları çarpışarak üst üste biner. Kıta levhaları yavaÅŸ ama aralıksız olarak hareket ettikleri için levha sınırlarında sürtünmeler ve gerilimler yaÅŸanır. Aynı ÅŸey Akdeniz bölgesi için de geçerlidir: Afrika levhası Avrasya levhasının üzerine binerek aÅŸağı doÄŸru bastırır. Öte yandan birleÅŸme bölgelerinde yatay kaymalar da yaÅŸandığı için levhalar sürtünerek birbirine kenetlenebilirler. Bu ÅŸekilde oluÅŸan gerilim bir zaman sonra boÅŸalarak depremi meydana getirir. Bazı levha sınırları çok tehlikeli olmasına karşın tektonik açıdan bu bölgelere benzemelerine raÄŸmen diÄŸer bazı bölgelerde çok daha az deprem meydana gelir. Bunun neden böyle olduÄŸunu jeofizikçiler ve jeologlar bile bilemiyorlar. Yeni araÅŸtırma projeleriYeni araÅŸtırma projeleriyle bu bölge hakkında yeni bilgiler edinilmeye çalışılıyor ÅŸimdi. Mesela Avrupa üniversitelerindeki uzmanlar ÅŸu sıralar ‘İmaging the Western Meditteranean Margins’ (‘Batı Akdeniz Levha Sınırlarının Görüntülenmesi’) projesi çerçevesinde Fas’taki son depremden sorumlu Afrika-Avrupa levha sınırını araÅŸtırıyorlar. Bu bölge hakkında çok fazla jeofiziksel veri bulunmadığı gibi neden bu kadar hareketli olduÄŸunu açıklayacak sonuçlar da yok. Barselona Ãœniversitesi’nden Manuel Fernandez Ortiga ÅŸimdi geliÅŸkin sismik radyoskopi yöntemi, manyetik alan ölçümü ve kayaç örnekleriyle yeni veriler elde etmeyi umuyor. Sonuçlar belki de Fas’ta gelecekte meydana gelecek ÅŸiddetli depremlerin sonuçlarını hafifletebilecek. Â