Kutupsal yörüngeye yerleşiyor

6,50 m yüksekliğinde ve 4,1 ton ağırlığındaki yeni nesil MetOp uyduları Avrupalıların ve Amerikalıların birlikte ürettikleri küresel gözlem ağının bir parçasını oluşturuyor. Avrupalılar bu küresel meteoroloji ağı için aynı yapıda üç uydunun planını yaptılar. Bunlardan ilki olan MetOp-A aslında 17 Temmuz’da fırlatılacaktı. Ancak Rusya’dan yapılan açıklamalara göre fırlatılışı üç denemeden sonra teknik nedenlerden dolayı ertelendi. (Biz bu yazıyı hazırlarken yeni fırlatılış tarihi henüz belli olmamıştı). MeteOp-B ve ĞC’nin beş yıllık aralıklarla fırlatılması bekleniyor. Her MetOp uydusu güneşle senkronize olan ve 820km yükseklikteki kutupsal bir yörüngede 110 dakikada dünyanın çevresinde dolaşarak, küresel veriler gönderecek. Yani uydular günde 13 kez dünyanın etrafında dönerek iki gün içinde tüm dünya atmosferini taramış olacaklar. Kutupsal yörüngeleri ve alçak konumları sayesinde birinci sınıf veri toplayacak olan MetOp uyduları, Amerika’nın NOAA uydularıyla birlikte çalıştırılacaklar. Uydular "vardiyalı" olarak çalışarak birbirlerini tamamlayacak diyor bilim adamları. Mesela NOAA uyduları "Öğleden sonra vardiyasında" uçarken, Avrupa uyduları "Öğle öncesi vardiyasında" uçacaklar. Meteorologlar, uyduların ortak kullanımı sayesinde kısa, orta ve uzun vadeli tahminlerin iyileşeceğini söylerken, bazı uzmanlar da bir kuantum atılımından söz ediyorlar. MetOp, öncülerinden çok daha fazlasını yapabiliyor. Uydunun üzerinde yer alan bir tonluk enstrümanın sıcaklık, nem oranı, rüzgar ya da ozon olsun hiçbir şeyi gözünden kaçırmayacak.Yeni uydu sayesinde uzmanlar tüm atmosferin üç boyutlu yükseklik profilini de çıkarabilecekler. Bu güney yarımküredeki iklim olaylarını da kapsayacağı için belli başlı iklim fenomenlerinin daha iyi anlaşılması beklenmekte. MetOp uydularının en önemli parçası Fransızlar tarafından üretilen IASI enstrümanı. IASI, dünya atmosferinin sıcaklığını, nemini ve kimyasal bileşimini şimdiye kadar elde edilemediği kadar yüksek çözünürlükte ve kesinlikte ölçebilen yeni bir enfraruj spektrometre. Sistem, bulutlardaki ve hava tabakalarındaki mekansal genleşmeleri ve farklı sıcaklıkları da ölçüyor. Dahası dünya atmosferinin 8000 spektral görüntüsünü de çıkartabilmekte!