Kutup ayısı haftanız kutlu olsun

Uçsuz bucaksız buzulun üzerinde yalnız başına yüzlerce hatta binlerce kilometre yürüyebilen bir maratoncu o. Bir insanın sadece birkaç dakikada donacağı suda hiç durmadan günlerce yüzebilir. Ortalama 25 yıllık yaşamı boyunca 250 bin kilometrekarelik bir alana ayak basabilir. Aslında Kuzey Kutbu’nu çevreleyen Arktik Okyanus’un ve onu kaplayan beyaz çölün kralıdır. Kim mi? Tabii ki kutup ayısı...
Zaten ta 1820’de yani bundan neredeyse iki asır önce İngiliz balina avcısı William Scoresby Kuzey Denizi’nin hayvanlarını neşrederken kutup ayısına da bir bölüm ayırmış, ona ‘Arktik ülkelerin hükümdarı’ adını vermişti. Öyle ya hem karada hem denizde faal böyle başka bir avcı mevcut değildi.
Bir kere çok atletik... Kutup ayısı iyi yüzücü, iyi koşucu olmasının yanı sıra on katı ağırlığındaki balinayı sürükleyecek kadar güçlü kaslara sahip. Sonra gözü kara bir aşık... Uygun partnerin kokusunu aldıysa erkek ayı çiftleşmek uğruna onun peşinden haftalarca koşabilir. Dişisini 100 kilometre boyunca takip eden erkek kutup ayılarına rastlanmıştır.
Ayrıca doyumsuz... Mart-haziran arasında birbirini bulan çiftler, zor kavuşmuş olmanın da etkisiyle olsa gerek neredeyse bir haftayı sevişerek geçirir.
Tam bir ehlikeyf... Her ortamda uyuyabilme rahatlığına sahip. Bilim adamlarının kah kar fırtınası altında, kah güneş altında, kah sırtını kayaya dayayarak, kah oturarak uyuyan kutup ayılarına rastladığını anlatıyor ‘Thin Ice’ kitabında yazar Richard Ellis.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SEMBOLÜ OLDU

Ama zor bulunuyor... Kuzey Buz Denizi’nin bu rakipsiz hükümdarı bir süredir tehdit altında. On yıllar boyunca fütursuz avlanma yüzünden tüm dünyada sayıları 20 binin altına inen ayılar koruma önlemleri sayesine kurtarılmıştı. Bu kez daha büyük bir bela var başlarında: Sıcak başına vuruyor... Küresel iklim değişikliğine bağlı olarak Kuzey Buz Denizi’ndeki buzulların giderek erimesi kutup ayılarının yaşam alanını daraltmış durumda.
Kuzey Denizi’ndeki buzulların özellikle yaz aylarında kapladığı alan her yıl küçülüyor. Bu da kutup ayılarının hem yiyecek bulmak hem de çiftleşmek için eskisine nazaran çok daha uzun mesafeler kat etmesi anlamına geliyor.
Bu konuda tüm dünyanın dikkatini çeken makaleyi 2000 yılında iki Amerkali bilim adamı Jim McCarthy ve Malcolm McKenna yazmıştı: ‘Meltdown at the North Pole.’ (Kuzey Kutbu’ndaki Erime) Bunun ardından bir de eski ABD Başkan Yardımcısı Al Gore ‘Uygunsuz Gerçek’ belgeselinde aynı konuya değinince kutup ayıları iklim değişikliğiyle mücadelenin sembolü haline geldi.
Bu sürecin önünün alınamayacağını düşünen bazı bilim adamları birkaç yıl önce kutup ayılarını Antarktika’ya taşımayı bile önerdi. Ama bunun sakıncaları da hemen ortaya çıktı: Öyle ya her horoz kendi çöplüğünde öter... Kutup ayıları Güney Yarıküre’de iklimin tersine dönmesine alışmakta sıkıntı çeker ve yiyecek hayvan bulmakta zorlanırdı.

Kutup ayısı haftası

Kutup ayılarına yönelik koruyucu programlar geliştiren polarbearsinternational.org 27 Şubat’ı Dünya Kutup Ayısı Günü ilan etti. Bu yılsa ilk kez bir Kutup Ayısı haftası düzenlediler. 9 Kasım Cuma günü başlayan hafta boyunca ayıların yaşam alanlarından canlı yayınlarla maruz kaldıkları tehditlerin ortaya konması amaçlanıyor. Canlı ya da bant kutup ayısı görüntülerini http://explore.org/# adresinden izleyebilirsiniz.

* Erkek ayı uygun partnerin kokusunu aldıysa çiftleşmek uğruna onun peşinden haftalarca koşabilir. Dişisini 100 kilometre boyunca takip eden erkek kutup ayılarına rastlanmıştır

* Kutup ayılarının çiftleşmesi de pek sıradan değildir öyle. Genelde mart ile haziran arasında çiftleşirler. Birbirini bulmuş çift, zor kavuşmuş olmanın da etkisiyle olsa gerek neredeyse bir haftayı sevişerek geçirir