OluÅŸturulma Tarihi: Ocak 28, 2004 00:00
UzakdoÄŸu ülkelerini etkisi altına alan ve sekiz kiÅŸinin ölümüne, milyonlarca tavuÄŸun da itlaf edilmesine yol açan kuÅŸ gribinin korkunç boyutlara ulaÅŸabileceÄŸi bildiriliyor. Dünya SaÄŸlık Örgütü (WHO), kümes hayvanlarında görülen gribin, insanlarda görülen bir grip virüsüyle birleÅŸip mutasyona uÄŸraması halinde, global bir salgına dönüşüp milyonlarca insanı öldürebileceÄŸi uyarısında bulundu.Bugüne kadar kuÅŸ gribine yedi kurban veren Vietnam'ın baÅŸkenti Hanoi'de bir basın toplantısı düzenleyen WHO Batı Pasifik Dairesi BaÅŸkanı Dr. Shigeru Omi, insanlarda görülen kuÅŸ gribi virüsü H5N1'in henüz çok sınırlı olmakta birlikte vaka sayısındaki artışın hızlandığını söyledi. Hastalık tespit edilen hayvan sayısının da arttığını söyleyen Dr. Omi, ‘‘İnsanlarda görülen vaka sayısı yükseldikçe, hastalığın bulaÅŸma ihtimali de artıyor. Åžu anda durum çok ciddi. Çünkü insanlarda görülen H3N2 tipi grip virüsü halen Avrupa ve Amerika kıtasının bazı bölgelerinde hüküm sürüyor ve Asya'ya doÄŸru ilerliyor. Ä°ki virüsün birleÅŸip mutasyon geçirmesi milyonları öldürebilir’’ dedi. TAVUK ETÄ°NDEN DEĞİL, TÃœYÃœNDEKÄ° MÄ°KROPTAN GEÇİYOR9 SORUDA KUÅž GRÄ°BÄ°Hangi ülkelerde görüldü, kaç hayvan itlaf edildi?Kamboçya, Güney Kore, Endonezya, Japonya, Laos, Pakistan, Tayland, Tayvan ve Vietnam'da görülen kuÅŸ gribi dünyada bir yılda üretilen 20 milyar tavuktan bugüne kadar 21 milyon hayvanın itlaf edilmesine yol açtı. Avrupa BirliÄŸi ve Japonya, Tayland'tan tavuk ithalini durdurdu. Virüsün görüldüğü ülkelerde salgını önlemek amacıyla tavuk, ördek ve kazlar sistematik bir ÅŸekilde itlaf ediliyor.Virüs salgını, uzmanları neden kaygılandırıyor?Evcil hayvanlardan insana bulaÅŸan bu virüs, her defasında deÄŸiÅŸiklik gösteriyor. Pasteur Enstitüsü'nden Jean-Claude Manuguera, virüsün bağırsaklara girmesiyle birlikte hızla üreyip solunum yollarına yayıldığını ve parklarla göllerdeki diÄŸer hayvanlara bulaÅŸtığını söylüyor. Manuguera, virüsün suda yüzen hayvanları öldürmediÄŸini, ancak yabani kazları öldürdüğünün tespit edildiÄŸini belirtiyor. Virüs Asya’da nasıl yayıldı?Çin, Vietnam ve Tayland, ilkbahar ve sonbaharda göçmen kuÅŸların yoÄŸun olarak geçtiÄŸi ülkeler. Tavuk, ördekler ve kazlar devamlı ÅŸekilde bataklık ya da göllerde çeÅŸitli mikropları alıyor. Göçmen kuÅŸlar bu ülkelerden geçerken, bunların yetiÅŸtirildikleri çiftliklere uÄŸruyor ve böylece mikropları diÄŸer ülkelere taşımış oluyor.Virüs Çin'e kadar yayıldı mı?SARS mikrobundan sonra kuÅŸ gribi virüsü Çin'de tam yayılmadı. Sadece Vietnam'ın kuzeyine düşen sınır bölgesi Guangzi'de görüldü.Virüs insana nasıl bulaşıyor?Virüslü bir tavuk eti yendiÄŸinde bulaşıcı olmuyor. Ancak aynı tavuÄŸun uçuÅŸan tüycüklerinin havada bıraktığı mikropların teneffüs edilmesiyle insana geçebiliyor. Genellikle havyanların endüstriyel olarak üretildikleri ve toplu halde tutuldukları bölgelerde bu mikroba çok rastlanıyor.Ä°nsana bulaÅŸtığı nasıl anlaşılır?Özel antikor araÅŸtırmasıyla anlaşılır. Vücudu koruyan antikorlarda hangi virüslerin ürediÄŸi tesbit edildikten sonra, daha önceki virüslerin genetik oluÅŸumlarıyla karşılaÅŸtırılıp tespit ediliyor.Hayvansal virüs salgını nasıl kontrol altına alınır?Acil hallerde hayvansal virüs salgınını kontrol altına almanın tek yolu, virüs bulaÅŸmış hayvanları sistematik olarak itlaf etmek. Bu mikrobun görüldüğü alanın üç kilometre yarıçapına kadar olan bölgede tatbik edilmelidir.Ä°nsanlar arasındaki salgın nasıl önlenir?Ä°nsandan insana geçmeyen bu mikrobun halk arasında yayılmasını önlemek için en kestirme yol, mikrobu taşıyan hayvanların itlafı. Ancak bu, fakir ülkeler için büyük ekonomik yük. Özellikle bu imha iÅŸinde çalışanların saÄŸlık kontrolü gerekiyor. DiÄŸer bir yöntem ise aşı. Ne var ki, bu konuda 1997, 1999 ve 2003 yıllarındaki virüslere karşı geliÅŸtirilmiÅŸ tek aşı bulunuyor. KuÅŸ gribinin baÅŸka hayvanlara bulaÅŸma ihtimali var mı?Özellikle domuzlar tehlikede. Domuzların virüs kapması halinde hastalığın insanlara bulaÅŸma riski de artar. Domuzlar aynı insan gibi virüs taşıma özelliÄŸine sahip. Tavuklarla yaÅŸadığı kümeslerde yediÄŸi pislikler aracılığıyla virüsü kapabilir ve insanlara da geçmesine yol açabilirler.Â
button