Kurtulma teorileri

Güncelleme Tarihi:

Kurtulma teorileri
Oluşturulma Tarihi: Kasım 07, 1997 00:00

Uğur CEBECİ
Haberin Devamı

Kazalarda ne oldu, nasıl oldu da birileri yaşadı, diğerleri öldü

Pek çok insan bir uçak kazasında ölen ve yaşayanlar arasındaki ilişkiyi merak ediyor. Ne oldu-nasıl oldu da birileri yaşadı, diğerleri öldü? Yaşayan ve ölenler arasında bir çok nedenle doğru orantı olduğu sanılıyor. Bu yüzden de uçak kazalarında ölüm-kalım üzerine teoriler geliştiriliyor. The Wall Street Journal değişik kaynaklardan ilginç bir derleme yaptı. Uçakta hangi koltuğu seçmeli? Önde mi, yoksa arkada mı oturmalı? Koridor mu, pencere kenarı mı daha emniyetli? Acil durumlarda ne yapmalı? İşte sorular, akıldan geçenler ve teoriler:

Hangi koltuk daha emniyetli

Uçuş korkusu üzerine terapiler düzenleyen Jennifer Vogler Owens'a göre bu konudaki teorilerin bir kısmı doğru ancak bir çoğu ise sihirli bir düş ürünü.'İnsanlar bu tür tam olarak doğruluğu ispatlanamayan fikirlere kendilerini fazla kaptırıyorlar. Bunların çoğu uçaklarda arka koltuklara ve koridor tarafına otururlar. Kesinlikle yüksek topuklu ayakkabılar giymezler...'diyor Owens. Ve işte uçak kazalarındaki kontraslıklar... Fred Helpenstell uçakta arka taraftaki koltuğuna oturdu, kemerini bağladı. Soğuk bir gündü, dışarda kar yağıyordu. Uçak kalkış için piste girdi, hızlanmaya başladı. Tekerleklerin yerden kesilmesinden kısa süre sonra Continental Havayolları'nın 1713 sefer sayılı uçağı Denver Havalimanı'nda piste çarptı. Uçağın gövdesi dağıldı, parçalara ayrıldı. Çoğu önde oturan 28 kişi hayatını kaybetti.

Fred Helpanstell kurtuldu. Onun gibi pek çok tedirgin insan uçaklarda arka koltuklara oturuyor. Ama FAA (Amerikan Sivil Havacılık Otoritesi) sertifikasyon yetkilisi Tom McSweeny 'Bir çok kaza ilk önce uçağın burun tarafının yere vurmasıyla başlıyor' diyor. Ancak bazı teoriler insanları daha değişik düşüncelere de sevk ediyor. İşte size bazı kazalar ve sonuçları:

Delta Havayolları'nın bir uçağı 1985'de Dallas Havalimanı'na inişi sırasında fırtınaya yakalandı. Uçağın kuyruğu yere çarptı. Çoğunluğu arkada oturan 30 yolcu hayatını kaybetti.

Diğer bir tedirgin insan grubu ise uçaklarda yer beğenirken en çok kanat yakınlarını tercih ediyorlar. Ancak bu tür yolcuların unuttukları bir şey var ki kanatlar uçakların gökyüzünde süzülmelerini sağlarken aynı zamanda da içlerinde yakıt depoları bulunuyor. Yani bir yangın durumunda ilk önce tutuşacak yerlerin başında kanatlar geliyor. Ancak bu konuyla ilgili de çeşitli ilginç iddalar var. Bunun en ilginç örneklerinden biri de 1989'daki Sioux City'deki United Havayolları kazası. Toplam 111 kişinin hayatını kaybettiği kazada kurtulan 30 kişinin çoğu orta kısımda yani kanatlara en yakın oturan yolculardı.

Bir diğer tercih ise koltuk seçiminde pencere veya koridor tarafında oturmak. Uçuş konusunda tedirgin olanların tercihi koridor. Ayak uzatma yerinden memnun değilseniz koridoru seçebilirsiniz. Ancak uçuş sırasında koridordan gelip geçenler, servis troyleri sizi bu zevkten mahrum bırakabilir, sürekli rahatsız edilebilirsiniz.

Acil durumda hostesler bizi kurtarabilir mi

Amerikan Sivil Havacılık Otoritesi FAA'nın kurallarına göre her 50 yolcu başına bir kabin memurunun bulunması gerekiyor. Ancak pekçok insan daha fazla kabin memurunun olması gerektiğine inanıyor. Beş yıl önce TWA uçağı JFK Havalimanı'nda kalkış yapamadı. Pilot kalkışı abort (iptal) etti. Tam dokuz kabin memuru çok kısa sürede tüm yolcuları uçaktan tahliye etti. Ve bir dakika sonra uçak infilak ederek parçalandı. Toplam 9 kabin memurunun yolcuya oranı 31'e birdi. Ayrıca uçakta göreve giden 5 TWA kabin görevlisi de vardı. Ve onlar da arkadaşlarına yardım ettiler. Böylece daha çok kabin memuru büyük bir garanti yaratmıştı. Ama bir çok uçak kazasında da sayısal olarak yeterinden fazla kabin memuru olmasına rağmen hiç bir kabin memurunun yolcu kurtaramadığı, öncelikle kendi hayatlarını kurtardıkları biliniyor.

Çocukların kazadan kurtulma şansları nedir

Yapılan araştırmaya göre tek başına yolculuk eden çocuklar her hangi bir acil durumda gösterilenleri daha iyi uygulayabiliyorlar. Ancak aileleri ile seyahat eden çocukların kontrolleri daha zor. Herhangi bir acil durumda kendilerine yardım etmek isteyen yabancılara büyük tepki gösteriyor, onlara zorluk çıkartıyorlar. Her şeyi ailelerinden beklemeye alışmış çocuklar, kabin memurlarının ekstra efor sarfetmelerine sebep oluyorlar.

Bütün kazalarda yalnız seyahat eden çocukların kurtulma şansları daha fazla görülmüş. Ama bir kaç büyük ölümlü uçak kazasında da yalnız seyahat eden çocukların kabin memurlarının bütün isteklerine rağmen koltuklarını terketmemek için direndikleri saptanmış.

Acil çıkış kapısı nerede

Kaza sırasında bazen uçaklar havada takla atıyor ve ters olarak yere düşüyor. Sioux City'deki kazada eski bir Donanma pilotu olan Charles Martz, karanlıkta ve ters durumda kemerini çözdü. Acil çıkış kapısını bularak kurtuldu. Charles Martz bunu aldığı eğitime bağlıyor.

Böyle bir ters dönme halinde pek çok yolcu bir anda yön kavramlarını kaybediyorlar. Elektrikler kesildildiği için etrafı göremiyor. Burada alınacak en iyi önlem acil çıkış kapılarının nerede olduğunu iyi bir şekilde öğrenip gözlerinizi sıkı sıkı kapatmak. Ve kapıların nerede olduklarını hatırlamak. Bunu kalkış sırasında gözlerinizi 30 saniye kadar kapatarak yapabilirsiniz. Herhangi bir acil duruma bu testi daha önce yapmışsanız yönünüzü ve kapıları daha kolay bulabilirsiniz. Bu konuyla ilgili araştırmalar yapan ve Amerika'da sivil havacılık kazalarını inceleyen NTSB'de çalışan Nora Marshall, kendine göre tespitlerde bulunuyor: Bunların başında da uçaktan tahliyenin sağlandığı slide'ların yanıcı polyester yerine yanması geciktirilmiş başka maddelerden yapılması gerektiğini belirtiyor. Marshall, yolcuların tahliyeler sırasında bavullarını da almaya çalışmalarının ölüm oranını arttırdığını söylüyor.

Bir de uçak kazası geçirmiş tecrübelilerin davranışları var. Bunlardan biri de Tom Allegrezza. Continental 1713 kazasında kurtulanlardan biri olan Allegrezza, Boise'da bir iş toplantısına iki sekreteri ve 11 yaşındaki kızıyla gidiyordu. Aynı zamanda da amatör pilot olan Allegrezza uçağın kalkış sonrasında süratsiz kaldığını hissetti. Ve tüm yolculara başlarını koltukların altına doğru eğmelerine söyledi. Tom Allegrezza'nın çağrısına uyanlar kazadan sağ olarak kurtulabildi.

Sonuç: uçak kazalarında kurtulma şansı bir çok ana kurala uymakla artıyor. Ama kazalarda kurtulanlar arasında kurtuluş ilişkisi sanıldığı kadar çok benzerlik göstermiyor.

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!