Küresel likidite bolluÄŸu Afrika'ya bile yaradı

Asya'nın petrol, doğalgaz ve diğer yeraltı zenginliklerine artan talebi ve tarımda bir kaç on yıl içinde bir süper blok haline geleceği beklentileri Afrika'ya son 30 yılın en büyük yükseliş dönemini yaşatıyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve Asya Kalkınma Bankası'nın hazırladığı Afrika'nın Ekonomik Görünümü başlıklı raporuna göre insanlığın beşiği olan kıtada ekonomi geçen yıl yüzde 5,5 oranında büyüdü. Bu yıl ve 2008'de bu rakamın yüzde 6'ya ulaşması bekleniyor.

Afrika'nın diğer gelişen piyasalara oranla daha kazançlı bir getiri imkanı sunduğunu gören yatırım şirketleri de buraya her geçen gün daha büyük bir ilgi duyuyor. Afrika ülkelerine akan doğudan yabancı yatırım son 5 yılda 3 kat artarak 30.6 milyar dolara ulaştı. Yalnızca Çin'e gerçekleştirilen ihracat ise son 10 yılda yüzde 1200 artarak 2006'da 25 milyar dolara ulaştı. OECD raporunun yazarlarında Lucia Wegner İngiltere'de yayımlanan Daily Telegraph gazetesine yaptığı açıklamada kıtada kişi başına düşen gelirde yılda yüzde 3,5'e varan bir artışın yaşandığına dikkat çekerek "Oldukça iyimseriz, uzun zamandır görülmeyen bir büyüme dönemi yaşanıyor" dedi.

 TAHVİL PİYASASI İÇİN UYGUN ZAMAN

Afrika'ya sıcak para akışı kıtada bir tahvil piyasasının oluşturulması için doğru bir zaman olduğu görüşünün de ağırlık kazanmasına neden oluyor. Son zamanlarda yerel para birimi cinsinden tahvil satışlarına ilginin arttığı, bununla birlikte yabancıların taleplerindeki aşırı artışın yerli yatırımcının elini bağladığı, bu aşırı ilginin azalmaması durumunda makroekonomik göstergelerde potansiyel dengesizliklerin oluşabileceği belirtiliyor.

Bu arada Sahra altı Afrikası olarak adlandırılan bölge döviz cinsi devlet tahvillerinin ihraç edilmediği tek büyük bölge olarak kalmaya devam ediyor. Uzmanlara göre Afrika'da özel sektör tahvilleri, devlet tahvillerinden 10 kat daha büyük bir potansiyele sahip olabilir. Ancak devlet tahvillerinin oluşturacağı güvenli bir ortam olmadan şirketlerin tahvil çıkarmaları önemli bir risk. Uzmanlar Afrika'da dengeli bir finansal yapının yardımlarla desteklenen merkezi hükümet bütçelerinin yerini alabileceğini düşünüyor. Uzmanlara göre Latin Amerika ülkelerinin geçmiş dönemlerde gerçekleştirdikleri ortak tahvil satışı uygulamaları Afrika ülkeleri için de bir model oluşturabilir. Afrika Kalkınma Bankası da ortak tahvil ihracının yönetimi konusunda bu ülkelere yardımcı olabilir. İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times'ta pazartesi günü yayımlanan bir makalede bu konuda "Eğer şimdi değilse ne zaman, bir 40 yıl daha beklenecek mi? Gecikmenin yaratacağı kayıplar ne olacak?" ifadesi yer aldı.

 ÇİN HIZLI DAVRANDI

Afrika'ya yönelik yatırım projelerinde en hızlı hareket eden ülke Çin oldu. Afrika'yı araştırmak isteyen uzmanlar gittikleri her yerde Çinlileri görüyorlar. Afrika'nın birçok bölgesinin her birinde 2 binden az olmayan Çinlinin yaşadığı 30'dan fazla Çin mahallesi bulunduğu belirtiliyor. Çin ekonomisinde son yıllarda yüzde 10'lara yaklaşan büyümeyle birlikte artan emtia ihtiyacı, Devlet Başkanı Hu Jintao'nun petrol ve hammadde zengini Afrika ülkelerine odaklanmasının en büyük sebebi. Geçen sene Pekin'de gerçekleştirilen Çin-Afrika İş Zirvesi'nde Afrika ülkelerine 5 milyar dolarlık kredi verilmişti. Çin ile Afrika arasındaki ikili ticaret hacmi ise 1995 yılında 3 milyar dolar iken 2005 yılında 40 milyar dolara kadar fırladı. İkili ticaret hacminin 2010 yılında 100 milyar doları bulması bekleniyor. Afrika'nın önemli merkezlerinde şubeler açın Çin Eximbank'ının bu bölgede Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) rolüne soyunduğu belirtiliyor. Yükselen petrol fiyatlarıyla artan gelirlerini aktaracak yeni alanlar arayan Arap ülkeleri de Afrika'ya ilgi duyanlar arasında ilk sıralarda yer alıyor.

Suudi Prens El Velid Bin Tallal El Suud haftalık Arabian Business dergisine verdiÄŸi bir demeçte Afrika'da görülmemiÅŸ fırsatların bulunduÄŸunu belirterek, "Evet Zimbabwe sorunlu, Burundi'de problemler var Ama Senegal mükemmel, Gana, Kenya, Uganda, Zambia, Angola, Mozambik gibi Afrika'nın yüzde 95'ini oluÅŸturan ülkelerde bir sorun yok. Ä°nsanların görmediÄŸi fırsatlar var" dedi.Â