Kuraklık nedeniyle tarımsal üretimde 5 milyar YTL'lik kayıp oldu
Güncelleme Tarihi:
A.A.
Oluşturulma Tarihi: Nisan 04, 2008 11:49
Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, geçen yılki kuraklık nedeniyle tarımsal üretimde 5 milyar YTL'lik kayıp olduğunu söyledi.
Eker, kuraklığın daha çok hububat üretiminde etkili olduğunu belirtirken, buğday üretiminin 20 milyon tondan yüzde 14 düşüş ile 17,2 milyon tona, arpa üretiminin de 23,5 düşüş ile 9,5 milyon tondan 7,3 milyon tona düştüğünü hatırlattı.
Bütün ürünleri kalem kalem incelediklerini, “diğer tarım ürünlerinde fazla dramatik bir düşüş olmadığını” ifade eden Eker, şöyle konuştu:
“Tarımsal üretimde, kuraklıktan dolayı 5 milyar YTL kayıp var. Katma değer hariç. Ancak tarımdaki büyüme hep nispidir. Geçmişte hiç 3 yıl üst üste pozitif büyüme olmamış. Bir yıl yağış iyi ise üretim artıyor. Ertesi yıl negatife düşüyor. Diyelim ki buğday üretimi önceki yıla göre 20 milyon tondan 19 milyon tona düşünce yüzde 5 düşme oluyor. Ertesi yıl 19,5 milyon ton olunca önceki yıla göre artmış olur. 2004, 2005, 2006'da ilk kez tarımda üç yıl üst üste büyüme oldu.”
DESTEKLEME PRİMLERİNİN AYNI TUTULMASI
Destekleme primi verilen yağlı tohumlarda prim miktarlarının geçen yıl ile aynı tutulması, artırılmaması ile ilgili eleştirilerin hatırlatılması üzerine Bakan Eker, bütçe imkanları ve çiftçi gelirleri dikkate alınarak primlerin belirlendiğini söyledi.
“Destekleme primleri, hem bütçe imkanları hem de kayda giren ve üretilen ürün miktarı arttığı için, geçen yılki düzeyde tutuldu” diyen Eker, primlerin belirlenmesinde, tarım ürünlerindeki genel fiyat artışının da etkili olduğunu vurguladı. Eker, şöyle konuştu:
“Primler belirlenirken birkaç faktör etkili oluyor. Bir tanesi bütçe. Primi doğrudan ürüne veriyorsunuz. Hem kayıt altına alınan hem de elde edilen ürün miktarı arttıkça her yıl ödenen miktar artıyor. Bazen miktar öngöremeyeceğiniz şekilde artınca ödemede sorun oluyor. Mesela pamukta, sütte, birçok üründe bunu yaşadık. Bizim önceden planlanmış bir bütçemiz var. Fazla miktarda ürün gelince, ödenekler yetersiz kalıyor. Eldeki imkanlar yanında ürünlerin fiyatlarındaki artışa bağlı olarak üretici gelirlerini de dikkate alıyoruz.”
Fiyatı artan ürünlerin primlerine fazla şey yapmadık. Zeytinyağında prim artışı oldu. Bir-iki tanesinde de primi indirdik.”
Geçen yıl, hayvancılık sektöründe destekleme kapsamındaki uygulamalar öngörülenin üzerine çıkınca, ödenekler yetersiz kalmış ve ödemeler bu yıla kalmıştı.
DOĞRUDAN GELİR DESTEĞİ ÖDEMELERİ
Doğrudan Gelir Desteği (DGD) ödemeleri ve bu desteğin kaldırılması konusuna da açıklık getiren Bakan Eker, DGD'nin hiç bir zaman yılında ödenmediğine, yılı içinde kayıt edilen üreticiye ertesi yıl ödeme yapıldığına işaret etti.
Başbakan'ın 2008 yılından itibaren DGD'nin ödenmeyeceğini açıkladığını hatırlatan Eker, şunları söyledi:
“2008 yılında ödenen, 2007 yılı desteğidir. 2008 yılı için 2009 yılında DGD adı altında ödeme yapılmayacak. Ama bizim belirlediğimiz, prim destekleri, girdi destekleri ödenecek. Alan bazlı girdi destekleri, gübre, mazot, hayvancılık, kırsal kalkınma destekleri ödenecek. Tarıma verilen destek artacak, azalmayacak, ama değişecek. Şu anda sadece arazi sahibinin aldığı desteği, artık üretici alacak. Üretim ve verimlilikle ilişki kurulacak.”
Önceden tarımsal desteklerin yüzde 86'sını DGD oluşturduğunu, hem 2004 yılı Kasım ayında çıkarılan Tarım Stratejisi Belgesi'nde hem de bakanlık tarafından sonradan açıklanan belgelerde DGD'nin oranının düşürülmesinin öngörüldüğünü anlatan Bakan Eker, “Yüzde 30'lara indirdik, şimdi bunu kaldırıyoruz. Onun yerine başka destekler verilecek. Toplam destek miktarı azalmıyor. 5,3 milyar YTL, tarıma gidiyor.”
Bakanlık verilerine göre, bu yıl 1,2 milyar YTL DGD, 845 milyon YTL mazot ve gübre desteği, 975 milyon YTL hayvancılık desteği, 1 milyar 104 milyon YTL yağlı tohumlar desteği, 710 milyon YTL hububat primi, 103 milyon YTL çay primi ödenecek. Kırsal kalkınma destekleri için de 180 milyon YTL kaynak ayrıldı.
Tarım reformu uygulama projeleri için 45 milyon, devlet destekli tarımsal sigorta hizmetleri için 55 milyon, sertifikalı tohum ve fidan destekleri için 62 milyon, çay budama tazminatlarının ödenmesi için 61 milyon YTL ödenek kondu.
Bütün ürünleri kalem kalem incelediklerini, “diğer tarım ürünlerinde fazla dramatik bir düşüş olmadığını” ifade eden Eker, şöyle konuştu:
“Tarımsal üretimde, kuraklıktan dolayı 5 milyar YTL kayıp var. Katma değer hariç. Ancak tarımdaki büyüme hep nispidir. Geçmişte hiç 3 yıl üst üste pozitif büyüme olmamış. Bir yıl yağış iyi ise üretim artıyor. Ertesi yıl negatife düşüyor. Diyelim ki buğday üretimi önceki yıla göre 20 milyon tondan 19 milyon tona düşünce yüzde 5 düşme oluyor. Ertesi yıl 19,5 milyon ton olunca önceki yıla göre artmış olur. 2004, 2005, 2006'da ilk kez tarımda üç yıl üst üste büyüme oldu.”
DESTEKLEME PRİMLERİNİN AYNI TUTULMASI
Destekleme primi verilen yağlı tohumlarda prim miktarlarının geçen yıl ile aynı tutulması, artırılmaması ile ilgili eleştirilerin hatırlatılması üzerine Bakan Eker, bütçe imkanları ve çiftçi gelirleri dikkate alınarak primlerin belirlendiğini söyledi.
“Destekleme primleri, hem bütçe imkanları hem de kayda giren ve üretilen ürün miktarı arttığı için, geçen yılki düzeyde tutuldu” diyen Eker, primlerin belirlenmesinde, tarım ürünlerindeki genel fiyat artışının da etkili olduğunu vurguladı. Eker, şöyle konuştu:
“Primler belirlenirken birkaç faktör etkili oluyor. Bir tanesi bütçe. Primi doğrudan ürüne veriyorsunuz. Hem kayıt altına alınan hem de elde edilen ürün miktarı arttıkça her yıl ödenen miktar artıyor. Bazen miktar öngöremeyeceğiniz şekilde artınca ödemede sorun oluyor. Mesela pamukta, sütte, birçok üründe bunu yaşadık. Bizim önceden planlanmış bir bütçemiz var. Fazla miktarda ürün gelince, ödenekler yetersiz kalıyor. Eldeki imkanlar yanında ürünlerin fiyatlarındaki artışa bağlı olarak üretici gelirlerini de dikkate alıyoruz.”
Fiyatı artan ürünlerin primlerine fazla şey yapmadık. Zeytinyağında prim artışı oldu. Bir-iki tanesinde de primi indirdik.”
Geçen yıl, hayvancılık sektöründe destekleme kapsamındaki uygulamalar öngörülenin üzerine çıkınca, ödenekler yetersiz kalmış ve ödemeler bu yıla kalmıştı.
DOĞRUDAN GELİR DESTEĞİ ÖDEMELERİ
Doğrudan Gelir Desteği (DGD) ödemeleri ve bu desteğin kaldırılması konusuna da açıklık getiren Bakan Eker, DGD'nin hiç bir zaman yılında ödenmediğine, yılı içinde kayıt edilen üreticiye ertesi yıl ödeme yapıldığına işaret etti.
Başbakan'ın 2008 yılından itibaren DGD'nin ödenmeyeceğini açıkladığını hatırlatan Eker, şunları söyledi:
“2008 yılında ödenen, 2007 yılı desteğidir. 2008 yılı için 2009 yılında DGD adı altında ödeme yapılmayacak. Ama bizim belirlediğimiz, prim destekleri, girdi destekleri ödenecek. Alan bazlı girdi destekleri, gübre, mazot, hayvancılık, kırsal kalkınma destekleri ödenecek. Tarıma verilen destek artacak, azalmayacak, ama değişecek. Şu anda sadece arazi sahibinin aldığı desteği, artık üretici alacak. Üretim ve verimlilikle ilişki kurulacak.”
Önceden tarımsal desteklerin yüzde 86'sını DGD oluşturduğunu, hem 2004 yılı Kasım ayında çıkarılan Tarım Stratejisi Belgesi'nde hem de bakanlık tarafından sonradan açıklanan belgelerde DGD'nin oranının düşürülmesinin öngörüldüğünü anlatan Bakan Eker, “Yüzde 30'lara indirdik, şimdi bunu kaldırıyoruz. Onun yerine başka destekler verilecek. Toplam destek miktarı azalmıyor. 5,3 milyar YTL, tarıma gidiyor.”
Bakanlık verilerine göre, bu yıl 1,2 milyar YTL DGD, 845 milyon YTL mazot ve gübre desteği, 975 milyon YTL hayvancılık desteği, 1 milyar 104 milyon YTL yağlı tohumlar desteği, 710 milyon YTL hububat primi, 103 milyon YTL çay primi ödenecek. Kırsal kalkınma destekleri için de 180 milyon YTL kaynak ayrıldı.
Tarım reformu uygulama projeleri için 45 milyon, devlet destekli tarımsal sigorta hizmetleri için 55 milyon, sertifikalı tohum ve fidan destekleri için 62 milyon, çay budama tazminatlarının ödenmesi için 61 milyon YTL ödenek kondu.