Kule küstü, 3 uçak kör iniş yaptı

Hava kontrolörlerinin direnişi yüzünden 3 THY uçağının da İzmir'e kör iniş yapmak zorunda kaldığı ortaya çıktı. 24 Ekim'de İzmir'de iki uçak çarpışmaya 25 saniye kala faciadan kurtulduktan sonra kule devredışı kaldı.

Kontrolör, radar ekranını terk edince Adnan Menderes Havalimanı'na inmek üzere olan uçaklar, yardımsız kaldı. Uçakların 3'ü kule desteği olmadan kör uçuş yaparak, pilotun inisiyatifiyle inişini tamamladı.

Sadece bir hafta içinde THY'nin üç uçağının, havada çarpışma tehlikesi atlatmasına yol açan kule görevlileri direnişinin, bir başka faciaya daha davetiye çıkardığı saptandı. 24 Ekim Salı günü bir THY uçağının İzmir'den kalkarken bir başka uçakla burun buruna gelmesinden hemen sonra, kule görevlisi radar ekranını terk etti. Bu sırada inişe geçen üç uçak, İzmir Adnan Menderes Havalimanı'na, kendi sorumluluğunda yani kör iniş yaptı. Türkiye Havayolu Pilotları Derneği'nin üyelerince doğrulanan bu gelişme, raporlara yansıtılmadı.

OLAY NASIL YAŞANDI

İzmir Adnan Menderes Havalimanı'ndan 24 Ekim Salı günü 150 yolcusuyla havalanan THY'ye ait Boeing 737-400 uçağı, saat 09.25'de, tam 4 bin metrede bulutlar arasından geçerken, kokpitte çarpışmayı önleyen TCAS (Traffic Alert and Collision Aviodance System-Trafik İkaz ve Çarpışma Uyarıcı Sistemi) uyarı verdi. Cihaz, uçağın aynı rotada uçması halinde 25 saniye sonra aynı seviyede uçan bir başka uçakla çarpışacağını belirtiyordu. Bunun üzerine pilot derhal uçağın tırmanışını durdurarak, büyük bir faciayı önledi.

Bu olayın hemen ardından, kuledeki kontrolör 'board' adı verilen radar ekranını terk etti ve Adnan Menderes Havalimanı'na iniş için alçalmakta olan uçaklar yardımsız kaldı. Uçakların 3'ü kule yardımı almadan kendi sorumluluğunda inişe geçti. Kör inişler, şans eseri başarıyla tamamlandı.

ALMAN PİLOTUN RESTİ

Kontrolörler bu tutumu limana iniş yapmak isteyen her uçağa uygulamak istiyor. Bir Lufthansa uçağının da aynı muameleye maruz kaldığı, Alman pilotun kuleden iniş izni alamayınca ‘rest’ çektiği öğrenildi. Atatürk Havalimanı'na inişe geçen Lufthansa uçağı, kulenin, ‘‘Pist inişe uygun değil, biraz daha bekleyin’’ demesi üzerine, inmekten vazgeçti. Lufthansa pilotunun kuleye, ‘‘Tamam anlaşıldı. Uçağı Atina'ya indiriyorum’’ diye rest çektiği ve alana inmediği iddia edildi.

KÜFÜRLEŞMELER OLUYOR

Olaylar karşısında bir açıklama yapan Türkiye Havayolları Pilotlar Derneği (Türkiye ALPA) Hürriyet'in dünkü manşetini doğrulayarak hava trafik hizmetlerindeki sorunların büyük kazalara neden olabileceğini söyledi.

Havada yolculara sadece bekleme olarak yansıyan olaylarda pilot ve kontrolörler arası küfürleşmelere varan tartışmalar yaşandığı vurgulanırken bu durumun iki tarafın da sinirlerini bozarak havada çok emniyetsiz durumlar yarattığı belirtildi.

SAYILARI YETERSİZ

Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nin 12 Ekim 1998 tarihinde hazırladığı raporda 2001 için kontrolör ihtiyacının 1100 kişi olduğu hedeflenirken bugün kontrolör sayısının 350'yi geçmediği belirtildi. Sayıları yetersizolan kontrolörler normalin 3 katı daha fazla çalışmak zorunda kalıyor.

THY Genel Müdürü Yusuf Bolayırlı

Kuleye söz geçiremiyoruz

KULENİN direnişi yüzünden Türk Hava Yolları'na ait üç uçağın havada çarpışma tehlikesi atlattığının ortaya çıkması üzerine, Türk Hava Yolları Genel Müdürü Yusuf Bolayırlı da kuleyi ‘‘Kanayan yara’’ olarak tanımladı.

Türk-Alman ortaklığı olan SunExpress Havayolları'nın Antalya'da gerçekleştirdiği bir dizi etkinlikle kutladığı 10. kuruluş yıldönümüne katılan Bolayırlı, burada Boeing Bölge Satış Müdürü Aldo Basile, bir grup basın mensubu ile pilotların bulunduğu bir ortamda, İstanbul Atatürk Havalimanı'ndaki kuleden şikayetçi oldu.

Basın mensupları ve havayolu şirketi yetkilileri onuruna verilen yemekteki sohbette, kule görevlilerinin, uçakları sırasıyla değil de, ‘sevdiği’ ve ‘sevmediği’ pilota göre indirdiği ileri sürüldü.

Bir THY yetkilisi, ‘‘Ben bazı kule görevlilerine 1.5 milyar maaş veriyorum. Bu adamlar kenara çekilip oturuyorlar. 375 milyonla yeni işe başlayanlara trafiğe kontrol ettiriyorlar. Diğer bir yöne ise pilotlar arasında ayrımcılık. Kendilerine göre, bazı sevdikleri pilotları hemen pist açıyorlar. Bazılarına da pistin meşgul olduğunu söyleyip tur attırıyorlar’’ dedi.

Bunun üzerine Bolayırlı, ‘‘Kuleye söz geçiremiyoruz. Kurtköy'e gidince görürler'' dedi. Masada bulunan bazı pilotlar, bu uygulamayı sert bir dille eleştirirken, Bolayırlı'nın ‘elinden bir şey gelmediği'ni ima eden konuşması dikkat çekti.

Kara listeye girebiliriz

KASIM ayında Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu ICAO'nun Türkiye'ye denetlemeye geleceğini belirten Türkiye ALPA, eğer gerekli önlemler kısa zamanda alınmazsa geçtiğimiz yıllarda Yunanistan'ın başına gelen olumsuz olayların Türkiye'nin de başına geleceği uyarısında bulundu. Yunanistan'da hava sahasını inceleyen uluslararası kuruluşlar, yetersizlikler nedeniyle 'black star' yani ‘siyah yıldız’ vermişti. Bir anlamda ‘kara listeye alınmak’ sayılabilecek bu durum Yunanistan'ın başta turizm olmak üzere ekonomisini ciddi anlamda olumsuz etkilemişti.

Her gün sadece İstanbul Atatürk Havalimanı için beklemeler nedeniyle en az 750 ton fazla yakıt yakıldığı belirten Türkiye ALPA, bu miktarın önemine dikkat çekti.

Kontrolör: Şartlar düzelsin

KONTROLÖRLERİN devlet memuru olması nedeniyle konuşamadıklarını söyleyen Hava Trafik Kontrolörleri Eski Başkanı Zafer Yapıcı, ‘‘Kadromuz eksik. Çalışma şartları çok ağır. Teknik donanım yetersiz. Bu nedenle kontrolörler üzerlerine risk almak istemiyor ve trafiği yönetmelikte belirtildiği gibi 10 mil (18 kilometre) aralıkla getiriyor. Eskiden risk alıyorduk ve trafik aralığını 5 mil (9 kilometre) olarak uyguluyorduk. Artık kontrolör arkadaşlarımız sorumluluk almak istemiyor’’ dedi.

THY: Uçuşlar gecikiyor

KULE eylemi nedeniyle trafik akışında büyük yavaşlamalar olduğuna dikkat çeken THY yetkilileri, bunun yakıt gideri ve şirket imajı olarak milli havayoluna olumsuz etki yaptığını belirttiler. Ağustos- Ekim aylarını kapsayan dönemde geçen yıl deprem olması nedeniyle karmaşa ve diğer sebeplerden düşen oranların bu yıl daha da kötüye gittiği vurgulandı. Geçen yılla karşılaştırıldığında iç hatlarda zamanında kalkışın yüzde 73'ten 64.6'ya, dış hatlarda ise yüzde 36'dan 31'e düştüğü belirtildi. THY'nin beklemelerden dolayı zararı ise Ağustos'ta 76.826, Eylül'de de 99.636 dolar oldu.