Krize rağmen sanat

Krizde ilk olarak kültür ve sanat bütçelerinin kısıldığı bir sır değil. Peki ekonomik kriz kültür ve sanat etkinliklerini ve organizasyonları nasıl etkiledi? Sponsorlar bu tür etkinliklerden desteklerini çektiler mi? Türkiye'nin en çok ses getiren, en muteber etkinliklerini düzenleyen isimlerine bu soruları sorduk. Hem sorularımızı cevaplandırdılar hem de yaz ve sonbaharı şenlendirecek isimleri müjdelediler. İşte krize ilaç gibi gelecek isimler: Nick Cave and the Bad Seeds, PJ Harvey, Sting, Laurie Anderson, Saint Germain, Fat Boy Slim, Tarkan, Peppino di Capri ve Depeche Mode.

ŞAKİR ECZACIBAŞI (İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı YK Başkanı)

Bienal ve Tiyatro tırpan yedi

İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın düzenlediği beş uluslararası festivalin toplam bütçesinin yüzde 70'i sponsorluk katkılarıyla sağlanıyor; kamu katkısının payı genellikle yüzde 10, gişe geliri payı ise ancak yüzde 20. Ancak, krizin etkileri her festivale farklı yansıdı. Örneğin, film ve müzik festivalleri için kaynak bulma çalışmaları çok daha önceden başlatılmıştı. Uluslararası İstanbul Bienali'ne katılan yapıtlar ve Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali programındaki eserler büyük prodüksiyon giderlerini içeriyor. Bu nedenle Vakfımız bundan böyle Tiyatro Festivali'ni Uluslararası İstanbul Bienali ile dönüşümlü olarak düzenleyecek. Kriz çıktığı andan itibaren yurtdışındaki ilgili ajans, sanatçı ve kurumlarla temasa geçip, durumu anlattık ve destek istedik. ‘‘Nick Cave and the Bad Seeds’’ konserinin 9 Temmuz'da yapılması kesinleşti. Laurie Anderson ve PJ Harvey ile görüşmeler sürdürülüyor. Sting, Celia Cruz ve Omara Portuondo festival programında yer alıyor.

ANKARA SEVDA CENAP AND VAKFI

Desteklerini çeken kuruluşlara kırgınız

Swingle Singers, Sahara Sextet, Zeynep Tanbay Dans Projesi, Septeto Nacional Ignacio Pinerio ve Peppino di Capri 28 Nisan-16 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşecek 18. Uluslararası Ankara Müzik Festivali'nin programında yer alacak isimlerden bazıları. Kriz nedeniyle Vakfımız etkinliklerini tekrar gözden geçirme kararı aldı. Sürekli destekçilerimizden bu yıl için hálá yanıt almadıklarımızın yanı sıra sponsorluğu bırakanlar ve geçmiş yıllardaki katkı düzeylerini yarıya indirenler oldu. Krizden gerçekten etkilenenler için söylenecek bir şey yok. Ancak ortama uyarak desteklerini çeken kuruluşlara gerçekten kırgınız.

GÜVENÇ KILIÇ (Mydonose YK Başkanı)

Elvis savaş günlerinin ürünüdür

Ekonomik verilerden bir tıkanıklığın olacağını tahmin etmiştik ama Başbakanla Cumhurbaşkanı'nın tartışıp, bunun da bir gecede herşeyi altüst edeceğini tahmin edemedik. Yine de bir takım önlemler almıştık. Kriz döneminde ‘‘entertainment’’ sektörü yükselebiliyor. Çünkü insanlarda belirgin bir rahatlama isteği oluyor. Kriz birçok yıldız da yaratabiliyor, Elvis Presley 2. Dünya Savaşı sonrasının ürünüdür mesela. Kriz patladıktan sonra en büyük isim Network sponsorluğuyla getirdiğimiz Joaquin Cortes. Dünyanın en önemli gösteri gruplarından Cirque de Soleil ile ikibuçuk yıldır yazışıyorduk ama bu projeyi askıya almak zorunda kaldık. Sponsorlarımızla ilişkilerimiz devam ediyor ama bazı projeleri rölantiye aldığımızı söyleyebilirim. Kriz bizi dışarıdan şov getirmek yerine dışarıya şov satmaya yöneltti. Bize ait bir proje olan ‘‘Sultans of Dance’’ Mayıs ayında prömiyer yapacak ve Amerika turnesine çıkacak. Tarkan da albümü çıktıktan sonra yurtdışında 30 yurtiçinde 20 konser verecek.

MEHMET GARAN (Fujifilm Festivali)

Herkes fedakárlık yapmalı

Bu krizi ilk kez yaşamıyoruz, daha önce de yaşadık. O krizde de görüldü ki bu işlerde kalıcı olmaya çalışanlar ve bırakmayanlar sonuçta daha çok kazandılar. Bu tür etkinliklerde her şeyi sponsordan beklememek gerekli. Organizasyonları

düzenleyenler daha az para talep etmeli, mekan sahipleri indirim yapmalı, artiste durum açıklanmalı ve düşük bir fiyat beklemeli. Bence herkes kendi ölçüsünde fedakárlık yapmalı.

ATEŞ TEZER (HIP Productions)

Sponsorlarımız çekiliyor

Eylül'de artık gelenekselleşmeşe başlayan Techno ve Dans Festivali'nin dördüncüsü düzenlenecek. Mekan olarak bu yıl yeniden açılacak Maslak'taki 2019 Hangar'ı düşünüyoruz. Bu festivale Dj ve dans müziğinin en önemli isimlerini davet etmeyi düşünüyoruz. Mayıs ayında ilk ayağı Ankara olan Levi's Engineered Jeans Tour'u başlatıyoruz. Bursa, Eskişehir ve İzmir'i dolaşacak ve 2 Haziran'da İstanbul'da sona erecek bu turnenin yıldızları Sneaker Pimps, Hooverphonics ve Talvin Singh olacak. Getirmeyi düşündüğümüz bomba isimlerden bazıları Orbital, Fat Boy Slim, Stereo Mc, Underworld'den Daren Emerson ve Morcheeba. Kriz yüzünden bazı sponsorlarımız çekilme kararı aldı. UB-40 ve Beck konserleri düzenlemeyi düşünüyorduk ama ertelemek zorunda kaldık.

AHMET ULUĞ (Pozitif, Doublemoon, Babylon)

Yabancılardan anlayış bekliyoruz

Akbank Caz Festivali, Fujifilm Festivali, Efes Pilsen Blues Festivali, Pamukbank Gösterileri ve Babylon konserleri devam edecek. Mayıs ayındaki Fujifilm'e Saint Germain ve Gilles Peterson, Ekim ayındaki Akbank Caz Festivali'ne Ahmad Jamaal ve John Scofield gelecek. Sponsorlarımızdan bazıları bütçeyi azalttı. Bazıları bir aydır ortalığın durulmasını bekliyor. Bize gelince; çalışanlarımızın da ciddi katkısıyla önlemler aldık. Bu kadar insanı geçindiren kurumların ayakta kalması çok önemli. İnsanların alım gücü düştüğü için Babylon'un bilet geliri yüzde 40 azaldı. Birlikte çalıştığımız yabancılara krizi açıklıyoruz ve onlardan anlayış bekliyoruz. Zor zamanlarda sanatçılar daha yaratıcı olur. Biz de daha yaratıcı ve daha alternatif programlar yapmaya çalışıyoruz.