Kral açıkladı: Uzanlar’ın pasaportlarını geri aldık

Ãœrdün Kralı Abdullah, "Uzanlar bir yere baÅŸvururlarsa pasaportları konfiske edilecek (el konulacak). Yani artık pasaportları geçerli deÄŸil. Uzanlar Ãœrdün'de deÄŸiller, nerede olduklarını da bilmiyorum" dedi.Ãœrdün Kralı Abdullah Ä°bnül Hüseyin Bin Tallal ile Kızıldeniz kıyısındaki Akabe ÅŸehrinde buluÅŸtuk. Burada, Kral'a ait bir saray var. Saray Akabe Körfezi'nin hemen yan tarafındaki Ä°srail ÅŸehri olan Eliad'a 500 metre mesafede. Yani Ãœrdün Kralı'nın sarayıyla, Ä°srail sınırı dip dibe diyebiliriz. Saray'daki sohbetin siyaset dışındaki renkli taraflarını ve Akabe'ye ait gözlemlerimi yarın yazacağım.ÃœRDÃœN Kralı Abdullah, kamuoyunun merakla beklediÄŸi sorunun cevabını Hürriyet ve CNN Türk'e açıkladı:Daha önce Türkiye'ye çeÅŸitli defalar geldiniz deÄŸil mi?- Evet, gençken çeÅŸitli defalar Türkiye'ye geldim. Babamın vefatından sonra, ilk resmi ziyaretlerimden birini Türkiye'ye yaptım. Türkçe biliyor musunuz?- Birkaç kelime biliyorum. Ama babam Türkçe biliyordu. Çünkü, büyükannem Türk'tü. Cem ve Hakan Uzan'a pasaport verdiniz mi?- Evet Cem ve Hakan Uzan'a, 5 yıl süreli olarak pasaport verdik. Pasaportların süreleri 2004 sonunda bitiyor ancak yetkililere yazı yazdık. Bir yere baÅŸvururlarsa pasaportlarına el konulacak. Böylece Ãœrdün Kralı Abdullah, iki yıldan beri Türkiye'de tartışılan bu soruya en üst düzeyde açıklık getirdi.KÃœRT SORUNUNA ORTA YOL BULMAK GEREKÄ°RÄ°ÅŸte Ãœrdün Kralı Abdullah'a sorduÄŸumuz sorular ve verdiÄŸi cevaplar:Türkiye ile OrtadoÄŸu'nun iliÅŸkilerini nasıl görüyorsunuz?- Türkiye bir dönem, OrtadoÄŸu ile fazla ilgili görünmüyordu. Yüzü daha çok Batı'ya dönüktü. Ancak, Ä°srail- Filistin sorunu ve özellikle Irak'ta meydana gelen olaylardan sonra, ÅŸimdi bölgeyle daha ilgili duruma geldi. Türkiye çok stratejik rol oynayan bir ülke. OrtadoÄŸu'da tarafsız rol oynayabilecek nadir ülkelerden biri. Peki OrtadoÄŸu'nun Türkiye'ye ilgisi nasıl?- Tabii OrtadoÄŸu'nun da Türkiye'ye ilgisi arttı. Yani iki tarafta da birbirine karşı tutum deÄŸiÅŸikliÄŸi baÅŸladı. Bundan sonra politikalarımızı koordine etmeye daha çok ihtiyacımız var. Öyle sanıyorum ki, Türkiye'nin AB üyeliÄŸinden sonra, bu iliÅŸkiler daha da güçlenecektir. Türkiye'nin Avrupa BirliÄŸi ile iliÅŸkileri ve bir gün tam üye olması OrtadoÄŸu'yu etkiler mi?- Hiç şüphesiz, Türkiye'nin AB'ye katılımı, bizler için de çok olumlu sonuçlar doÄŸuracaktır. Avrupa ülkeleri içinde, iyi iliÅŸkilere sahip bir Müslüman ülke elbette önemli yararlar saÄŸlar. Çünkü bu ülke OrtadoÄŸu ile de tarihi ve kültürel iliÅŸkilere sahip. Türkiye'de Ä°slami duyarlılığı daha fazla olan bir partinin iktidara gelmesi, iliÅŸkileri etkiledi mi?- Türkiye'de hükümetlerin deÄŸiÅŸmesi, iliÅŸkilerimizi ve politikalarımızı etkilemez. Eski hükümetlerle de iyi iliÅŸkilerimiz vardı. Åžimdiki hükümetle de var. Kuzey Irak'taki Kürt sorununu nasıl deÄŸerlendiriyorsunuz?- Benim için zor bir soru. Çünkü Ãœrdün'ün bir Kürt sorunu yok. Ancak, hepimiz biliyoruz ki bu, Türkiye, Ä°ran ve Suriye için ciddi bir sorun. Dolayısıyla bir orta yol bulmak gerekiyor. Orta yol ile neyi kastediyorsunuz?- Şöyle izah edeyim. Kürtlerin bugüne kadar edindikleri fiili bir durum var. Özerk bir duruma geldiler. Dolayısıyla bundan geri adım atmak istemeyeceklerdir. Buna karşılık, bölgedeki ülkelerin de bağımsız bir Kürt devletine karşı kesin tavırları var. Ä°ÅŸte, sorun buradan kaynaklanıyor. Yani Amerika'nın çözüm bulması gereken budur. ABD BAÅžKANI TÃœRKÄ°YE'NÄ°N DUYARLILIÄžINI BÄ°LÄ°YORPeki Amerikalılar bunun farkında mı?- Åžu kadarını söyleyeyim ki, ABD BaÅŸkanı, Kürt sorununun Türkiye için ne kadar duyarlı olduÄŸunu biliyor. Irak'ta demokrasi yerleÅŸirken şöyle bir durumdan söz ediliyor. Åžiiler çoÄŸunlukta olduÄŸuna göre, yönetimdeki ağırlık da onların olmalı.- Åžiilerin Irak'ı yönetmesi, senaryolardan biri. Irak'ta üç ayrı gruptan söz ediliyor. Åžiiler, Sünniler ve Kürtler. Ama Kürtlerin de Sünni olduÄŸunu unutmayın. Yani Irak'ın büyük çoÄŸunluÄŸun Åžii olduÄŸunu söylemek yanlış olur. Amerika'nın, Büyük OrtadoÄŸu Projesi hakkında görüşünüz nedir?- Aslında bu refomları bizim kendimiz yapmamız gerekir. Haziran ayında G-8'lerin bir formül empoze etmelerini istemiyorsak, biz bölge ülkelerinin kendi reçetelerini yazmamız gerekir. Bizim için sorun yok. Çünkü biz zaten bir reform programını uyguluyoruz. EÄŸitimde, ekonomide, sosyal hayatta, reformlarımızı uygulamaya baÅŸladık. Göreve geldikten sonra zorluk çektiniz mi?- Babam vefat ettikten sonra, elbette zor anlarım oldu. Ama hemen reformları uygulamaya baÅŸladım. Önce özel sektörle kamu sektörünün temsilcilerini bir araya getirerek, bir arama toplantısı düzenledim. Ä°lk altı saat büyük umutsuzluÄŸa kapıldım. Bu iÅŸi baÅŸaramayacaklarını düşündüm. Ama iki günün sonunda gerçek bir programı ortaya çıkarmaya baÅŸardılar.MEDENÄ°YETLER SAVAÅžI YOK MÃœSLÃœMAN İÇ SAVAÅžI VARBugün geldiÄŸiniz noktada durum nedir?- Şöyle açıklayayım. 1999'da, ABD'ye ihracatımız 14 milyon dolardı. Åžimdi 660 milyon dolara çıktı. Merkez Bankası'nın kasasında, 30-40 milyon dolar para vardı. Bugün bu rezerv üç milyar doları geçti. Sizin istihbaratınız çok iyi. Sizce El Kaide nedir?- Bana göre bir aşırı örgüt. Ama bu örgüt DoÄŸu ile Batı arasında sorun yaratmıyor. Bu Ä°slam'ın kendi içinde bir savaÅŸ. Yani benim tarafımda olursun ya da seni aÅŸağı indiririm. 11 Eylül Ä°slam'ı ve Orta DoÄŸu ülkelerini zayıflattı. Yani El Kaide Ä°slam için bir tehdit oluÅŸturuyor.El Kaide ile mücadele etmek için ne yapmak lazım?- Bu savaşın çeÅŸitli aÅŸamaları var. Tabii ki bunun askeri ve istihbarat yanı var. Bu bir veya iki yıl alabilir. Ä°kinci olarak bu örgütün finansal kaynaklarının kesilmesi geliyor. Ancak asıl önemli olan uzun dönemli mücadeledir ki, bu da eÄŸitimle kazanılır. Bu insanların Kuran'ı yorumlama biçimi Müslümanların çoÄŸunun inancından farklı. Ben daha çok Uzak DoÄŸu ülkelerini düşünüyorum. Orada insanlar Arapça bilmedikleri için baÅŸkaları gelip Kuran böyle diyor dediÄŸi zaman doÄŸrusunu öğrenemiyorlar.Gelecek için ne düşünüyorsunuz?- 11 Eyül biz Müslümanların aynaya bakmasını saÄŸladı. Müslüman dünyanın sessiz çoÄŸunluÄŸu artık sessiz kalmayıp, bunun inandığımız Ä°slam olmadığını söylemeye baÅŸladı. El Kaide ve yandaÅŸları bunu bir medeniyetler çatışması haline getirip Ä°slam'ı zayıflatmak istiyorlar. Benim ÅŸahsi görüşüm ÅŸudur: Müslümanlar bunun DoÄŸu-Batı çatışması deÄŸil, kendi iç savaşı olduÄŸunu öğrenmelidirler. Ãœrdün’de deÄŸillerTürkiye'de herkesin merak ettiÄŸi bir soru var. Siz Cem ve Hakan Uzan'a pasaport verdiniz mi?- Cem ve Hakan Uzan'a, yatırımlarda kolaylık saÄŸlamak üzere her yatırımcıya yaptığımız gibi 5 yıl süreli olarak pasaport verdik. Biz, yatırımcıların buraya gelmelerini kolaylaÅŸtırmak isteriz. Pasaportların süreleri 2004 yılı sonunda bitiyor ancak biz bütün yetkili yerlere yazı yazdık. Pasaportla bir yere baÅŸvurdukları takdirde, pasaportları konfiske edilecek (el konulacak). Yani artık pasaportları geçerli deÄŸil. Bunda sizinle arkadaÅŸlığının rolü oldu mu?- Hayır, bu konuda kiÅŸisel iliÅŸkilerimin hiçbir rolü yoktur. Uzan ailesinin kaçak üyelerinin Ãœrdün'de olduÄŸu söyleniyor. Bu konuda bilginiz var mı?- Size ÅŸunu açıklıkla söyleyebilirim. Ãœrdün'de deÄŸiller. Ama nerede olduklarını da bilmiyorum.Irak'ta etnik savaÅŸ tehlikesi varIrak'ta etnik bir savaşın patlamasından endiÅŸe ediyor musunuz?- Irak'ta bir etnik savaÅŸ tehlikesi var. Aslında herkes bunun farkında ve bunu önlemeye çalışıyor. Böyle bir savaÅŸ bölgeyi nasıl etkiler?- Irak'ın komÅŸularının böyle bir savaÅŸa tahammülü yoktur. Son haftalardaki kanlı olaylar, bu tehlikeyi daha da arttırdı. Hepimiz elimizden geldiÄŸince bu etnik savaşı önlemeye çalışmalıyız. Sizce Amerikalılar Irak'ı anlıyor mu?- Hiç süphesiz Amerika'da da iyi insanlar var. Ama kültürel farklılıklarımız da var. Amerika'daki bazı insanlar buradaki insanları anlamakta güçlük çekiyor. Biz, Türkiye ve öteki komÅŸu ülkeler, Amerikalılara doÄŸruları göstermeliyiz. Amerika'da bazı insanlar dediniz. Bununla kimleri kastettiniz?- Washinton'da farklı çevreler var. Bunlar Saddam sonrası hakkında farklı görüşlere sahiptiler. Pentagon ile ABD DışiÅŸleri Bakanlığı arasındaki koordinasyon iyi çalışmadı. Sizce Saddam'ı devirmek hata mıydı?- Bu sorunu cevabını, bugün deÄŸil, birkaç yıl sonra vermek gerekir. EÄŸer Irak'ta istikrarlı bir devlet kurulur, iÅŸler yoluna girerse, ‘‘Saddam'ı devirmek doÄŸruydu’’ cevabını verebiliriz. Ama bir iç savaÅŸ çıkar, Irak parçalanırsa, o zaman bunun bir hata olduÄŸu sonucuna varacağız. Resmi Gazete’deki Uzanlar kararı Ãœrdün'de yabancı kiÅŸilere pasaport verilmesi iÅŸlemi, Bakanlar Kurulu kararıyla gerçekleÅŸiyor. Ve bu da vatandaÅŸlık iÅŸlemiyle paralel gidiyor. Bu kararlar ayrıca, Ãœrdün Resmi Gazetesi'nde de yayınlanıyor. Resmi Gazete'de yayınlanan kararda Cem ve Hakan Uzan'a vatandaÅŸlık hakkı verildiÄŸi de belirtiliyor. Cem Uzan ‘Pasaportlar photoshopla yapılmış’ diyorduGENÇ Parti Genel BaÅŸkanı Cem Uzan, Ãœrdün vatandaşı olduÄŸu ve pasaportu bulunduÄŸu iddialarını hep reddetti. Uzan, pasaportlarının fotokopileri 5 ÅŸubat 2004 tarihinde Hürriyet'te yayınlanınca da, bunların ‘‘Photoshop'la bilgisayarda yapıldığını’’ öne sürmüş, Ä°ddiaları iftira olarak nitelemiÅŸti. Cem Uzan adına Star Gazetesi'ne yazılı açıklama yapan avukatı, ‘Bu basın ahlak kurallarına yakışmayan giriÅŸim, Ãœrdün devletinin resmi belgeleriyle yalanlanmıştır. Genç Parti Genel BaÅŸkanı Cem Uzan'ın Ãœrdün pasaportu bulunmamaktadır’ demiÅŸti.Yarın geliyorAkabe Sarayı’nda ErtuÄŸrul Özkök’le görüşen Kral Abdullah Ä°bnül Hüseyin Bin Tallal resmi temaslarda bulunmak üzere iki günlük gezi için yarın Türkiye'ye gelecek. Â