Korunacak tanığa 0 kilometre hayat
Güncelleme Tarihi:
Nuray BABACAN / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Kasım 20, 2007 00:00
Kısa süre içinde yasalaşması beklenen Tanık Koruma Tasarısı, Hollywood filmlerini aratmayan birçok uygulamayı kapsayacak. Tanıklar estetik ameliyat olabilecek, duruşmalarda sesleri değiştirilecek, koruma, silah verilecek, kimlikleri tamamen yeniden ’yaratılacak’, yeni iş bulunacak. Masraflar ise örtülü ödenekten karşılanacak.
HOLLYWOOD filmlerinde sık sık konu edilen ’Tanık Koruma Programları’ Türkiye’de de uygulanacak. Bu olanaktan, suç örgütlerinin çökertilmesine ilişkin ayrıntılı bilgi verenler yararlanabilecekler. Geçen yasama döneminde çok tartışılan Tanık Koruma Tasarısı, sınır ötesi operasyon ve PKK terörünün yoğun biçimde konuşulduğu bir dönemde yasalaşacak. Masrafı, İçişleri Bakanlığı bütçesine konulacak örtülü ödenekten karşılanacak tasarı, şu hükümleri içeriyor:
YAKINLARA KORUMA Program, ’ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve üst haddi on yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlar, kanunun suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla kurulan bir örgütün veya terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda’ uygulanacak. Bu kişilerin, ’nişanlısı, evlilik bağı kalmasa bile eşi, kan hısımlığından veya kayın hısımlığından üst veya altsoyu, üçüncü derece dahil kan veya ikinci derece dahil kayın hısımları ve evlatlık bağı bulunanlar ile yakın ilişki içerisinde olduğu kişiler’ de tanık koruma tedbiri kapsamına alınacak.
GİZLİ TUTULACAK Tanık koruma programından yararlananların, kimlik ve adres bilgileri kayda alınarak gizli tutulabilecek. Kendisine yapılacak tebligatlara ilişkin ayrı bir adres tespit edilecek tanıklar, davalarıyla ilgili duruşmalarda hazır bulunmayabilecek ya da ses veya görüntüleri değiştirilerek özel ortamda dinlenebilecekler. Tutuklu veya hükümlü olanlar, durumlarına uygun ceza infaz kurumu ve tutukevlerine yerleştirilecekler. Koruma altına alınan tanıklara ayrıca fiziki koruma sağlanacak, silah ruhsatı verilebilecek. Kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi ve düzenlemesi yapılabilecek. Adli sicil, askerlik, vergi, nüfus, sosyal güvenlik ve benzeri bilgi ve kayıtlarının değiştirilmesi sağlanabilecek.
YENİ BİR HAYAT Nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport, evlilik cüzdanı, diploma ve her türlü ruhsat gibi resmi belgeleri yeniden düzenlenebilecek. Taşınır ve taşınmaz mal varlığıyla ilgili haklarını kullanmasına yönelik işlemler yapılacak. Geçici olarak geçimini sağlama amacıyla maddi yardımda bulunulabilecek. İşe yerleştirilmesi veya çalışan kişinin iş yerinin ya da alanının değiştirilmesi sağlanabilecek.
YURTDIŞI DAHİL Öğrenim görenin devam etmekte olduğu her türlü eğitim ve öğretim kurumunun değiştirilmesi yapılacak. Yurt içinde başka bir yerleşim biriminde yaşaması temin edilebilecek. Uluslararası anlaşmalara ve karşılıklılık ilkesine uygun şekilde, geçici olarak başka bir ülkede yerleştirilmesi yapılabilecek. Estetik cerrahi yoluyla fizyolojik görünümün değiştirilmesi ve buna uygun kimlik bilgilerinin yeniden düzenlenmesi yapılabilecek. Bu tedbirlerden biri veya birkaçı aynı anda uygulanabilecek.
KARARI KURUL VERECEK Tanık Koruma Tedbiri kararları; soruşturma evresinde, Cumhuriyet savcısı veya tanığın istemi üzerine sulh ceza hakimi tarafından; kovuşturma evresinde, Cumhuriyet savcısı veya tanığın istemi üzerine veya resen mahkemece verilecek. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, tedbirlerin alınmasına tanığın istemi üzerine veya resen cumhuriyet savcısı karar verebilecek. Koruma tedbirlerinin süresine, şekline, bu tedbirlerin kaldırılmasına veya tedbirlerin sürmesine. makam ve mercilerce resen veya hakkında tedbir uygulanan kişinin istemi üzerine kararın uygulandığı tarihten başlamak üzere ve en geç birer yıl aralıklarla karar verilecek. İçişleri Bakanlığı bünyesinde Tanık Koruma Kurulu oluşturulacak.
Arnold’un ’Silici’ filmi gibi olacak
TANIK Koruma Tasarısı, Arnold Schwarzenegger’in canlandırdığı, tanık koruma programına katılanları koruyan ve kimliklerini tamamen silerek yeni bir ’hayat’ sağlayan hükümet ajanı ’John Kruger’ karakterini gerçek hale getirecek. ’Silici (Eraser)’ filminde Kruger, yeni bir süper silahın yanlış ellere geçmesi için yapılan pazarlıklara tanıklık eden bir kadını (Vanessa Williams) koruyordu.
YAKINLARA KORUMA Program, ’ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve üst haddi on yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlar, kanunun suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla kurulan bir örgütün veya terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda’ uygulanacak. Bu kişilerin, ’nişanlısı, evlilik bağı kalmasa bile eşi, kan hısımlığından veya kayın hısımlığından üst veya altsoyu, üçüncü derece dahil kan veya ikinci derece dahil kayın hısımları ve evlatlık bağı bulunanlar ile yakın ilişki içerisinde olduğu kişiler’ de tanık koruma tedbiri kapsamına alınacak.
GİZLİ TUTULACAK Tanık koruma programından yararlananların, kimlik ve adres bilgileri kayda alınarak gizli tutulabilecek. Kendisine yapılacak tebligatlara ilişkin ayrı bir adres tespit edilecek tanıklar, davalarıyla ilgili duruşmalarda hazır bulunmayabilecek ya da ses veya görüntüleri değiştirilerek özel ortamda dinlenebilecekler. Tutuklu veya hükümlü olanlar, durumlarına uygun ceza infaz kurumu ve tutukevlerine yerleştirilecekler. Koruma altına alınan tanıklara ayrıca fiziki koruma sağlanacak, silah ruhsatı verilebilecek. Kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi ve düzenlemesi yapılabilecek. Adli sicil, askerlik, vergi, nüfus, sosyal güvenlik ve benzeri bilgi ve kayıtlarının değiştirilmesi sağlanabilecek.
YENİ BİR HAYAT Nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport, evlilik cüzdanı, diploma ve her türlü ruhsat gibi resmi belgeleri yeniden düzenlenebilecek. Taşınır ve taşınmaz mal varlığıyla ilgili haklarını kullanmasına yönelik işlemler yapılacak. Geçici olarak geçimini sağlama amacıyla maddi yardımda bulunulabilecek. İşe yerleştirilmesi veya çalışan kişinin iş yerinin ya da alanının değiştirilmesi sağlanabilecek.
YURTDIŞI DAHİL Öğrenim görenin devam etmekte olduğu her türlü eğitim ve öğretim kurumunun değiştirilmesi yapılacak. Yurt içinde başka bir yerleşim biriminde yaşaması temin edilebilecek. Uluslararası anlaşmalara ve karşılıklılık ilkesine uygun şekilde, geçici olarak başka bir ülkede yerleştirilmesi yapılabilecek. Estetik cerrahi yoluyla fizyolojik görünümün değiştirilmesi ve buna uygun kimlik bilgilerinin yeniden düzenlenmesi yapılabilecek. Bu tedbirlerden biri veya birkaçı aynı anda uygulanabilecek.
KARARI KURUL VERECEK Tanık Koruma Tedbiri kararları; soruşturma evresinde, Cumhuriyet savcısı veya tanığın istemi üzerine sulh ceza hakimi tarafından; kovuşturma evresinde, Cumhuriyet savcısı veya tanığın istemi üzerine veya resen mahkemece verilecek. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, tedbirlerin alınmasına tanığın istemi üzerine veya resen cumhuriyet savcısı karar verebilecek. Koruma tedbirlerinin süresine, şekline, bu tedbirlerin kaldırılmasına veya tedbirlerin sürmesine. makam ve mercilerce resen veya hakkında tedbir uygulanan kişinin istemi üzerine kararın uygulandığı tarihten başlamak üzere ve en geç birer yıl aralıklarla karar verilecek. İçişleri Bakanlığı bünyesinde Tanık Koruma Kurulu oluşturulacak.
Arnold’un ’Silici’ filmi gibi olacak
TANIK Koruma Tasarısı, Arnold Schwarzenegger’in canlandırdığı, tanık koruma programına katılanları koruyan ve kimliklerini tamamen silerek yeni bir ’hayat’ sağlayan hükümet ajanı ’John Kruger’ karakterini gerçek hale getirecek. ’Silici (Eraser)’ filminde Kruger, yeni bir süper silahın yanlış ellere geçmesi için yapılan pazarlıklara tanıklık eden bir kadını (Vanessa Williams) koruyordu.