Korona da deprem gibi olacak

PROF. DR. ARİF VERİMLİ (Psikiyatrist): Deprem örneği vermek isterim. 1999 depreminde etkilenen popülasyon ilk bir ay yüzde 100’dü. İki yıl sonra oran yüzde 50’ye düştü. 20 sene sonra yüzde 3-5 gibidir. Oysaki depremde hasar ve zarar görenler, göçük altından çıkanlar, yakınlarını kaybedenler her gün ve her an o acıyı duyarlar. COVID-19 için de böyle olacak. Bu hastalığı bizzat yaşayan, yakınını kaybedenler kronikleşmiş anksiyete bozukluğu yaşayacaklar ve unutmaları mümkün olmayacak.

İLAÇLARA DEVAM EDİN

Sevim ÇİLİNGİR soruyor: 65 yaşındayım. Kalbimde bir stent var. İlaç olarak ‘beta bloker’ ve kan sulandırıcı kullanıyorum. Bu ilaçları kullanmamda sakınca var mı? Tansiyon ilaçları vücut direncini düşürür mü?

PROF. DR. MELİH US (Kalp Damar Cerrahi Uzmanı): Öncelikle stentli hastalar doğrudan risk grubunda. Ancak kullandığınız ilaçlar için bir uyarı yok. Mutlaka kullanmaya devam edin lütfen. Bilakis, tansiyon ilaçları, işleyişinde iyi katkısı olduğu için vücudun direncini yükseltir. Bu arada kolesterol ilacınızı kullanmayı da unutmayın. En önemli konulardan birisi de kan sulandırıcılar… Çünkü koronavirüsün pıhtılaşma mekanizmasını kötü anlamda etkilediğini biliyoruz. Hatta hastanede yatan grupta pıhtıdan korumak için kan sulandırıcı vermemize rağmen hastaların yüzde 30’unda atar veya toplardamar sisteminde pıhtı oluşuyor.

COVID-19 OLABİLİRSİNİZ

Çağla KARATAŞ soruyor: 2 Ocak’ta titreme, yüksek ateş, çok şiddetli eklem ağrısı, çok şiddetli boğaz ağrısı ve kuru öksürük şikâyetiyle Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Acil Servisi’ne gittim. İnfluenza testi ve kan sayımı yapıldı. İnfluenza negatif çıktı. Kan sayımında crp yüksekti, WBC normaldi, lenfositler düşmüş, netrofiller artmıştı. Damardan vitamin ve ağrı kesici verdiler. Antibiyotik tedavisine başladılar. Benden bir gün sonra eşimde de aynı belirtiler oldu. Sadece onun öksürüğü benden fazlaydı. Sonuçta üç gün yüksek ateş ve kas ağrıları ile geçti. Bir hafta sonunda ancak iyileştik. Ama öksürük çok uzun sürdü. Bu süre zarfında aile büyüklerimizle hiç görüşmedik. O zamanlar COVID-19 salgını burada yoktu. Ancak eşim işi nedeniyle yurtdışından gelen kişilerle birkaç toplantı yapmıştı. Sizce biz o dönemde bu hastalığı geçirmiş olabilir miyiz?

PROF. DR. İSMAİL BALIK (Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi): Sayın Karataş, hem yurtdışı temas, hem de hastalık hikâyeniz COVID-19 ile uyumlu. Antikor testiyle geçirdiğiniz hastalığın kesin teyidi yapılabilir. Alo184 hattını arayarak Sağlık Bakanlığı’nın salgın takip ve analiz çalışmasına katkıda bulunmanız bir vatandaşlık görevidir!

UÇAKLA TEMİZLİĞE GEREK YOK

Dinçer BEKEN soruyor: Bursa’nın İnegöl ilçesinde yaşayan bir harita ve kadastro mühendisiyim. Takip ettiğim kadarıyla Sağlık Bakanlığı coğrafi bilgi sistemi tabanlı virüs takip programı oluşturmuş. En azından büyük şehirlerde virüsün yoğun olduğu bölgelerde uçaktan dezenfekte işlemi yapılabilir mi? Yayılım hızı düşürebilir mi?

PROF. DR. AYNUR EREN TOPKAYA (Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı): Belediyeler açık alanların dezenfeksiyonu için bazı uygulamalar yapıyor. Uçak ile yapılması şu an için gerekli değil. Açık alanların, dezenfektan püskürtülerek dezenfekte edilmesini de önermiyoruz. Ancak kalabalıkta insanların ellerinin sıkça dokunduğu yürüyen merdivenlerin elle tutulan bantları, asansör düğmeleri, toplu taşımalarda ellerle tutulan yerlerin dezenfektan ile silinmesi doğru bir uygulama olur.

SİZ SORUN HOCALAR YANITLASIN

Alanında uzman, çok değerli hocalardan oluşan Hürriyet Bilim Kurulu, her gün koronavirüs ve salgınla ilgili sorularınıza cevap veriyor. Sorularınızı hurriyetbilim@hurriyet.com.tr adresine veya 0 530 054 44 84 numaralı WhatsApp hattına isim ve soyisminizi yazarak yollayabilirsiniz.