Koreliler Türk Edebiyatı’nı Nan A sayesinde okuyor

Hankuk Ãœniversitesi Yabancı Diller Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi Prof. Nan A Lee, hayli teláşlıydı Seul'de kendisini ziyaret ettiÄŸimiz gün. Çünkü, son çevirisi yani Zülfü Livaneli'nin ‘‘EngereÄŸin Gözündeki KamaÅŸma’’ adlı romanı yeni gelmiÅŸti matbaadan. Orhan Pamuk'un ‘‘Yeni Hayat’’ı ile Ahmet Altan'ın ‘‘Tehlikeli Masallar’’ının Korece baskıları da yine Nan A Lee imzasını taşıyor. Korece'den Türkçe'ye de ‘‘Kore Öyküleri’’ adı altında yedi hikáye çeviren Nan A Lee, ÅŸimdilerde Orhan Pamuk'un ‘‘Benim Adım Kırmızı’’ romanı üzerinde çalışıyor. Türkiye ve Türkçe ilgisi nasıl baÅŸladı sizde?-Ben lisedeyken, benim amcam Ankara'daki Kore Sefareti'nde Askeri AteÅŸe olarak görevlendirilmiÅŸti. Gerçi ben Türkiye ile ilgili tarih kitaplarından bir ÅŸeyler öğrenmiÅŸtim ama o kadar da merak duymamıştım. Lise ikinci sınıftayken amcam Türkiye'ye gitti. Orada bir sene kaldı. Türkiye üzerine bol bol bilgi verdi bana, fotoÄŸraflar yolladı. Hankuk Ãœniversitesi'nde böyle bir bölüm olduÄŸunu da yine amcamdan öğrendim. Amcam, ‘‘Türk edebiyatı üzerinde çalışan kimse yok. Sen edebiyata yatkınsın, Ä°stersen bu bölüme gir’’ dedi. Ben de girip kazandım. Ä°kinci sınıfta gidip bir sene Türkiye'de kaldım. Hem ‘‘Okuyabilir miyim?’’ diye araÅŸtırma yaptım, hem de Türkçe kursuna giderek dilimi geliÅŸtirmeye çalıştım. Sonra dönüp mezun oldum ve hemen doktora için Türkiye'ye gittim. Türkiye'yi ve Türkler'i sevmiÅŸ miydiniz ilk gidiÅŸte?- Hem de çok. Siz áşık oldum diyorsunuz ya, ben de adeta áşık oldum Türkiye'ye. Ä°lk kez gittiÄŸimde 1986'ydı. Türk ve Kore ekonomisi aÅŸağı-yukarı aynıydı. Kore'de ne kadar harcarsam, Türkiye'de de o kadar harcıyordum ben. Sonra durum deÄŸiÅŸti. Bu arada Ahmet Hamdi Tanpınar'ın, Yahya Kemal'in, YaÅŸar Kemal'in kitaplarını okudum. Åžimdiki gibi çabuk okuyamasam bile, sözlüğe baka baka okuyordum. Türk edebiyatında roman bizden daha çok geliÅŸmiÅŸti. Edebiyata ilginiz nereden kaynaklanıyor, siz de bir ÅŸeyler yazıyor musunuz?-Lisedeyken denemeler yazıp yayınlıyordum. Ayrıca çok kitap okurdum. Ailem köyde oturuyordu ama annem okumam için beni Seul'e yollamıştı. Burada akrabalarımın yanında kalırken baÅŸka yapacak bir ÅŸeyim olmadığı için hep kitap okuyordum. Edebiyata ilgim 8-10 yaÅŸlarımda baÅŸladı diyebilirim.Peki neden Peyami Safa üzerinde çalıştınız, özel bir nedeni var mı?-Ä°stanbul Ãœniversitesi'nde yüksek lisansımı yaparken, Türk toplumunun DoÄŸulu mu Batılı mı olduÄŸu üzerinde düşünmeye baÅŸladım. Zaten Türkiye'de Tanzimat'tan beri gündemde olan en önemli mesele, kimlik meselesiydi. Hálá gündemde üstelik. DoÄŸu-Batı meselesi üzerinde duran yazarları araÅŸtırırken karşıma Peyami Safa çıktı. Onun üzerinde çalıştım. Tezim Ötüken Yayınları tarafından yayımlandı. PAMUK'U ÇEVÄ°RMEK ZOROrhan Pamuk'u da bu nedenle tercih ettiniz galiba?-Evet, doÄŸru. Zaten o sırada Orhan Pamuk'un Beyaz Kale'si Ä°ngilizce'den Korece'ye çevrilmiÅŸti ve son düzeltmelerini yapmam için bana verdiler. Ben yanlışlarını düzelttim. 1999 yılında yayınevi bana Yeni Hayat'i çevirmemi teklif etti. Ben de kabul ettim. Åžimdi de Benim Adım Kırmızı üzerinde çalışıyorum. Bu kitapları yayımlayanlar Kore'nin büyük yayınevleri. Orhan Pamuk çevirmek kolay mı sizce?-Ben çok zorlandım. Sadece çevirip geçmekle olmuyor. Türk kültürüyle ilgili pek çok ayrıntı var ve siz onları da karşılamak zorundasınız. Onları açıklamazsınız kitap anlaşılmaz ki. Ben bunları bölümde ders kitabı olarak da okutuyorum. Seçmeli olarak bu dersleri alanlar yani Türk kültürüne fazla áşina olmayanlar anlamakta zorlanıyorlar. Bunun için ben önce Türk toplumunun yapısı ve DoÄŸu-Batı meselesi üzerinde uzun uzun duruyorum. Sonra Orhan Pamuk'a geçiyoruz. Orhan Pamuk'la birlikte ders kitabı olarak okuttuÄŸunuz baÅŸka yazarlar var mı?-Peyami Safa var, Ahmet Altan var. Livaneli'nin kitabı çıktı. Onu da okutacağım. Sinema ve Edebiyat dersinde de Yılmaz Güney'in Yol filmini gösterdik. Çok beÄŸenildi. Yılmaz Güney Kore'de çok iyi tanınan bir sinemacı. Beni ilgilendiren siyasi yönü deÄŸil. Ben Yol filminde kadın meselesi üzerinde duruyorum. Orhan Pamuk'la nasıl tanıştınız?-Orhan Pamuk'la münasebetimiz Yeni Hayat'ın Korece'ye çevrilmesi döneminde baÅŸladı. Zaten benim Orhan Pamuk üzerinde akademik çalışmalarım vardı. Bunları kendisine yolladım. Kitapları hakkında Kore gazetelerinde yazılar çıkıyordu, onları da biriktirip yolladım. Bu sefer Türkiye'ye gidiÅŸimde de aradım. BuluÅŸup bir akÅŸam yemeÄŸi yedik. Edebiyat dünyasında olup bitenler hakkında sohbet ettik. Türkçe'ye çevireceÄŸiniz yeni bir Koreli yazar var mı?- Var. Kore Öyküleri kitabında Karlı Yol adlı hikáyesi yer alan Chung Jun Lee'nin yedi öyküsünü çeviriyorum. Yakında Türkçe'de basılacak. Jun Lee'nin bütün romanları ve öyküleri Ä°ngilizce, Almanca, Fransızca gibi belli baÅŸlı dillere çevrildi ve çok sattı. Türkçe'de bu kitabın çok sevileceÄŸini sanıyorum. Siz iki ülkeyi de, iki kültürü de yakından tanıyorsunuz. Kore kültürü ile Türk kültürü arasında ortaklıklar var mı?-Siz on gündür buradasınız, ben de Türkiye'de toplam 11 sene bulundum. GençliÄŸimi orada geçirdim diyebilirim aslında. Ortak noktalar o kadar fazla ki. Aslında yayıncım Türkiye'de yaÅŸadığım 11 sene ile ilgili bir kitap istedi benden. Neler hissettiÄŸimi, neler yaÅŸadığımı yazmamı istedi. Maalesef vaktim olmadığı için yazamadım. Türklerle Koreliler'in düşünce yapısı aynı. Ama bunu anlamak için Türkler'in DoÄŸulu mu yoksa Batılı mı olduÄŸu sorusuna cevap vermeniz gerekir. Bence DoÄŸulu. Çünkü sizde Avrupalı zihniyeti yok. SEVDİĞİM TÃœRKLERMehmet EroÄŸlu'nu çok beÄŸenirim ben. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın çok ayrı bir yeri vardır benim için. Günümüzden Orhan Pamuk'u ve Adalet AÄŸaoÄŸlu'nu çok severim. YaÅŸar Kemal'i de çok beÄŸenirim. NEDEN ÇİNLÄ°LER, JAPONLAR TÃœRK EDEBÄ°YATI OKUMASIN?Kore'de Kore edebiyatının dünyaya tanıtılması amacıyla kurulmuÅŸ vakıflar var. Her türlü projeyi destekliyorlar. Kore Öyküleri'ni Türkçe'ye çevirirken bu vakıf destekledi beni. KeÅŸke Türk edebiyatını dünyaya tanıtmak için da böyle vakıflar kurulsa. Ne Orhan Pamuk, ne de Ahmet Altan Japonca'ya, Çince'ye çevrilmiÅŸ deÄŸil. Neden Çinliler veya Japonlar Türk romanı okumasın? Türk edebiyatı dünyada tanınsın istiyorum ben.ÖĞRENCÄ° JA-RYONK LEE TARKAN VE TEOMAN HAYRANI Neden Türk Dili bölümünü seçtiniz?-Lisedeki öğretmenim tavsiye etti bana. Peki Türkiye hakkında bir ÅŸeyler biliyor muydunuz daha önce?-Pek bilmiyordum doÄŸrusu. Biraz Türkçe öğrendikten sonra Türkiye'ye gidip geldim. Ankara'da Tömer'de beÅŸ ay okudum.Memnun musunuz Türkçe'yle, Türkiye ile ilgilenmekten?-Türklerle tanıştıktan sonra daha çok sevdim. Türkler Koreli gibi. Türkçe olarak neler okuyorsun?- Aziz Nesin'in komik kitaplarını okudum. Nan A Hoca’nın çevirdiÄŸi Tehlikeli Masallar'ı okudum. Yeni Hayat'ı okudum. Okulu bitirince ne yapmayı düşünüyorsun?- Türkiye ile ticaret yapan pek çok ÅŸirket var. Onların birinde çalışabilirim. Türkiye'de çalışmayı da tercih ederim. Â