Kopenhag'da soluk kesen diplomasi

Sabah saatlerinde Başbakan Abdullah Gül, Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Pat Cox ile biraraya geldi.

Radisson Sas Oteli'nde 1,5 saat süren kahvaltılı görüşmeye, Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış da katıldı. Gül, görüşme sonrasında basın mensuplarının sorularını yanıtlamadı.

Bu görüşmenin ardından Başbakan Gül, AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, Yunanistan Başbakanı Kostas Simitis ve Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu ile saaat TSİ 12:10'da biraraya geldi.

Başbakan Gül, TSİ saat 14:00'te İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ve saat 18:00 sularında da İngiltere Başbakanı Tony Blair'le görüşecek.

Gül'ün yarın da Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ve Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ile ortak görüşme yapması bekleniyor. Gül, yarın ayrıca, Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende ile de biraraya gelecek.

Gül'ün Blair ile görüşmesine AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılacak.

İki gün sürecek olan Kopenhag Zirvesi, AB üyesi liderlerin bu akşamki akşam yemeği ile başlıyor. Avrupa Birliği liderleri, tarihinin en büyük genişlemesi için toplanırken, Türkiye AB'ye tam üye olmak için kesin tarih alma peşinde koşuyor. Son ana kadar bu yönde adımlar atan ve görüşmeler sürdüren Türkiye 2004 yılına kadar müzakerelerin başlamasını istiyor.

YUNANİSTAN VE BELÇİKA 2003 SONU DİYOR

Aralık 2004'te müzakere tarihinin değerlendirilmesi ve müzakerelerin 1 Temmuz 2005'te başlaması ile ilgili Paris-Berlin önerisinin, AB ülkeleri içinde giderek ağırlık kazanması, Atina'yı telaşlandırdı. Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu, Kopenhag zirvesinde Türkiye'ye 'ipleri koparacak' bir tavır yerine, Aralık 2003'te yapılacak Roma Zirvesi için randevu tarihi verilmesi için 14'ler nezdinde girişim yaptığını açıkladı. Kopenhag belgesinde sadece Aralık 2003'ün zikredilmesini istedi. Ancak belgede vurgulanmamak koşuluyla müzakerelerin de 2004 içinde başlatılmasını önerdi.

Öte yandan Belçika DışiÅŸleri Bakanlığı, Kopenhag zirvesine sunulmak üzere bir belge hazırladı ve bu tarihin Aralık 2003'e çekilmesini talep etti. Belçika DışiÅŸleri Bakanı Louis Michel, Almanya ve Fransa'nın önerisine yönelik Türk itirazlarını anlayışla karşıladığını belirterek, Türkiye'nin Kıbrıs ve AGSP konularında ‘‘yapıcı’’ tutum içine girmesi halinde giriÅŸimlerinin AB içinde taraftar bulabileceÄŸini söyledi. Â

BUSH RASMUSSEN'Ä° ARADI

Bush, AB Dönem Başkanı Danimarka'nın Başbakanı Anders Fogh Rasmussen'i telefonla aradı. Rasmussen'in bürosundan yapılan açıklamada, ‘‘Görüşmenin ana maddesi Türkiye'nin gelecekteki AB ilişkileri oldu’’ denildi. Rasmussen, Bush'a, Danimarka'nın Türkiye ile ilgili önerisini AB liderlerine zirve yemeğinde sunacağını söyledi.

VERHEUGEN: TÜRKİYE 2013’TE TAM OLABİLİR

AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Günter Verheugen, Fransız La Croix Gazetesi'nde yayınlanan demecinde, 2013'ü Türkiye'nin ‘‘ilk olası katılım tarihi’’ olarak niteledi. ‘‘Geleceğimizi düşünmenin zamanı gelmiştir. İki temel soruya yanıt vermek durumundayız: Türkiye'nin AB'deki yeri ne olacaktır? AB, Türkiye'yi bünyesinde nasıl hazmedebilir’’ sorularını soran Verheugen, Fransa ve Almanya'nın, Türkiye ile tam üyelik müzakerelerinin 2005'te başlatılması önerisini ‘‘AB katılım koşullarına uyumlu’’ bulduğunu söyledi. Verheugen, ‘‘Türkler, bir yasanın çıkarılmasının yeterli olduğu görüşünden hareket ediyorlar. Oysa bunların günlük hayatta uygulanması önemlidir’’ diye konuştu.
 
TÃœRKÄ°YE'NÄ°N TAVRI: ARA FORMÃœL HAYAL KIRIKLIÄžI OLUR

Başbakan Abdullah Gül, Kopenhag Zirvesine bir gün kala Le Monde gazetesinin dünkü baskısında yayınlanan makalesinde Türkiye'nin gerçekleştirdiği reformların katılım müzakerelerin derhal başlaması için yeterli temeli oluşturduğunu belirterek "Bu nedenle, Türkiye'ye kesin bir müzakere tarihi verilmesi dışındaki arayış ve formüller Hükümetimin ve halkımın beklentileri karşılamaktan uzak kalacak, hayal kırıklığı yaratacak, teşvik edici olmayacak" uyarısını yaptı.

Gül, AB'nin Kopenhag zirvesinde tarihinin en büyük genişleme sürecinde karar aşamasına geleceğine dikkat çekerek "Türkiye'ye Kopenhag zirvesinde katılım müzakerelerine derhal başlaması için kesin bir tarih verilmesi 3 asırlık bir tarihsel fonda, 40 yıllık bir geçmişe dayanan Türkiye-AB ilişkilerini güvence altına alacaktır" dedi.
 
ZİRVE İÇİN 15 MİLYON DOLAR HARCANDI

Kopenhag'daki AB Zirvesi'nin Danimarka'ya maliyeti 15 milyon Euro. Dönem başkanlığı boyunca sadece Dışişleri Bakanlığı'nın yapmış olduğu harcama ise 50 milyon Euro'yu aştı.

Zirvenin yapılacağı Bella Center binasında Türkiye'ye en büyük toplantı odası ayrıldı. AB Dönem Başkanı Danimarka Başbakanı'nın isteği üzerine zirveyi takip edecek Türk gazeteci sayısı tespit edildi. Gazeteci sayısının 200'e yakın olduğunu öğrenen Başbakan Rasmussen en büyük basın odasının Türkiye'ye tahsis edilmesi talimatını verdi.

Danimarka Kraliçesi Margrethe II liderler için bir resepsiyon veriyor. Ayrıca Başbakan Anders Fogh Rasmussen, Dışişleri Bakanı Per Stig Möller ve AB'den sorumlu Bakanı Bertel Haarder, liderlere yemek veriyorlar.

ZÄ°RVE PROGRAMI

AB Kopenhag doruğu, bugün akşam saatlerinde Bella Center'da başlayacak. İki gün sürmesi planlanan doruk, liderlerin Bella Center'da bir araya gelmelerinden sonra 19.00'da Konvansiyon Başkanı Valerie Giscard D'Estaing ile yapacakları toplantıyla açılacak.

Kopenhag'da ilk akÅŸam, devlet ve hükümet baÅŸkanlarıyla dışiÅŸleri bakanlarının birlikte yiyecekleri akÅŸam yemeÄŸiyle sona erecek.Â

Liderler, Kopenhag'da ikinci güne bu kez Avrupa Parlamentosu baÅŸkanıyla bir araya gelerek baÅŸlayacaklar, ardından ilk çalışma toplantısına geçecekler ve gündemde yer alan maddeleri görüşmeye baÅŸlayacaklar.Â

Kopenhag'da yarın öğleden sonra yapılacak ikinci çalışma oturumundan sonra liderler, müzakere süreçlerini tamamlayan 10 aday ülkenin temsilcileriyle bir araya gelecekler.Â

AB liderlerinin geleneksel aile fotoÄŸrafı çekiminden sonra da Danimarka Kraliçesi Margrethe ve Prens Henrik, konuklara Christiansborg sarayında resepsiyon verecek.Â

Konuklar, daha sonra Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen'in ev sahipliğini yaptığı akşam yemeğine katılacaklar. Yemeğin ardından zirve de resmen sona ermiş olacak.

ANA GÃœNDEM GENÄ°ÅžLEME

DoruÄŸun en önemli gündem maddesini geniÅŸleme oluÅŸturuyor. AB bir yandan Kıbrıs Rum yönetimi, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya'yı bünyesine dahil etmeye hazırlanırken, Romanya ve Bulgaristan'ın AB süreçlerine iliÅŸkin deÄŸerlendirme yaparak, tam üyelik çerçevesinde bu ülkeler için yeni yol haritaları belirleyecek. AB ayrıca Türkiye için bir sonraki adımın ne olacağına karar verecek.Â

Kopenhag'da 10 ülkenin üyeliÄŸe davet edilmesi bekleniyor. Ãœyelik anlaÅŸmalarını Nisan ayında Atina'da imzalayacak olan 10 ülkenin gerekli prosedürleri tamamlayarak üye olmalarının 2004 Mayıs ayına kadar süreceÄŸi tahmin ediliyor.Â

Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg'un 1957'de temelini attıkları AB, kuruluşundan itibaren beşinci kez genişlemeye hazırlanıyor.

ÖTEKİ GÜNDEM:  GENİŞLEYEN AB'DE KURUMLARIN İŞLEYİŞİ

Kopenhag DoruÄŸu'nun gündem maddeleri arasında, Konsey'in 25 üyeli birlik içinde nasıl iÅŸleyeceÄŸi konusu da bulunuyor. Sevilla zirvesinde, geniÅŸlemenin ardından baÅŸkanlığın iÅŸleyiÅŸinin yeniden belirlenmesi yönünde çalışmalar yapılması ve Kopenhag'da buna iliÅŸkin bir rapor sunulması kararlaÅŸtırılmıştı. Bu çerçevede Kopenhag'da AB devlet ve hükümet baÅŸkanları, Danimarka'nın baÅŸkanlığında neler yapıldığını masaya yatıracak.Â

GeniÅŸleme sonrasında AB baÅŸkanlık iÅŸleyiÅŸinin ÅŸekillenmesi, Yunanistan'ın gelecek dönem baÅŸkanlığı ve Konvansiyon'un çalışmaları zirvede ele alınacak diÄŸer gündem maddeleri.Â

AGSP
 
Kopenhag DoruÄŸu'nda, Danimarka'nın ortak savunma politikalarının dışında olması nedeniyle Yunanistan'ın dönem baÅŸkanlığını yaptığı Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası da (AGSP) önemli gündem maddeleri arasında yer alacak.Â

Kopenhag'da ele alınacak AGSP başlıkları arasında, askeri ve sivil yeteneklerin geliştirilmesi, Bosna Hersek'teki AB polis gücünün çalışmaları, terörizmle mücadele konuları bulunuyor. Kopenhag'da ayrıca genişlemiş AB'nin karşı karşıya kalacağı dil sorunu da ele alınacak.