Köpekbalıklarına ve aslanlara koruma

Soyu tükenmekte olan türlerin korunma-sıyla ilgili uluslararası bir sözleÅŸme olan CITES’in listelerinde deÄŸiÅŸmeler için yapılan yeni önerilerde, vücutlarının çeÅŸitli parçaları için avlanan ve sayıları gittikçe azalan büyük beyaz köpek balıkları ile aslanların daha fazla korunması istendi. Ä°lk önergede, köpek balıklarını, avcıların yaptığı büyük istismardan koruyabilmek için, bu türün diÅŸlerinin, çenelerinin ve yüzgeçlerinin ticaretine düzenleme getirilmesi planlanıyor. Ä°kinci önergede ise, aslanların vücut parçalarının ticaretine tamamen yasak getirilmesi isteniyor. Bir diÄŸer önergede ise, köpek balıkları ve aslanların aksine sayıları oldukça fazla olan fillere ait fildiÅŸlerinin ticaretine yasal bir ÅŸekilde devam edilmesi isteniyor ve bu konuda önceden belirlenecek kotaların koyulabileceÄŸi belirtiliyor. Yokolacak türAynı önergede fil derisinin ticaretine de yeniden baÅŸlanması öneriliyor. 166 ülkenin imza attığı CITES sözleÅŸmesindeki deÄŸiÅŸiklik önergeleri ekim ayında oylanacak ve bir önergenin geçerli olabilmesi için oyların 3’te 2’sini alması yeterli olacak.Madagaskar ve Avustralya, büyük beyaz köpek balıklarının, CITES sözleÅŸmesine göre sıkı bir ticari düzenleme getiren ve ticarete kota koyan Ek 2 listesine kaydedilmesini istedi. New York’taki Yaban Hayatı Koruma TopluluÄŸu’ndan köpek balığı uzmanı Ramon Bonfil ‘Hemen bir düzenleme yapılmasının oldukça önemli olduÄŸunu düşünüyoruz. Yoksa bu tür yok olacak’ dedi. Köpek balıklarının çene ve diÅŸlerinin yerel piyasa içinde satımının sınırlanması ve ihracatının yasaklanması isteniyor. 1970’lerin ünlü filmi ‘Jaws’ın ardından köpek balığı avcılığının daha popüler olduÄŸu ve bu hayvanların sayılarının dramatik bir ÅŸekilde azaldığı belirtiliyor. Bonfil, kuzeybatı Atlantik’ten örnek vererek, sırf o bölgedeki köpek balığı sayısının son 20 yılda yüzde 80 azaldığını söylüyor. Güney Afrikalı bir yetkili ise, ‘Bazı ülkeler köpek balıklarını koruyorlar, ama bu hayvanlar kıtalar arasında göç edebildikleri için, ancak uluslararası bir yasak koyucu olabilir. Birkaç kilometre yüzdükten sonra korumasız hale gelebilecek bu hayvanları uluslararası sularda korumanın pek bir anlamı yok’ dedi. Afrika aslanıKenya’lı yetkililer ise, halen Ek 2 listesinde yer alan ama büyük bir tehlike altında olan Afrika aslanlarının, tam anlamıyla bir yasaklama getiren Ek 1 listesine alınmasını istiyorlar. GeçtiÄŸimiz aylarda yapılan incelemeler sonucunda 23.000 kadar Afrika aslanının mevcut olduÄŸu ortaya çıkmıştı. Kenyalılar önergelerinde, olgun Afrika aslanı sayısının 10.000’den az olgunu, Batı ve Orta Afrika’daki aslanların izole edildiÄŸini ve koruma altındaki alanlarda bile sayılarının azaldığı söylüyorlar. Tartışmalara yol açan bir önerge veren Namibya da, yılda 2 tonluk fildiÅŸi ihracatına izin verilmesini istiyor. Ayrıca Namibya ve Güney Afrika, dışarıya fil dersi satabilmeleri için izin verilmesini talep ediyor. CITES sözleÅŸmesindeki düzenlemeler için son olarak 2002’nin kasım ayında yapılan toplantıda Namibya, Botswana ve Günay Afrika’ya, stoklarını bitirene kadar fildiÅŸi satma izni verilmiÅŸti. Dünya DoÄŸayı Koruma Vakfı’ndan Sue Lieberman bütün önergelere açık olduklarını vurgulayarak, yapılacak bütün önerilerin ekim ayından önce detaylı bir ÅŸekilde inceleneceÄŸini söyledi.Â