Konya’da tarihe ışık tutacak keşif! Anadolu’daki ilk Türk yazıtı
Güncelleme Tarihi:
Konya’daki Savatra Antik Kenti kazı sahasında İslam öncesi erken dönem Türk tarihine ait, ilk kez Türk ibaresinin yer aldığı bir yazıt bulundu. Kazı başkanı Doç. Dr. İlker Işık, yazıtın ‘1071 öncesinde Anadolu’daki Türk varlığının kanıtı’ niteliğinde olduğunu söyledi.
Karatay ilçesi Yağlıbayat Mahallesi’ndeki Savatra Antik Kenti’nde, Selçuk Üniversitesi tarafından Doç. Dr. İlker Işık’ın başkanlığında yürütülen kazı çalışmaları sırasında Türk tarihine ışık tutacak bir yazıt bulundu. Kazı başkanı Doç. Dr. Işık, yazıtta Türk isminin yer almasının son derece önemli olduğunu belirterek şöyle konuştu:
İSLAM ÖNCESİ TÜRKLERE AİT
“Savatra Antik Kenti’ne ait bir kaleden getirilmiş. Bu kale, Bizans dönemine kadar kullanılagelmiş. Mimari parçasına baktığımız zaman Bizans dönemi templon payesi. Dini yapılar içesinde bulanan bir mimari unsur bu. Dönemsel açıdan Milattan Sonra 10’uncu, 11’inci yüzyıllara denk geldiğini düşünüyoruz. Hem de içerik olarak İslam öncesi Türklere ait olan bir yazı olarak da karşımıza çıkıyor. Dönemsel olarak baktığımızda Bizans dönemi diyebiliriz.
GARNİZON BÖLGESİ
Burası askeri bir garnizon bölgesi. Bozdağ Milli Parkı, Altınekin ilçesinden Karatay sınırlarına kadar devam eden kuzey-güney doğrultulu bir saha. Biz burada 6 yıl boyunca bir yüzey araştırması yürüttük. Bu çalışmalar sırasında bizim için en önemli göstergelerden birisi burada bir askeri garnizon hattının olması. Konya’nın doğu sınırını içeren ve bir tampon vazifesi gören bu bölge, hem asayişi hem de geçen ticaret kafilelerinin güvenliğini sağlamak için yer alan birçok yerleşim alanıyla dolu. Bundan dolayı da farklı kültürlerin bir araya geldiği bir yer demek mümkün. Stratejik anlamda önemli yolların bulunması, askeri karargâhların olması açısından da tabii ki burası önemli bir saha.”
TÜRKOĞLU YAZIYOR
Doç. Dr. Işık, yazıtta runik alfabesiyle ‘Türkopol’ yazdığını söyledi: “Türkopol’un, Türkçe karşılığı Türkoğlu demek. Anadolu’da bu şekilde bulunan ilk yazıt niteliğinde. Önemi açısından da şöyle söyleyebiliriz; 1071 öncesi İslam sancağının Türkler tarafından buraya getirilmeden önceki evresinde, Hıristiyanlaşmış Türklerin burada varlığını gösteren bir delil bu. Bizans ordularındaki lejyon birlikleri içerisinde yer alan Türk askerlerinin burada varlığını kanıtlayan önemli bir gösterge.”
‘DUA VE ŞİFA METNİ BULDUK’
Bölgede çalışmaları derinleştiren ekip, 2 adet runik alfabesiyle yazılmış yazıtla da karşılaşmış. Işık, “Bu yazıların dua ve şifa metni olduğunu düşünüyoruz. Bu çalışmaların ilerletilebilmesi için öncelikle epigrafik anlamda çalışmaların geliştirilmesi lazım. Türkoloji anlamında, bu alanda gelişmiş olan bilim insanlarının çalışmalarda yer alması bizim için çok önemli” dedi.