Konya’da atık madde paniği

Yeni Marangozlar Sitesi’nin yanında çöp ve hafriyatın döküldüğü aynı bölgede yaklaşık bir ay önce de ikisi çocuk üç kişinin ayaklarının yandığı ortaya çıktı. Çevre İl Müdürlüğü Namık Ceyhan, karantina altına alınan bölgedeki atık maddenin ne olduğunun TÜBİTAK’tan gelecek analiz sonucu ile belli olacağını açıkladı. Sivil Savunma Müdürü Ahmet Yılmaz da bölgede yapılan incelemede insan sağlığını tehdit eden bir durumun olmadığını tesbit ettiklerini belirtti. Atık maddenin bulunduğu araziye ise belediyeler sahip çıkmadı.

Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Reaminasyon (yoğunbakım) servisinde solunum cihazına bağlı olarak tedavisi süren 16 yaşındaki Hüseyin Doğan’ın amcası Ali Doğan, yeğeninin başına gelenlerden belediyenin ihmalinin olduğunu ileri sürdü. Yeğeni hakkında bilgi alabilmek için hastane bahçesinde bekleyen amca Ali Doğan, “Olayın yaşandığı yerin durumu ortada. Oraya bir çare bulunmalı. Bizim başımıza gelen başka bir vatandaşımızın da başına gelmesin. 10 gündür biz burada sıkıntı yaşıyoruz. Çocuk yoğun bakımda ve komada. Halen çocuğu görebilmiş değiliz. Başka bir vatandaşımızın da mağdur olmasını istemeyiz” dedi.

Bölgede kimyasal atığın bırakılmasında belediyelerin ihmali olduğunu ileri süren Ali Doğan, “O bölgenin Karatay Belediyesi’ne ait olduğunu öğrendik. Belediyeler niye bu kadar ihmalkarlar. O bölgeye bir korkuluk yapabilirdi. Oradan önceden haberleri olmuş ve hiç bir önlem alınmamış. Orada yaşanan üçüncü dördüncü vaka olduğunu söylediler” diye konuştu.

Üzüntü içerisinde oğluyla ilgili doktorlardan gelecek iyi bir haberi bekleyen baba Hasan Ali Doğan da, “Kendisi bana mobilyacı ve plastik doğramacı olacağını söylüyordu. İleride kendisine ait bir iş yeri açmayı düşünüyordu” dedi.

YOĞUN BAKIMDA

Vücudu kimyasal madde ile yanan Hüseyin Doğan ile igili bilgi veren Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Plastik Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.Dr. Zekeriya Tosun, “Hastamız acil servise geldi. Kimyasal yanık olduğu tespit edildi. İlk müdehalesi yapıldı ve yatırıldı. Kimyasal maddeyi tespit etmeye çalıştık. Çünkü kimyasal yanıklarda özel tedavi şekilleri uygulanması gerekiyor. Ama hasta yakınları bunu tarif edemediler.

Gelen numuneden de bir şey çıkaramadık. Pantolon ve ayakkabısında erime ve yanma meydana geldiğini belirttiler. Hastamızın gerekli tedavilerini yaptıktan sonra yaklaşık 5 gün sonra solunum problemi başladı. Söz konusu yanığa neden olan madde çimento ya da kül benzeri bastığınız zaman toz şeklinde kalkan bir yapıya sahip olduğu için hastamız bunu solumuş. Buna bağlı olarak akciğerlerde sorun bariz hale geldi. Bunun için fakültemizin Reaminasyon (Yoğunbakım) servisinde takibe alındı. Yanık açısından tedavisinin takibini biz gözlüyoruz” diye konuştu. Kimyasal yanıkların çok önemli olduğuna dikkat çeken Doç.Dr. Tosun, şunları söyledi:
“Alev ve sıcak su yanıkları gibi çok kolay tedavi edilen yanıklar değiller. Çünkü maruz kalınan kimyasal ajan vücutta bir reaksiyona giriyor ve bu reaksiyon bitene kadar yanma işlemi devam ediyor. Bu bazen 3-5 gün, bir hafta, bazen çok daha uzun süreli olabiliyor. Bu nedenle kimyasal yanıkla gelen hastalarda yanığın derinliğinin ne olacağı nerede sınırlı kalacağı, söz konusu dokunun kendisini toparlayıp toparlamayacağı parmak ya da ayağını kaybedip kaybetmeyeceğini söylemek çok zor. Ancak bekleyerek bir şeyler söyleyebiliyoruz.

Hastanın durumu ile ilgili bekleyip göreceğiz. Çünkü kimyasal ajanın ne olduğunu biz bile çözemedik. Tetkik için bir yerlere gönderildi ve biz de sonucunu bekliyoruz. Ama ajanın ne olduğunu bilmekte bazen tedavi için yeterli olmuyor. Çünkü o kimyasal reaksiyonun tamamlanmasını beklemek gerekiyor.”

KİMYASAL YANIĞI SUYLA TEMAS ETTİRMEYİN

Sanayileşmenin çok arttığı dünyamızda sanayi ürünleri ile muhattap olmak çok daha kolay olduğunu vurgulayan Doç.Dr. Tosun, “Evlerde bile kimyasal maddelere rastlamak mümkün. Kimyasal yanıkları asit ve baz yanıkları olarak ikiye ayırıyoruz. Her ikisi de çok tehlikeli. Eğer bir kimyasal ajana maruz kalınmışsa temas edilmişse, mutlaka elbiselerin çıkarılması gerekiyor. Söz konusu kimyasal ajanın uzaklaştırılması gerekiyor. Bazılarında suyla temasın yapılmaması lazım. Çünkü halkımız yanığa maruz kaldığı zaman direk suyla yıkamayı düşünüyor. Bunun için suyla temas edilmemesi gerekiyor. Suyla maruz kalırsa bazı kimyasal maddelerde reaksiyon devam ediyor. Mesala elemental sodyum, elemantal potasyom yanıkları gibi. En iyisi yanığa maruz kalındığı zaman yanık ajanı belliyse onun ambalajını ve numunesini sağlık personeline götürmesi gerekiyor” diye konuştu.

DAHA ÖNCEDE ÜÇ KİŞİ YARALANDI

Şimdiye kadar 4 kişinin yanarak yaralandığı ve nedeni henüz belli olmadığı için karantina altına alınan atık bölgesinde incelemeler sürüyor. Kolu ve bacakları yanan, solunum cihazına bağlı olarak yaşayan Hüseyin Doğan’ın dışında, bir ay önce ikisi çocuk üç kişinin daha ayaklarının yandığı ortaya çıktı. Marangoz Atölyesi sahibi 41 yaşındaki Özkan Özden, “Yaklaşık bir ay önce oğullarım Selman ve Bekir oyun oynadığı sırada atık maddesi olan boş arazinin içine girdi. Sonra ayaklarının yandığını fark ettim. Onları kurtarmak için bende girdim. Çocuklarımın ve benim ayaklarım yandı. Olaydan sonra belediyeye haber verdim. Ekipler geldi inceleme yaptı” dedi.

KÖMÜR TOZU İDDİASI

Konya Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi ile Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi’nin karantina bölgesinde yaptığı incelemelerde bir sonuca ulaşılamadı. İtfaiye aracıyla su sıkılan bölgeden kalkan toz bulutu ve ağır kokunun yanında, sulanan bölgede bazı noktalardan gaz çıkışı kameralara yansıdı.
Öte yandan resmi olmayan bilgilere göre, yapılan incelemelerde toprak katmanının altında bulunan kömür tozunun reaksiyona girmesi nedeniyle yanma olayının gerçekleşmiş olabileceği iddiası üzerinde durulduğu öğrenildi.

UZMAN GÖRÜŞÜ

Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Kimya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bedrettin Mercimek, henüz belirlenemeyen atık maddenin insan vücuduna zarar vermesinin nedeninin metal artığı ortamlarda oluşan Kromik Asit’in yol açmış olabileceğini söyledi. Prof.Dr. Mercimek, ortamda hidroklorik asit bulunması halinde oksitleyici bir maddeyle birleşmesi halinde klor gazı verebileceğini belirterek “Bu da ciltte ve ciğerlerde hasara yol açabilir. Olay yeri incelenmeden kesin konuşmamak lazım. Aklıma önce radyasyon geldi. Ama böyle bir durum olmadığı anlaşılıyor. Radyasyon ölçümü yapılması ve uzmanlara danışılması gerekirdi. Burada kimyasal atıklardan kaynaklanan bir zehirlenme var. Aslında anlaşılması çok kolay. Olay yerinden numune alınıp, oradaki zehirlenmeye neden olan etken madde kolayca ortaya çıkabilir. O atığın hangi sanayi kesiminden oraya kontrolsüz şekilde atıldığı ortaya çıkabilir. Kömür atık ürünlerinden bu kadar etkileyici ve tahribata sebep olacak bir madde oluşacağını zannetmiyorum. Onu daha tetikleyici başka madde vardır. Olaya metal artığı ortamlarda oluşan kromik asit yol açmış olabilir” dedi.

KARANTİNA SÜRÜYOR

Çevre ve Orman İl Müdürü Namık Ceyhan, atık maddesi bulunan bölgeden aldıklarını numuneyi incelenmesi için TÜBİTAK’a gönderdiklerini ifade etti. Ceyhan, “Yanıcı atık maddelerinin bulunduğu alan, yaklaşık 1 hektarı alan içinde 6 noktada bulunuyor. Karatay Belediyesi, 8 Eylül’de bize müracaat etti. Biz de o alanı Büyükşehir Belediyesi ile birlikte karantina altına aldık. Oradaki yanıcı atık maddenin ne zaman atıldığı belli değil. O bölge kamuya açık bir bölgedir. Yanıcı kum atığı olduğunu tahmin ediyoruz. Kimyasal bulgu taşımıyor. Ama kesin sonuc, yapılacak incelemenin ardından belli olacak. Çıkan sonuca görede orada çalışma yapılacak” dedi.

HALKIN SAĞLIĞINI TEHDİT EDECEK BİR DURUM YOK

Konya Sivil Savunma Müdürü Ahmet Yılmaz, bölgede inceleme yaptıklarını ve halkın sağlığını tehdit edecek bir durumun olmadığını söyledi. Yılmaz, “Bize yapılan müracaatın ardından, Atom Enerjisi Kurumu’nun göndermiş olduğu kimyasal madde tesbit eden cihazla inceleme yaptık. Herhangi bir kimyasal bulguya rastlamadık. Halkın sağlığını tehdit edecek bir durum yok. Orası çukur bir bölge ve içten içe yanmalar görülmekte. Biz gereken çalışmamızı yaptık. Çevre ve Orman İl Müdürlüğü ile yerel yönetim o bölgede gerekli tedbiri alması gerekir” diye konuştu.

ATIK MADDENİN BULUNDUĞU ALANA BELEDİYELER SAHİP ÇIKMADI

Yeni Marangozlar Sitesi’ndeki henüz belirlenemeyen atık maddenin bulunduğu boş araziye sahip çıkan olmadı. Konya Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, “O bölge bize ait değil. Karatay Belediyesi’ne ait. Herhangi bir çalışmamızda yok. O yüzden Belediye olarak açıklama yapmamız uygun olmaz” dedi.
Karatay Belediyesi yetkilileri de, “Bölgemiz sınırları içinde. Fakat, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye kanununa göre Çevre Koruma Daire Başkanlığı yetkisi içindedir. Büyükşehir Belediyesi ilgileneceğinden, konu ile ilgili bizim takip ve bağlantımız yoktur” dedi.