Konutlardaki çürükleri videoyla tespit ettiler

Düzceli bir depremzede aile, kalıcı konutları video kamerayla görüntüledi. Görüntülerde bodrum katlarındaki çatlak kiriÅŸler, betonu dökülmüş baÄŸlantılar ve yamuk kolonlar tüm çıplaklığıyla görülüyor.  Düzce halkının kalıcı konut tartışması geçtiÄŸimiz ÅŸubat ayından beri devam ediyor. Düzceli depremzede bir ailenin bina inÅŸaatlarında yaptığı video çekim, kalıcı konutların deprem güvenliÄŸine gölge düşürdü. Çekimlerdeki manzara korkutucuydu. Açığa çıkmış demirler, baÄŸlantı noktalarından çatlayan, dökülen kiriÅŸler ve yamuk kolonlar. Düzceli aile bu video bandını bölgedeki deprem derneklerine ulaÅŸtırdı. Görüntüleri seyreden inÅŸaat mühendisleri ve mimarlar da dehÅŸete kapılınca, olaydan, sırasıyla Düzce Belediyesi, Ä°nÅŸaat Mühendisleri Odası, Türkiye Mimar ve Mühendis Odaları BirliÄŸi (TMMOB) ve Bayındırlık ve Ä°skan Bakanlığı haberdar oldu.DÃœZCE'YE HEYET GÄ°DÄ°YORBayındırlık ve Ä°skan Bakanlığı'nın isteÄŸi üzerine TMMOB tarafından bölgeye mart ayında inÅŸaat ve jeoloji mühendisleri ile mimarlardan oluÅŸan uzman bir heyet gönderildi.Heyet, 6 bin kalıcı konut yapımının sürdüğü Düzce bölgesinde, sorunlu olduÄŸu bildirilen binaları tek tek inceledi ve raporunu 3 Mart 2001 tarihinde Genel Sekreter M. Fikret Özbilgin imzasıyla Bakanlığa sundu. İşçilik hatalarını ve denetim eksikliklerini vurgulayan raporun özeti şöyleydi:"Pas payı yeterli olmayan bazı kolon-kiriÅŸ birleÅŸim bölgelerinde kolon etriyelerinin devam ettirilmediÄŸi gözlenmiÅŸtir. Bu donatıların gerekliliÄŸi afet bölgesinde yapılacak yapılar için hazırlanan tüm yönetmeliklerde önemle belirtilmektedir. Betonarmenin bazı bölgelerinde işçilik hatalarının sebep olduÄŸu ayrışma ve boÅŸlukların yanısıra bazı taşıyıcı elemanlarda donatıların açıkta olduÄŸu gözlenmiÅŸtir. Bazı bloklarda, kolon ve perdelerde temel üstünden itibaren 60 santimetre mesafede (subasman hizasında), 6-7 santimetre civarında eksantristre (merkezden kayma) yaratacak ÅŸekilde kolonların kaydırılarak döküldüğü gözlenmiÅŸtir. Bu durum depremlerde oluÅŸacak yatay yükler altında risk oluÅŸturabilir. Yapılan teknik gözlemlerde özellikle işçilik hataları tespit edilmiÅŸtir. Bu hatalar yapım sürecinde gerekli mühendislik ve mimarlık hizmetlerinin yeterince verilmediÄŸini ortaya koymaktadır.''BU BÄ°NALAR YIKILMAZBölgede inceleme yapan heyet içinde bulunanlardan biri de Ankara Ä°nÅŸaat Mühendisleri Odası Denetim Komisyonu üyesi Kemal Türkaslan'dı. Türkaslan, evlerin güvenliÄŸine iliÅŸkin ÅŸu bilgileri verdi:"Haziran ayında inceleme yapmak için gittiÄŸimizde, 6 bin konutun inÅŸaatı devam ediyordu. Biz sadece çok problemli olanları gördük. Çekimi yapılan binaya da gittik. Gerçekten binanın giderilmesi gereken problemleri vardı. Ancak ÅŸunu söylemeliyim; 27 yıldır yalnızca statik proje yapıyorum, Gölcük'teki kalıcı konut projelerini ben hazırladım. Düzce'deki binaları da iyi biliyorum. Binalar, basit hataları tolere edebilecek durumda. Bu hatalar olası bir depremde yıkıma asla neden olmaz. Ben gönül rahatlığıyla bu binalarda otururum. Asıl sıkıntı denetim eksikliÄŸinden kaynaklandı. 6-7 bin konutta denetim kaçakları olabilir. Çünkü inÅŸaatların 5 ayda bitirilmesi ÅŸartı büyük bir hataydı."Kalıcı konutların inÅŸaatı sırasında yaÅŸanan denetim eksikliÄŸini heyette görev alan bir baÅŸka mimar da kabul ediyor:"Bölgede yapılan binalara bir inÅŸaat mühendisinin günde en fazla bir saat uÄŸrayabildiÄŸini düşünelim. Bu en az 62 mühendis demektir. Buna elektrik mühendisi ve mimarları da ekleyelim. Bu da görece saÄŸlıklı denetim için en az 186 teknik eleman ihtiyacı anlamına gelir. Oysa mevcut durum nedir? Kalıcı konutların bütün denetimini yalnızca 5 teknik eleman yaptı. Olayın boyutlarının vehametini siz hesaplayın.''BAÅžKAN: BUNLAR DEDÄ°KODUVideo görüntülerinden ve 'kalıcı konutların güvenliÄŸi' tartışmasından Düzce Belediye BaÅŸkanı Ruhi Kurnaz da haberdar. Ancak Kurnaz'a göre bunlar sadece dedikodu:"Kalıcı konutların depreme karşı güvenli olmadığı söylentilerini duyduk. Ankara'dan bir heyet gelip inceleme yaptı. FotoÄŸraflar da çekmiÅŸler. Ancak deprem bölgelerinde bu tip söylentiler çok olur. Kalıcı konutların betonlarında teknik bir problem yok. Kalıpların iyi muhafaza edilememesinden dolayı bazı taÅŸmalar olmuÅŸ. Halktan ÅŸikayet geldikçe belediye olarak biz de gerekli incelemeleri yaptık. Kalıcı konutlar depreme karşı tamamen güvenli.''ALTYAPI RAPORU: SEL TEHLÄ°KESÄ° VARKalıcı konutlarla ilgili tek sorun ne yazıkki deprem güvenliÄŸi deÄŸil. Ankara Ä°nÅŸaat Mühendisleri Odası'ndan Murat Åžahin, TMMOB'un isteÄŸi üzerine Düzce'ye haziran ayında ikinci kez gidildiÄŸini ve bu kez altyapı raporu hazırlandığını söyledi. Åžahin ikinci raporda ele alınan ikinci tehlikeye dikkat çekti:"Ä°lk incelemeden sonra inÅŸaat firmaları eksiklikleri gideriyoruz dedi. Yapılarda birtakım eksikliklerin olduÄŸu doÄŸru ama binalar depreme dayanıksız demek haksızlık olur. Haziran ayında yapılan ikinci inceleme gezisinde ise önemli bir uyarıda bulunduk. Çünkü bölgede vadiler var. Bu vadiler 50 yılda bir yaÅŸanabilecek sel baskınında tehlike yaratabilir. Buna karşı önlem alınmasını istedik.''Sel baskını tehlikesine dikkat çeken ikinci rapor ise şöyle: "Altyapı çalışmalarının teknik gözlem tarihinden önce çok büyük oranda bitirilmiÅŸ olmasından dolayı bu aÅŸamada sistemin iyi çalışıp çalışmayacağı hakkında bir öngörüde bulunmak zor. Ancak sistem iÅŸletmeye alındığında çıkabilecek sorunların günlük yaÅŸamı olumsuz etkilemesini önlemek için müdahale edebilecek ekip ve ekipman bölgede hazır tutulmalıdır. Konut alanı içerisinde vadiler bulunmaktadır. Bu yöreye düşen yağış rejimi tekrar gözden geçirilmeli ve yaÄŸmur suyunun neden olabileceÄŸi sel felaketlerine karşı ÅŸimdiden önlem alınmalıdır.''Â