Konsoloslukta hayalet

İSTANBUL’da başkonsolosluk olarak kullanılan iki binada hayalet hikayeleri olduğunu biliyor muydunuz? Tepebaşı’nda cumhuriyet öncesi ABD büyükelçiliği, yakın zamana kadar da aynı ülkenin Başkonsolosluğu olarak kullanılan Corpi Sarayı bunlardan biri. Diğeri ise hálá kullanılan Hollanda Başkonsolosluğu. Gazeteci-Yazar Tuna Köprülü’nün "İstanbul’daki Yabancı Saraylar" kitabına göre her iki binanın da hayaleti kadın.

Geçtiğimiz günlerde piyasaya çıkan kitap, yedi tepeli kentteki 13 başkonsolosluk binasının tarihini anlatıyor. Fotoğraflarını Çetin Korkmaz’ın çektiği kitap, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. yayınlarından çıktı.

YATAK ODASINDA ÖLDÜ

Corpi Sarayı, 1873 yılında İstanbul Katolik cemaatinde iyice sivrilen Cenovalı armatör İgnazio Corpi tarafından, İtalyan mimar Giacomo Leoni’ye yaptırılmış. Corpi, 99 bin Osmanlı altını harcadığı sarayın bittiği 1882’de yaşama veda eder. Yeğenleri, sarayı ABD Büyükelçiliği’ne kiraya verir. Rivayete göre Corpi ailesinin sarayda yaşadığı kısa süre içinde Corpi’nin sevgilisi yatak odasında ölü bulunur. Ruhu sarayı hiç terk etmez. Bir zamanlar, ABD deniz piyadelerinin, bu bölümde nöbet tutmaktan korktuğu hala anlatılıyor. Çünkü sabaha karşı hanımın odasından topuklu ayakkabı sesleri gelmektedir. ABD Büyükelçiliği şimdi İstinye’ye taşınsa da Corpi Sarayı, ABD’nin "National Monument" yani anıt binaları arasında.

KÖLE

İstiklal Caddesi 393 numarada yer Hollanda Başkonsolosluğu, 1714’de İtalyan Palazzo tarzında inşa edilmiş. Binayı yaptıran Jacobus Colie’nin ölümünden sonra binayı, yeni Hollanda Büyükelçisi Cornelis Calkoen satın alır. İki ülke ilişkilerinin gelişmesinde en büyük rol oynayan büyükelçinin Çerkez kölesi Beyaz Gül aynı zamanda sevgilisidir. Calkoen, İstanbul’daki görevi bitince Hollanda’ya döner. Beyaz Gül ise burada kalır. Calkoen tekrar İstanbul’a gelmek üzere yola çıktığında bilinmeyen bir hastalıktan ölür. Önce ayrılığa, arkasından da sevgilisinin ölümüne dayanamayan Beyaz Gül, acılara dayanamaz ve kırık kalbiyle bu dünyadan ayrılır. Arka bahçeye inen merdivenlerin yanında bir heykelciği de bulunan Beyaz Gül’ün hayaletinin hálá sarayda gezindiği rivayet edilir.

Konsoloslukların hayaletlerini yazdı

ABD’de 15 yıl kesintisiz muhabirlik yapan Monaco Fahri Konsolosu Tuna Köprülü’nün İstanbul’daki Yabancı Saraylar kitabının tanıtımı Avusturya’nın İstanbul Başkonsolosluğu’nda yapıldı. ABD’deki tanıtım ise önümüzdeki ekimde Ahmet Ertegün’ün başkanlığını yaptığı ABD Türk Topluluğu tarafından İstanbul ve New York belediye başkanlarının katılımıyla yapılacak.

İstiklal Caddesi’nde

İtalyan Barborini’nin İstiklal Caddesi’nde inşa ettiği sarayın bahçesine bir de kilise yapıldı. "Union Church of İstanbul" adlı kilise 1857’den beri halka açık.

Kalbi kırık olarak öldü

BEYAZ Gül anısına Hollanda Sarayı’nın bahçesinde yaptırılan heykelin üzerinde Hollandaca, İngilizce ve Türkçe olarak şu açıklama bulunuyor:

"Hollanda Sarayı’nın 18’inci Yüzyıl başlarından bu yana Beyaz Gül tarafından ziyaret edildiği rivayet ediliyor. Beyaz Gül, 1727-1744 yılları arasında İstanbul’da görevli, bekar Büyükelçi Cornelis Calkoen’in güzel sevgilisi idi. Beyaz Gül, Calkoen’in Dresden’e tayininden sonra kalbi kırık öldü. Hollanda Sarayı’nın sakinleri onun hayaletini o günden beri gördüler ve varlığını hissettiler. Bu heykel Beyaz Gül’ün anısınadır."