Komşu’yla yeni dönemde üç aşamalı yol haritası

Yunanistan ile gergin olan ilişkilerimizde, 6 Şubat’taki çifte deprem felaketinden sonra başlayan yumuşama devam ediyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis 12 Temmuz’da, Litvanya’nın Vilnius şehrindeki görüşmelerinde, iki ülke ilişkilerinde yeni bir sayfa açılmasını kararlaştırmıştı.

İKİNCİ ADIM ERDOĞAN-MİÇOTAKİS GÖRÜŞMESİ

Bu kararın ardından ilk büyük adım dün Ankara’da atıldı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Yunanistan Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis’i ağırladı. İkinci büyük adım Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Miçotakis’in BM Genel kurulu çalışmaları sırasında, 18 Eylül’de yapılacak yeni görüşmede, üçüncü büyük adım da muhtemelen aralık ayı başında Selanik’te düzenlenecek Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısında atılacak.

SERTLİKTEN UZAK POZİTİF GÜNDEM

Ankara’da, olumlu ve dostane bir ortamda iki ülke ilişkilerini derinlemesine görüşen (azınlıklar, yasadışı geçişler, terör ve Kıbrıs dahil) Dışişleri Bakanları Hakan Fidan ile Giorgos Gerapetritis, 6 Şubat depremlerinden sonra ilişkilerde başlayan gerginliklerden, sert söylemlerden uzak yeni dönemin devamında anlaştı. Türk-Yunan anlaşmazlıkları için siyasi diyalog çerçevesinde, dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde 16 Ekim’de start verilmesini kararlaştırdılar. Ege’de güven arttırıcı askeri önlemler ile askıya alınan görüşmeler de önümüzdeki dönemde tekrar başlayacak. Ayrıca denizcilik, turizm, ticaret, enerji gibi işbirliğini geliştirilebileceği alanları içeren “pozitif gündem” görüşmelerine hız verilecek.

YUNAN BAKAN: TÜRKİYE’NİN AB ÜYELİĞİNİ DESTEKLİYORUZ

İkili basın toplantısında konuşan Yunanistan Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis şunları söyledi: “Bu son dönemde ortaya çıkan işbirliği ortamı için teşekkür ederim. Aramızdaki karşılıklı anlayış ve saygı, diyalog kanallarını açık tutmamızı sağlıyor. Bu sayede krizleri bertaraf etme konusunda hızlı hareket edebiliyoruz. BM ilkeleri ve uluslararası hukuka saygı çerçevesinde sorunlarımızı, görüş ayrılıklarımızı giderebiliriz. Vilnius’taki görüşmede iki ülke lideri, işbirliğimizin yeniden başlaması için yeni bir hedef koydu. Bu çerçevede bize görev verdiler. Biz iki bakan olarak görüş ayrılıklarını bertaraf etme konusunda ne yapabiliriz bunu ele alacağız. Ele aldığımız yol haritası üç aşamalı. Birincisi siyasi görüşmeler, ikinci aşama güven arttırıcı önlemler ve üçüncü olarak da pozitif gündemin devam ettirilmesi konusunda mutabık kaldık. 18 Eylül’de New York’ta Miçotakis-Erdoğan görüşmesi olacak. Bunun ardından 7 yıl sonra Yüksek Düzeyli İşbirliği toplantısının gerçekleştirilmesini planlıyoruz. Kıbrıs’ta bizim tezlerimiz biliniyor. Asıl kritik adım görüşmelerin bir an önce başlaması. Biz Türkiye’nin AB yönelimini destekliyoruz ancak Türkiye’nin AB kriterlerini yerine getirmesi şartıyla. Üyelik ile ilgili müzakerelerin ilerlemesi için katkı sağlamaya hazırız.”

BAKAN FİDAN: YENİ VE OLUMLU BİR DÖNEME GİRDİK

İkili ve heyetlerarası görüşmelerin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, özetle şu mesajları verdi: “Yunanistan ile ilişkilerimizde yeni ve olumlu bir döneme girmiş bulunuyoruz. Liderlerimizin Vilnius’ta ele aldığı konuların takibini yaptık. İki hafta sonra BM’de liderlerin görüşmesi olacak, daha sonra ekim ayında bakan yardımcıları görüşecek. Önümüzdeki dönemde güven arttırıcı ve istişari görüşmeler devam edecek. Yüksek düzeyli işbirliği toplantısı da yapılacak. Diyalog kanallarının, üst düzey temasların canlanması önemli. Sorunların iki komşu müttefik arasında yapıcı diyalogla çözülebileceğine inanıyoruz. Ege’de görüş ayrılıklarımız var. Sürecin önümüzdeki dönemde yeniden başlaması üzerinde durduk. Sorunların çözümüne yeni yaklaşımların getirilmesini benimsedik. Doğu Akdeniz’de hakça paylaşım ilkesini savunduk. Kıbrıs meselesinin çözümüne ilişkin görüşümüz belli. İki garantör ülke olarak konuşmaya devam edeceğiz. FETÖ, DHKP-C ve PKK konusunda da komşumuzdan etkin işbirliği beklediğimizi belirttik. Göç konusu rekabet değil, işbirliği yapılması gereken bir alan. Ege’de daha fazla can kaybı görmek istemiyoruz. Önkoşulsuz olarak diyaloğu sürdürmeye hazırız.”

SON ZİYARETTE İPLER GERİLMİŞTİ

Gerapetritis’den önce, Ankara’yı son olarak 15 Nisan 2021’de dönemin Dışişleri Bakanı Nikos Dendias (şimdiki savunma bakanı) ziyaret etmişti. Dendias, düzenlenen ortak basın toplantısında kameraların önünde Türkiye’ye karşı ağır ithamlarda bulununca, dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu gereken cevapları vermiş, iki bakanın “söz düellosu”nda tansiyon yükselmişti.