Kokusuz tuvalet geliyor

Fuara katilan Vitra Seramik Grubu'ndan Sadi Burat, mutfak ve banyo da son trendleri anlatti

Uretimde dunya besincisi

Amerika'daki Ulusal Mutfak ve Banyo Birligi (National Kitchen & Bath Association) Orlando'da 22. Mutfak & Banyo Endustri Show'u duzenledi. Turkiye seramik ureticileri de bu fuara tek bir bayrak altinda katildilar. Markalarini degil, Turk seramigini tanittilar. Turk standinda seramigin Anadolu topraklarindaki 8000 yillik oykusu, ‘‘Topragin ve Atesin Siiri: Seramik’’ basliginda anlatildi.

Sektore yabanci olanlar icin kucuk ama yazinin devami icin faydali bir bilgi. Seramik iki sekilde ticari urune donusuyor. Birincisi ‘‘Seramik saglik gerecleri’’ yani lavabo, kuvet gibi urunlere verilen genel ad. Ikincisi ‘‘Seramik kaplama malzemeleri’’ yani yaygin kullanimiyla fayans dedigimiz yer ve duvar kaplamalari.

Turkiye'de endustriyel anlamda ilk kaplama malzemeleri uretimi 1957'de Canakkale'de Canakkale Seramik tarafindan gerceklestirildi. Ilk seramik saglik gerecleri uretimi ise bundan bir yil sonra Istanbul Kartal'da Eczacibasi Vitra Tesisleri'nde yapildi. Ozellikle 1980'li yillarda seramik endustrisi dunya pazarina acildi. Bugun dunyanin 100'den fazla ulkesine ihracat yapiyor. En cok da Almanya, ABD, Israil, Ingiltere ve Kanada'ya.

Turk seramik kaplama malzemeleri sektoru uretimde dunya besincisi. Ihracatta ise dunya ucuncusu. 2000 yili ihracati 55 milyon metrekare. Seramik saglik gereclerinde ise Avrupa'da birinci sirada. buyuk bir ic pazara da sahip olan Turkiye'nin seramik saglik gerecleri ihracati 2000'de toplam 55 bin tona ve 3.5 milyon adete ulasti. Ihracat yapilan ulkelerin basinda Avrupa ulkeleri geliyor. Seramik ihracatinin Turkiye'nin toplam ihracatindaki payi yuzde 4 civarinda.

ORGUTLU SEKTOR

Turkiye'deki seramik endustrisi ozellikle son yillarda orgutlu hareket ediyor. SERKAP (Seramik Kaplama Malzemeleri Ureticileri Birligi), SERSA (Seramik Saglik Gerecleri Ureticileri Birligi) ve OAIB (Orta Anadolu Ihracatcilar Birligi) bu orgutlenmenin uc sacayagi. Amac hem ihracati arttirmak hem de Turk seramiginin degerini. OAIB Baskani Akin Sakul, Turkiye'de seramik sektorunun kullandigi teknolojinin gelismis oldugunu soyluyor: ‘‘Kalite konusunda Turkiye son derece yetkin. En onemli sikintimiz pazar. Turkiye pazarini buldugu anda ya da mevcut pazarini arttirdigi anda ihracatinin iki kati uretim yapabilecek kapasiteye sahip. Ama maalesef ozgun tasarimi yok. Daha taklide dayali. Bu da seramigi ucuzlatiyor. Bir baska sorun da enerji.’’

SERKAP Baskani Ongun Sanli, seramigin hijyenik kaplama malzemesi olduguna dikkat cekiyor: ‘‘Amacimiz seramigi islak mekan olarak tanimladigimiz banyo ve mutfaklardan cikarip oturma mekanlarina hatta sokaklara tasimak. Seramik tahtadan da halidan da saglikli. Ustelik daha uzun omurlu. Avrupa'da kisi basina dusen seramik kullanimi 5-6 metrekare. Turkiye'de bu rakam 1.5 metrekare. Amerika'da ise 0.5 metrekare. Sicak ulkelerde seramik kullanimi daha yaygin. Artik binalarin dis cephelerinde bile kullaniliyor.’’

Insanlar artik kullanimi kolay, fonksiyonel ozellik saglayan ve goz zevkini oksayan urunler kullanmak istiyorlar.

Gelir arttikca buralara harcanan paralar da artiyor.

Banyo ve mutfaklari yenileme periyotlari kisaldi.

Turkiye'de ev degistiren kisiler banyo ve mutfagi yeniliyor. Herkesin gorgusu, zevki baska. Sanayi de buna gore sekilleniyor. Eskiden bir tane urun yapar herkese satardiniz.

Genelde sadelik hakim. Basit dizaynlar ve beyaz renk tercih ediliyor. Klozet, lavabo gibi urunlerde hijyen ozelligi one cikiyor. Urunun kolay temizlenmesi isteniyor.

Lavabo ayaklari demode oldu. Yere basmayan dogrudan duvara baglanan klozetler moda. Amerika'da vessel denen Turkiye'de canak lavabo dedigimiz uygulama var.

Yerleri her an degisen urunler tercih ediliyor.

Akilli firin, akilli buzdolabi gibi akilli tuvaletler de var. Girip ciktiktan sonra desarji goturen akitma sistemleri var. Vitra'nin urettigi bakteri olduren bir sir var. Bunu dunyada uygulayan ucuncu kurulusuz biz.

Metallerin bakteri oldurme ozelliginden yararlanarak seramikler pisirilmeden once uzerindeki tabakanin karisimina gumus ilave ediliyor. Gumus iyonlari 1200 derecede pistikten sonra seramigin yuzeyine baglaniyorlar. Gelen bakterileri yuzde 99.99 oraninda olduruyorlar.

Tuvaletlerdeki yeni dizaynimiz kokusuz tuvalet. Yakinda piyasada olacak. Kokuyu klozet haznesinin icinde hapsedip temizleyen bir aspirasyon sistemi gelistirdik.

Mutfak ve banyo modasini da Italya etkiliyor. Tasarim kavrami Italyanlarin genlerinde var.

Idrar tahilli yapan klozet

Teknoloji yeniliklerde Japonlar yine birinciligi kaptirmadi. Internetten kontrol edilen beyaz esya dikkat cekti. Japon firmasi Toto'nun standindaki en yeni klozetlerin ozellikleri soyle: Yikiyor, kurutuyor, parfumluyor. Su isisini da ayarlayabiliyorsunuz (yanda) Hatta firma bir baska model daha cikarmis. Yalnizca Japon pazarinda satiliyor. Bu klozet idrar tahlili yapiyor ve bir hastalik durumunda sizi uyariyor.

TURKIYE'DE TAHARET BORUSU INGILTERE'DE HALI

Almanya'daki bir musterimiz taharet borulu bir klozet istedi. Bence Turkiye'nin cok onemli bir farki bu. Mesela hela tasi Turkiye'de var, bir de bazi Arap ulkelerinde. Baska bir yerde gormedim. Ingiltere'de de banyolarda yerde hali var. Bunlar hep kulturel gecmisle ilgili. Hali islandigi zaman koku yapiyor, curuyor, mikrop barindirmaya elverisli. Ama Ingilizler de seramige yoneliyorlar.

TUVALETIN BAHCEDEN EVE GIRMESI ONEMLIDIR

Anadolu'nun koylerinin onemli bir kisminda tuvalet disaridadir. Iki kalas koyarlar, tuvalet yaparlar. Turkiye kulturel olarak cok ileri degil, bunu hepimiz biliyoruz. Yikanma, tuvalet ve temizlik aliskanliklarina cok fazla yer ayiramiyor. Banyo, tuvalet evin icine girdigi zaman yuzde ne olursa olsun, sifirdan onemli bir yere gelmis oluyor.