Selçuk YAŞAR/İSTANBUL
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 12, 2008 00:00
Yeditepe Üniversitesi’nde, kök hücre tedavisi sırasında karşılaşılan kanser riskini ortadan kaldıran bir çalışma yapıldı.
Çalışma, özellikle yaşlılıkta ortaya çıkan birçok hastalıkta çare olabilecek. Projenin başkanı Prof. Dr. Fikrettin Şahin, "Kök hücre üzerinde eskiden ’virüs’lerle yeniden programlama yapılıyordu. Ama bu çeşitli sorunlara neden oluyordu. Biz dişten alınan kök hücreye ’gen’ nakliyle bunu aşmayı başardık. Kanser riski ortadan kaldırıldı" dedi.
YEDİTEPE Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü’nde görevli 18 akademisyen ve öğrenci, büyüyen 20’lik dişten alınan kök hücreleri yeniden programlayabilmek için verilen virüslerin, kanser ve benzeri hastalıklara neden olmasını önleyen farklı bir yöntem buldular. Kök hücreler, virüslerle istenildiği şekilde programlanarak, hastalıklı hücre ve yaraların tedavisini sağlıyor. Ancak virüste zaman zaman kansere varan komplikasyonlar oluşabiliyor. Üniversitenin Prof. Dr. Fikrettin Şahin başkanlığındaki genetik bölümündeki çalışmada ise aynı işlem gen kullanılarak yapıldı. Böylece virüsün neden olabileceği zararların önüne geçildi. İlk açıklaması dün YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan’ın katıldığı toplantıyla açıklanan buluşa ilişkin makale, uluslararası bilimsel araştırma dergilerine gönderilecek.
Yaralar hızla iyileşti
Kordon kanından alınan kök hücrenin yerine dişten alınan kök hücreyi kullanan akademisyenler, gen nakli ile yeniden programladıkları kök hücreleri enjekte ettikleri farelerde, yaraların hızla iyileştiğini gördüler. Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fikrettin Şahin, "Eskiden virüslerle yeniden programlama yapılıyordu. Fakat bu çeşitli sorunlara neden oluyordu. Biz gen nakliyle bunu başardık. Kanser riski ortadan kaldırıldı. İleride ALS, parkinson, beyin felci, kanser gibi hastalıklar, dişten alınan kök hücrelerle tedavi edilebilecek" diye konuştu. Şahin, buldukları yeni yöntemin patent başvurusunun temmuzda Uluslararası Patent Enstitüsü’ne yapıldığını söyledi.
Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Yeditepe Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Bedrettin Dalan, "Genetik ve Biyomühendislik Bölümü Laboratuvarları için 60 milyon dolar yatırım yaptık. Bilime hizmet etmek için her türlü yatırımı yapmaya hazırız" dedi. Dalan, ayrıca, üniversite laboratuvarlarında sivrisinek larvasını tamamen yok edecek çalışmalar yapıldığını belirterek "Dünyada en çok ölümlere neden olan tek canlı sivrisinek. İnsanın bir düşmanı daha yeryüzünden yok olacak. Sivrisineğin larvasını tamamen yok eden bakteriyel çalışmalarda başarılı olduk" diye konuştu.
Kordon bankacılığı son bulacak
Yeditepe Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Bedrettin Dalan, bilim ekibinin yaptığı "Yetişkin İnsan Kök Hücresinin Yeniden Programlanması"yla bundan sonra hücresel gen tedavisinin emniyetli şekilde yapılmasının önünün açıldığını söyledi. İnsanda sadece göbek bağında ve diş kökünde bulunan kök hücreyi yeniden programlayarak bir nevi embriyonik kök hücre haline getirildiğini belirten Bedrettin Dalan, şunları anlattı: "Embriyonik kök hücrenin özelliği, çoğalarak, bölünerek, yeni hücreler yaratabilmesi, yani canlıdan, canlı yaratma hadisesi. Bunun için çocuklar doğunca göbek kordonlarındaki kök hücreler saklanıyordu. Arkadaşlarımızın teknolojisiyle, artık dünyada, kordon bankacılığının sonu gelmiş oluyor. Çünkü şimdi insanın bankası kendi dişinde saklı. Bu ispat edildi."
30 gazeteci ve 20 akademisyen izledi
Yeditepe Üniversitesinde düzenlenin toplantıyı 12’si kamereman, 30 medya mensubu izledi. Toplantıya 20 de akedemisyen katıldı. Prof. Dr. Fikrettin Şahin’in, kök hücre tedavisinde çığır aşan buluşu, tıbbi terminolojiyle anlatması üzerine Beddetin Dalan "Hocam siz profesörsünüz, lütfen halkın anlayabileceği sade bir dille anlata bilir misin" dedi. Prof. Şahin’in aynı anlatımı sürdürmesi üzerine Dalan kürsüye gelerek buluşu sade bir dille anlattı. Gazetecilerin "Çalışmaları yakından takip ettiğiniz belli oluyor" sözleri üzerine Dalan "60 milyon dolar yatırım yaptık tabii ki yakından takip edeceğim" yanıtını verdi.