Koçum benim
Güncelleme Tarihi:
<b> Hanife BAŞ </b>
Oluşturulma Tarihi: Mart 26, 2004 21:28
İş hayatında çeşitli sorunlarla başa çıkmak zorunda olan ve üst düzeye çıktıkça doğru bilgilere ulaşma olasılıkları azalan yöneticilerin imdadına 'koçlar' yetişiyor. Yönetici koçları dışarıdan tarafsız bir bakış açısıyla yöneticilerin potansiyelini ortaya çıkartıyor, kişisel ve yönetsel becerilerini geliştirmelerini sağlıyor. ‘Koçlu’ yöneticiler, astlarıyla ilişkilerinde, ekip çalışmasında ve iş tatmininde olumlu değişimler yaşıyor. Koçlukla kendilerini geliştiren ve performanslarını artıraran yöneticiler aynı zamanda çalışanlarının 'koçu' oluyorlar.
‘Kimseye bir şey öğretemezsiniz, yalnızca cevabı kendi içinde bulmasına yardımcı olursunuz.‘‘ Ünlü bilgin Galileo'nun yüzyıllar önce söylediği bu söz, bir öğrenme yöntemi olan 'koçluğun' işlevini özetliyor.
Türkiye'de yeni gelişmeye başlayan bir yönetim kavramı olan yönetici koçluğu birçok insanı yönlendirmek zorunda olan yöneticilerin yönlendirilmesi anlamına geliyor. Koçluk eğitimi alan yöneticilerin aslında en önemli rollerinden biri 'koçluk' yapmak.
20 YILLIK GEÇMİŞİ VAR
Dünyada koçluk kelimesinin bugünkü anlamında kullanılması 20 yıl önceye gidiyor. Türkiye'de son iki yıldır gerçek anlamda ilgi görmeye başladı. Dünyada 'koçluk pazarı' çok hızlı büyüyor. Harvard Business School verilerine göre, koçluk sektörü dünyada geçen yıl bir milyar dolarlık büyüklüğe ulaştı. Bu rakamın gelecek iki yılda ikiye katlanması bekleniyor.
MareFidelis Coaching'in kurucusu Dost Can Deniz, koçluğun herkese kendi başına ve destek almadan başaracaklarından daha fazlasına ulaşma imkanı sağladığını belirtiyor. Özellikle tepe yöneticilerin koçluktan önemli oranda yararlanabileceklerini kaydediyor: ‘‘CEO (İcra Kurulu Başkanı) hastalığı denilen bir kavram var. Siz yükseldikçe gitgide ihtiyacınız olan gerçek ve doğru bilgiye ulaşma olasılığınız azalıyor. Bir koç ile çalışan yöneticilerin bu hastalığa yakalanma olasılıkları azalır.‘‘
TÜRKİYE’DE SAYI AZ
Türkiye'de az da olsa yöneticilerinin koçluk hizmetinden yararlanmasını sağlayan firmalar var. Pfizer Türkiye bunlardan biri. Yönetici koçluğu programı, şirket bünyesinde son iki yıldır uygulanıyor. Pfizer Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Yeşim Özyurtçu, yönetici koçluğu programının şirketin üst ve orta düzey yöneticileri için düzenlendiğini belirtiyor. Program kapsamında Türkiye'den 10 Pfizer yöneticisi iş hayatında tecrübeli ve psikoloji eğitimi almış deneyimli koçlarla çalışıyor.
BAŞKASININ AKLINI KULLAN
Management Centre Türkiye Genel Müdürü Tanyer Sönmezer, daha etkin, başarılı, doğru işleri yapan yöneticilerin yetiştirilmesinde koçluğun çok önemli katkısı olduğunu ifade ediyor. Sönmezer'e göre, 'Zeki insan aklını, akıllı insan başkasının aklını kullanır' sözü koçluk mekanizmasını doğru anlatan tanımlardan biri.
Navitas Eğitim ve Yönetim yönetici ortağı Demet Uyar Ezerler, koçluğun yöneticilerin performanslarını ve yaşam kalitelerini artırdığını kaydediyor. Özellikle potansiyelini ortaya çıkarıp kişisel ve yönetsel becerilerini geliştirmek isteyenler, farklı bakış açılarını keşfetmeye hazır olan başarmak ve hedeflerine ulaşmak isteyen yöneticilerin koç'lardan yarar sağladığına dikkat çekiyor.
İstediler, değiştiler şimdi de değiştiriyorlar
Sami Bugay (Enter Profesyonel Bilişim Hzm. Genel Müdürü)
‘‘Kendime koyduğum hedefleri günlük koşuşturma içinde unutmuştum. Koçluk bu konuda bana yardımcı oldu. Emir verici, vizyoner, demokratik gibi çok farklı liderlik vasıfları var. Her biri farklı koşullarda etkili oluyor.‘‘
Emel Tetik (Aventis Klinik Araştırmalar Müdürü)
‘‘Yeni yönetici olduğu dönemde altı ay koçla çalıştım. Yöneticilikte tecrübem yoktu. Haftada bir saat, bir koçtan danışmanlık aldım. Koçluk bana yönetim becerilerini geliştirmemde ve personeli ekip çalışmasına yönlendirmemde katkı sağladı.‘‘
Selim Bayer (ABS Pompaları Genel Müdürü)
‘‘İki aydır koçluk eğitimleri alıyorum. Bu eğitimler bana değişimi yaşamam gerektiği konusunda farkındalık sağladı. İş hayatımda değişimi uygulamaya başladım. Çalışanların da bunu yaşaması için çalışıyorum.‘‘
Selen Kocabaş (Turkcell İş Destekten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı)
‘Turkcell'de 'Liderlik Gelişim Programı' uygulanıyor. Bu program sayesinde objektif bir yöntemle, bir lider olarak çok farklı gözlerle nasıl algılandığım konusunda geri bildirimler aldım. Güçlü yanlarımı ve gelişim alanlarımı görme fırsatı elde ettim. Bir anlamda 'gerçekle karşılaşma anı' gibi düşünülebilir.’
YÖNETİCİYE AYNA TUTUYORLAR
Turkcell'de üç yıldır 'Yönetim Geliştirme Programı' uygulanıyor. Geçtiğimiz yıl ek olarak 40 üst düzey yönetici için 'Liderlik Gelişim Programı' hayata geçirilmiş. Programın amacı, işletmeyi, dış ortamı, piyasa ihtiyaçlarını ve hedefi iyi anlayan, fark yaratacak geleceğin liderlerini yetiştirmek. Bu kapsamda uygulamaya geçirilen koçluk sisteminde katılımcılar tepe yöneticiler arasından kendi koçlarını seçmişler. Seçilen koçlar, 'koçluk verme' konusunda eğitim almışlar.
Doğuş Grubu şirketleri ise 1997'den bu yana 'Geleceğin Doğuşu' programı kapsamında 'koçluk' uygulamaları yürütüyor. Yüksek potansiyele sahip orta ve üst kademe yöneticilere 'Doğuş Grubu Koçluk Programı' uygulanıyor. Koça, programa katılacak kişinin detaylı bilgileri veriliyor, ardından bir buçuk aylık aralarla katılımcı ile koç, birebir üçer saatlik üç adet görüşme yapıyorlar. Ardından koç katılımcının gelişim ihtiyaçlarına ilişkin bir rapor hazırlıyor. 'Geleceğin Doğuşu' programına Garanti Bankası'ndan 21 yönetici katılmış. Bu çalışmaya ek olarak banka kendi bünyesinde de 2003'ten bu yana koçluk çalışmaları yürütüyor.
Koçlarla çalışmak neler sağlıyor?
- Yöneticinin gelişimini kolaylaştırıyor.
- Koçun tuttuğu ayna sayesinde yönetici özeleştiri yapabiliyor.
-Tarafsız bir koçun bakış açısı her seviyede yaratıcılığı, çözüm odaklılığı ve özgür davranmayı sağlıyor.
-Astlarla olan ilişkilerde iyileşme, iş tatmininde ve takım çalışmasında artış oluyor.
-Yöneticiler kendilerini istedikleri amaçlara doğru yöneltme becerilerini geliştiriyor.
-Profesyonel ve kişisel hedeflerini entegre ediyorlar.
- Karar verme, uygulama ve iletişim becerileri gelişiyor.
-Etkili geri bildirim alma ve verme becerisi ediniyorlar.
-Düzenli olarak kendilerini sorgulayarak, disiplinli bir gelişme rotası kazanıyorlar.
-Kişisel ve subjektif sınırlamalarının bilincine varıp bunlardan kurtulmanın yollarını arıyorlar.
‘Etkili koç’ yöneticiye nasıl etki ediyor?
-Gerçekleştirmek istediği davranış değişikliklerini yapmasını sağlar.
-Güçlü yanlarını öne çıkararak daha etkili olmasına yardımcı olur.
-Gelişmesi gereken yönlerini ortaya çıkarır ve geliştirmesini sağlar.
-Daha iyi hedef belirlemesine ve o hedeflere ulaşmasına yardımcı olur.
- Daha hızlı sonuç alması için amaca odaklanmasını sağlar.
-Daha fazla üretmesi için yol, yöntem gösterir, destek verir.
Kurumlar henüz yeterince yararlanmıyor
Baltaş & Baltaş Yönetim, Eğitim ve Danışmanlık'ın ortağı Prof. Dr. Zuhal Baltaş, Türkiye'de aslında yöneticilerin koçluğa ilgi gösterdiğini söylüyor. Türkiye'nin değişimlere ve belirsizliklere açık bir ülke olması nedeniyle yöneticilerin koçluğa ihtiyacı olduğunun altını çiziyor:
‘‘Hız ve değişkenlik içinde çalışırken durumlara ve yeniliklere ayak uydurmak için genç yöneticilerin de yönlendirilmeye ve yeni beceriler kazanmaya ihtiyaçları var. Ancak kurumlar henüz koçluk hizmetinden yeterince yararlanamıyorlar.‘‘
Türkiye'de yeni gelişmeye başlayan bir yönetim kavramı olan yönetici koçluğu birçok insanı yönlendirmek zorunda olan yöneticilerin yönlendirilmesi anlamına geliyor. Koçluk eğitimi alan yöneticilerin aslında en önemli rollerinden biri 'koçluk' yapmak.
20 YILLIK GEÇMİŞİ VAR
Dünyada koçluk kelimesinin bugünkü anlamında kullanılması 20 yıl önceye gidiyor. Türkiye'de son iki yıldır gerçek anlamda ilgi görmeye başladı. Dünyada 'koçluk pazarı' çok hızlı büyüyor. Harvard Business School verilerine göre, koçluk sektörü dünyada geçen yıl bir milyar dolarlık büyüklüğe ulaştı. Bu rakamın gelecek iki yılda ikiye katlanması bekleniyor.
MareFidelis Coaching'in kurucusu Dost Can Deniz, koçluğun herkese kendi başına ve destek almadan başaracaklarından daha fazlasına ulaşma imkanı sağladığını belirtiyor. Özellikle tepe yöneticilerin koçluktan önemli oranda yararlanabileceklerini kaydediyor: ‘‘CEO (İcra Kurulu Başkanı) hastalığı denilen bir kavram var. Siz yükseldikçe gitgide ihtiyacınız olan gerçek ve doğru bilgiye ulaşma olasılığınız azalıyor. Bir koç ile çalışan yöneticilerin bu hastalığa yakalanma olasılıkları azalır.‘‘
TÜRKİYE’DE SAYI AZ
Türkiye'de az da olsa yöneticilerinin koçluk hizmetinden yararlanmasını sağlayan firmalar var. Pfizer Türkiye bunlardan biri. Yönetici koçluğu programı, şirket bünyesinde son iki yıldır uygulanıyor. Pfizer Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Yeşim Özyurtçu, yönetici koçluğu programının şirketin üst ve orta düzey yöneticileri için düzenlendiğini belirtiyor. Program kapsamında Türkiye'den 10 Pfizer yöneticisi iş hayatında tecrübeli ve psikoloji eğitimi almış deneyimli koçlarla çalışıyor.
BAŞKASININ AKLINI KULLAN
Management Centre Türkiye Genel Müdürü Tanyer Sönmezer, daha etkin, başarılı, doğru işleri yapan yöneticilerin yetiştirilmesinde koçluğun çok önemli katkısı olduğunu ifade ediyor. Sönmezer'e göre, 'Zeki insan aklını, akıllı insan başkasının aklını kullanır' sözü koçluk mekanizmasını doğru anlatan tanımlardan biri.
Navitas Eğitim ve Yönetim yönetici ortağı Demet Uyar Ezerler, koçluğun yöneticilerin performanslarını ve yaşam kalitelerini artırdığını kaydediyor. Özellikle potansiyelini ortaya çıkarıp kişisel ve yönetsel becerilerini geliştirmek isteyenler, farklı bakış açılarını keşfetmeye hazır olan başarmak ve hedeflerine ulaşmak isteyen yöneticilerin koç'lardan yarar sağladığına dikkat çekiyor.
İstediler, değiştiler şimdi de değiştiriyorlar
Sami Bugay (Enter Profesyonel Bilişim Hzm. Genel Müdürü)
‘‘Kendime koyduğum hedefleri günlük koşuşturma içinde unutmuştum. Koçluk bu konuda bana yardımcı oldu. Emir verici, vizyoner, demokratik gibi çok farklı liderlik vasıfları var. Her biri farklı koşullarda etkili oluyor.‘‘
Emel Tetik (Aventis Klinik Araştırmalar Müdürü)
‘‘Yeni yönetici olduğu dönemde altı ay koçla çalıştım. Yöneticilikte tecrübem yoktu. Haftada bir saat, bir koçtan danışmanlık aldım. Koçluk bana yönetim becerilerini geliştirmemde ve personeli ekip çalışmasına yönlendirmemde katkı sağladı.‘‘
Selim Bayer (ABS Pompaları Genel Müdürü)
‘‘İki aydır koçluk eğitimleri alıyorum. Bu eğitimler bana değişimi yaşamam gerektiği konusunda farkındalık sağladı. İş hayatımda değişimi uygulamaya başladım. Çalışanların da bunu yaşaması için çalışıyorum.‘‘
Selen Kocabaş (Turkcell İş Destekten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı)
‘Turkcell'de 'Liderlik Gelişim Programı' uygulanıyor. Bu program sayesinde objektif bir yöntemle, bir lider olarak çok farklı gözlerle nasıl algılandığım konusunda geri bildirimler aldım. Güçlü yanlarımı ve gelişim alanlarımı görme fırsatı elde ettim. Bir anlamda 'gerçekle karşılaşma anı' gibi düşünülebilir.’
YÖNETİCİYE AYNA TUTUYORLAR
Turkcell'de üç yıldır 'Yönetim Geliştirme Programı' uygulanıyor. Geçtiğimiz yıl ek olarak 40 üst düzey yönetici için 'Liderlik Gelişim Programı' hayata geçirilmiş. Programın amacı, işletmeyi, dış ortamı, piyasa ihtiyaçlarını ve hedefi iyi anlayan, fark yaratacak geleceğin liderlerini yetiştirmek. Bu kapsamda uygulamaya geçirilen koçluk sisteminde katılımcılar tepe yöneticiler arasından kendi koçlarını seçmişler. Seçilen koçlar, 'koçluk verme' konusunda eğitim almışlar.
Doğuş Grubu şirketleri ise 1997'den bu yana 'Geleceğin Doğuşu' programı kapsamında 'koçluk' uygulamaları yürütüyor. Yüksek potansiyele sahip orta ve üst kademe yöneticilere 'Doğuş Grubu Koçluk Programı' uygulanıyor. Koça, programa katılacak kişinin detaylı bilgileri veriliyor, ardından bir buçuk aylık aralarla katılımcı ile koç, birebir üçer saatlik üç adet görüşme yapıyorlar. Ardından koç katılımcının gelişim ihtiyaçlarına ilişkin bir rapor hazırlıyor. 'Geleceğin Doğuşu' programına Garanti Bankası'ndan 21 yönetici katılmış. Bu çalışmaya ek olarak banka kendi bünyesinde de 2003'ten bu yana koçluk çalışmaları yürütüyor.
Koçlarla çalışmak neler sağlıyor?
- Yöneticinin gelişimini kolaylaştırıyor.
- Koçun tuttuğu ayna sayesinde yönetici özeleştiri yapabiliyor.
-Tarafsız bir koçun bakış açısı her seviyede yaratıcılığı, çözüm odaklılığı ve özgür davranmayı sağlıyor.
-Astlarla olan ilişkilerde iyileşme, iş tatmininde ve takım çalışmasında artış oluyor.
-Yöneticiler kendilerini istedikleri amaçlara doğru yöneltme becerilerini geliştiriyor.
-Profesyonel ve kişisel hedeflerini entegre ediyorlar.
- Karar verme, uygulama ve iletişim becerileri gelişiyor.
-Etkili geri bildirim alma ve verme becerisi ediniyorlar.
-Düzenli olarak kendilerini sorgulayarak, disiplinli bir gelişme rotası kazanıyorlar.
-Kişisel ve subjektif sınırlamalarının bilincine varıp bunlardan kurtulmanın yollarını arıyorlar.
‘Etkili koç’ yöneticiye nasıl etki ediyor?
-Gerçekleştirmek istediği davranış değişikliklerini yapmasını sağlar.
-Güçlü yanlarını öne çıkararak daha etkili olmasına yardımcı olur.
-Gelişmesi gereken yönlerini ortaya çıkarır ve geliştirmesini sağlar.
-Daha iyi hedef belirlemesine ve o hedeflere ulaşmasına yardımcı olur.
- Daha hızlı sonuç alması için amaca odaklanmasını sağlar.
-Daha fazla üretmesi için yol, yöntem gösterir, destek verir.
Kurumlar henüz yeterince yararlanmıyor
Baltaş & Baltaş Yönetim, Eğitim ve Danışmanlık'ın ortağı Prof. Dr. Zuhal Baltaş, Türkiye'de aslında yöneticilerin koçluğa ilgi gösterdiğini söylüyor. Türkiye'nin değişimlere ve belirsizliklere açık bir ülke olması nedeniyle yöneticilerin koçluğa ihtiyacı olduğunun altını çiziyor:
‘‘Hız ve değişkenlik içinde çalışırken durumlara ve yeniliklere ayak uydurmak için genç yöneticilerin de yönlendirilmeye ve yeni beceriler kazanmaya ihtiyaçları var. Ancak kurumlar henüz koçluk hizmetinden yeterince yararlanamıyorlar.‘‘