Koalisyon ama hangisi

Almanya’da 18 Eylül’deki erken seçimden bir koalisyon çıkacağı kesin, ancak anketler nasıl bir koalisyon çıkacağı yönünde kesin iÅŸaretler vermiyor. Merkel liderliÄŸindeki CDU, BaÅŸbakan Schröder’in partisi SPD’nin önünde, ancak CDU ile geleneksel koalisyon ortağı FDP yüzde 50’yi tutturamıyor. Bu durumda CDU-SPD ‘büyük koalisyonu’ kuvvetli bir ihtimal olarak beliriyor.TARÄ°HTE ilk ve son kez 1963 yılında ‘büyük koalisyon’ yaÅŸayan Almanya’nın ufkunda yeniden aynı ihtimal belirdi. O dönemde Hıristiyan Demokrat BirliÄŸi (CDU) Lideri Ludwig Erhard baÅŸbakanlığı üstlenirken, Sosyal Demokrat Parti (SPD) Lideri Willy Brandt da baÅŸbakan yardımcısı ve dışiÅŸleri bakanı olarak görev almış, birlikte büyük koalisyonu kurmuÅŸlardı. Åžimdi de anketler, Angela Merkel’in CDU’su ile BaÅŸbakan Gerhard Schröder’in SPD’sinin yüzde 71’lik bir çoÄŸunlukla büyük koalisyon kurabileceÄŸini gösteriyor. SaÄŸ ve soldaki diÄŸer koalisyon denklemleri ise daha zayıf görünüyor. Bazı anketlere göre, CDU ile geleneksel koalisyon ortağı Hür Demokrat Parti’nin (FDP) oyları yüzde 50’yi bulmuyor. Sadece bir ankette toplam yüzde 51 görünüyor. Ancak nispi temsil sistemine göre yüzde 50 oy almadan da parlamentoda çoÄŸunluÄŸu ele geçirmeleri mümkün. SCHRÖDER YOK Büyük koalisyon kurulduÄŸu takdirde Merkel baÅŸbakan olacak. Schröder bu durumda hükümete girmeyeceÄŸini açıkladı. SPD’den baÅŸka bir lider Merkel’in yardımcısı olacak. Ortaya çıkacak koalisyon Schröder’in büyümeyi hedefleyen ekonomik programının devam edip etmeyeceÄŸini de belirleyecek. Almanlar, büyüme olmadığı takdirde, bugüne kadar elde ettikleri yüksek ücret ve sosyal yardımların, globalleÅŸmenin getirdiÄŸi yabancı rekabete dayanamayacağından endiÅŸe ediyorlar. Aslında CDU ve SPD’nin ortak siyasi zemini mevcut. Ä°ki parti de vergi sisteminde revizyondan yana, ancak ayrıntılarda görüş ayrılıkları var. Merkel, Schröder’in reform programına övgüyle yaklaşıyor, ancak daha ileri gitmesi gerektiÄŸini söylüyor. CDU, SPD’nin nükleer santralları kaldırma kararına karşı çıkıyor. Ancak bu karar, SPD’nin deÄŸil, koaliyon ortağı YeÅŸiller’in bastırması sonucu hükümet programına girmiÅŸti.Koalisyon aritmetiÄŸiAlman siyasetinde koalisyon denklemleri, partilerin renkleriyle konuÅŸuluyor. Büyük koalisyonun rengi de siyah (CDU) ve kırmızı (SPD). DiÄŸer renk seçenekleri ve anketlerdeki ortalama oy oranları şöyle. Siyah-kırmızı: CDU (%42) - SPD (%29) = %71Kırmızı-yeÅŸil: SPD (%29) - YeÅŸiller (%8) = %37 Siyah-sarı: CDU (%42) - FDP (%7) = %49 Kırmızı-kırmızı-yeÅŸil: SPD (%29) - Sol Ä°ttifak (%11) - YeÅŸiller (%8) = %48Kırmızı-sarı-yeÅŸil (Trafik lambası): SPD-FDP-YeÅŸiller = %44. Ancak böyle bir azınlık koalisyonu ihtimali çok zayıf. Çünkü üç denemede yüzde 50 çoÄŸunluk elde eden bir hükümet kurulamazsa cumhurbaÅŸkanı azınlık koalisyonuna görev verebilir. 68 kuÅŸağı YeÅŸiller, iÅŸ dünyasıyla çok yakın olan FDP’den hoÅŸlanmıyor. Ancak iktidar büyüsü onları ikna edebilir görüşü hakim. Bu ikiliye dikkatSPD’den kopan Oskar Lafontaine (solda) ile Demokratik Sol Parti’nin eski lideri Gregor Gysi’nin kurduÄŸu Sol Parti, anketlerde hızla tırmandı ve siyaset denklemini deÄŸiÅŸtirdi. Sol Parti’nin SPD ve YeÅŸiller ile koalisyonu gündemde. Ancak Schröder ile Lafontaine arasındaki kiÅŸisel çatışma ve SPD içindeki olumsuz görüşler koalisyonu zorlaÅŸtırıyor.Â