Oluşturulma Tarihi: Şubat 18, 2005 00:00
KKTC'de 147 bin 249 seçmen, Cumhuriyet Meclisi'ndeki 50 sandalyenin yeni sahiplerini belirlemek amacıyla pazar günü sandık başına gidecek. Günlerdir devam eden propaganda dönemi, yarın saat 18.00'de sona erecek. KKTC'de kayıtlı 147 bin 249 seçmenin, toplam 575 sandıkta oy kullanacağı seçimlerde, 7 siyasi parti ve 2 bağımsız aday yarışıyor. Lefkoşa'da 46 bin 308 seçmen 170, Gazimağusa'da 38 bin 681 seçmen 147, Girne'de 27 bin 255 seçmen 115, Güzelyurt'ta 19 bin 823 seçmen 76, İskele'de de 15 bin 182 seçmen 67 sandıkta oy kullanacak. Yaklaşık 800 milyar liralık bütçeyle yapılacak seçimlerde parti temsilcileri dışında, toplam 2 bin civarında resmi görevli çalışacak. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, pazar günü Lefkoşa Mahkemeler binasında (128) numaralı sandıkta oy kullanacak. Cumhuriyet Meclisi Başkanı Fatma Ekenoğlu Güzelyurt Barış İlkokulu'nda, Başbakan Mehmet Ali Talat Girne Veteriner Dairesi'nde sandık başına gidecek. Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı Derviş Eroğlu Gazimağusa Polatpaşa İlkokulu'nda, Demokrat Parti Genel Başkanı, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Serdar Denktaş Lefkoşa Bayraktar Türk Maarif Koleji'nde, Barış ve Demokrasi Hareketi (BDH) Başkanı Mustafa Akıncı da Lefkoşa Şehit Ertuğrul İlkokulu'nda oyunu kullanacak. Ülke genelinde yüzde 5
seçim barajını aşan parti ve adaylar 50 üyeli Meclis'te sandalye sahibi olacak. SEÇİME KATILAN PARTİLER Ulusal Birlik Partisi (UBP), Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP), Demokrat Parti (DP), Barış ve Demokrasi Hareketi (BDH), Toplumcu Kurtuluş Partisi (TKP) ile Yeni Parti (YP) seçimlere 5 ilçede toplam 50 adayla katılırken, Milliyetçi Adalet Partisi (MAP) 6 adayının listelerden çıkarılmasıyla, 44 adayla seçime giriyor. MAP'ın Lefkoşa adayı Bülent Barkut, Gazimağusa adayları Türel Yeşil ve Hüseyin Özgüven, Girne adayları Mehmet Eren ve Ayhan Hacıabitoğlu ile İskele adayı Mehmet Uğurluay, adaylık için zorunlu belge olan “muvafakat belgesini” ilçe seçim kurullarına vermedikleri gerekçesiyle listelerden çıkarılmıştı. Bu, Kıbrıs Türk seçim tarihinde bir ilki oluşturuyor. Bu durumda MAP listelerinden tercihler de listesindeki aday sayısına göre yapılacak. Çünkü Seçim ve Halkoylaması Yasası uyarınca tercihler, siyasi partilerin listelerinin sayısına göre yapılıyor. Örneğin 16 milletvekili bulunan Lefkoşa'da tercih sayısı 8. Ancak MAP Lefkoşa'da seçimlere 15 adayla katıldığı için bu parti listesinden 8 değil, 7 tercih yapılabilecek. HANGİ İLÇEDE KAÇ TERCİH KKTC Seçim ve Halkoylaması Yasası uyarınca seçmen, o ilçenin çıkaracağı milletvekili sayısının yarısı kadar tercih yapabiliyor. Milletvekili sayısının yarısı belirlenirken de kesirler dikkate alınmıyor. İlçelerin çıkaracağı milletvekili ve buna bağlı olarak yapılabilecek tercih sayıları şöyle: Lefkoşa 16 milletvekili (8 tercih), Gazimağusa 13 milletvekili (6 tercih), Girne 9 milletvekili (4 tercih), Güzelyurt 7 milletvekili (3 tercih), İskele 5 milletvekili (2 tercih). 3 YÖNTEMLE OY KULLANILACAK Seçim ve Halkoylaması Yasası uyarınca, seçmenin sandık başında ”mühür”, “mühür ve tercih”, “karma oy” olmak üzere 3 ayrı yöntemle oy kullanma olanağı var. Sadece mühür vurulması durumunda başka herhangi bir işleme gerek bulunmuyor. Hem mühür, hem tercih halinde ise, tercihlerin mühür vurulan partinin listesinden yapılması zorunlu. Tercihler de o ilçenin çıkaracağı milletvekili sayısının yarısı kadar olmak zorunda. Mühür vurulup tercihler başka partinin listesinden yapılması durumunda, sadece tercihler geçersiz sayılacak. KKTC seçim sistemi uyarınca seçmen, farklı parti listelerinden ve bağımsız adaylar arasından tercih yaparak, karma oy da kullanabiliyor. Ancak karma oyun geçerli olması için, herhangi bir partiye mühür vurulmaması gerekiyor. Karma oy kullanan seçmen, o ilçenin çıkaracağı milletvekili sayısının en az yarısı kadar tercih yapmak zorunda. Bu rakamın altında kalan oylar geçersiz sayılıyor. Bu durumda karma oy kullanan seçmen, Lefkoşa'da en az 8, en fazla 16; Gazimağusa'da en az 6, en fazla 13; Girne'de en az 4, en fazla 9; Güzelyurt'ta en az 3, en fazla 7, İskele'de en az 2, en fazla 5 tercih yapmak zorunda. Birden fazla partiye mühür basılması, aynı dörtgene birden fazla mühür basılması, mührün dörtgen dışına basılması halleri ile karma oy kullanırken tercih sayısında kurallara uyulmaması halinde oylar geçersiz sayılacak. OYLAR NASIL HESAPLANACAK? Bir partiye vurulan mühür, o partiye bölge milletvekili sayısı kadar oy getiriyor. Mühre ek olarak, aynı partiden yapılan tercihler sadece parti içinde avantaj sağlıyor. Karma oydan bir partiye gelen oy sayısı ise, adaylara verilen tercih sayısı kadar olacak. Örneğin 16 milletvekili çıkaracak Lefkoşa'da bir partiye vurulan mühür, o partinin hanesine 16 oy olarak yazılacak. Aynı partiye karma oylardan gelen sözgelimi 3 tercih 3 oy olarak kaydedilecek. Bu arada hava şartlarının da etkisiyle, propaganda faaliyetlerini ev ve köy ziyaretleri ile medyaya odaklayan partiler, son günlere girilirken ilçe merkezlerine yüklenmeye başladı.
button